Bàn giao sổ BHXH cho người lao động: Thêm phần minh bạch quá trình tham gia BHXH
Bàn giao sổ BHXH cho người lao động (NLÐ) quản lý hiện là hoạt động trọng tâm của ngành BHXH. Với nhiều lợi ích, hoạt động này nhận được sự quan tâm lớn của xã hội.
Theo quy định của Luật BHXH (sửa đổi) năm 2014, NLĐ có quyền được cấp, quản lý sổ BHXH và có trách nhiệm bảo quản sổ BHXH. Đây là một trong những điểm mới đáng chú ý, hướng đến bảo đảm quyền lợi cao hơn cho NLĐ.
Lợi cả 3 bên
Ngày 20.5, tại Trường THCS Lương Thế Vinh (TP Quy Nhơn), BHXH TP Quy Nhơn đã tổ chức Lễ bàn giao sổ BHXH cho NLĐ quản lý. 46 cán bộ, giáo viên, nhân viên của Trường đã được trao tận tay sổ BHXH. Nhận sổ BHXH, thầy giáo Thể dục Nguyễn Văn Hương vui mừng chia sẻ: “Rất yên tâm khi biết quyền lợi về BHXH của mình đã được nhà trường thực hiện đầy đủ theo quy định của pháp luật trong những năm qua”.
Trong khi đó, Hiệu trưởng Lê Thanh Hải cũng bày tỏ: “Sổ BHXH ghi nhận quá trình tham gia và đóng BHXH của NLĐ và người sử dụng lao động. Khi nắm chắc được các thông tin này, các thầy cô giáo sẽ yên tâm, phấn khởi, gắn bó hơn với nhà trường”.
Theo ông Phạm Vũ Quang Hà - Trưởng phòng Cấp sổ - thẻ (BHXH tỉnh), việc bàn giao sổ BHXH cho NLĐ quản lý nhằm minh bạch thông tin về quá trình đóng BHXH, hạn chế tình trạng các đơn vị sử dụng lao động trốn đóng, nợ đọng BHXH. “Thực tế cũng có trường hợp doanh nghiệp giữ sổ BHXH của NLĐ khi xảy ra tranh chấp lao động, gây khó khăn cho cả cơ quan BHXH và NLĐ trong quá trình giải quyết các chế độ BHXH”, ông Hà cho hay.
Ở chiều ngược lại, bàn giao sổ BHXH cho NLĐ quản lý cũng giúp đơn vị sử dụng lao động “nhẹ gánh” trong khâu quản lý sổ BHXH, từ đó bớt chi phí phát sinh. Đây cũng là mục tiêu cải cách thủ tục hành chính của ngành BHXH.
Ông Hà cũng cho biết thêm, qua đợt tổng rà soát để bàn giao sổ BHXH lần này, hệ thống cơ sở dữ liệu về toàn bộ quá trình tham gia BHXH của NLĐ được cơ quan BHXH nhập liệu vào hệ thống dữ liệu điện tử và liên tục cập nhật sau đó. Đây là cơ sở quan trọng để thực hiện mục tiêu đến năm 2020, BHXH Việt Nam đồng loạt triển khai quản lý sổ BHXH điện tử.
Nỗ lực đảm bảo tiến độ
Thực hiện chỉ đạo của BHXH Việt Nam, BHXH tỉnh đã xây dựng kế hoạch rà soát, bàn giao sổ BHXH cho NLĐ trên địa bàn tỉnh. Cụ thể, quý I và II năm 2017 thực hiện 40% số đơn vị sử dụng lao động theo phân cấp quản lý thu; quý III thực hiện 30% và quý IV thực hiện tiếp 10%. Trong quý I và II năm 2018 sẽ thực hiện 20% số đơn vị còn lại; hoàn thành việc rà soát và bàn giao sổ BHXH trước ngày 1.7.2018.
Sau khi bàn giao sổ BHXH cho NLÐ, hằng năm, cơ quan BHXH sẽ gửi tờ cập nhật thông tin tham gia BHXH đến từng NLÐ qua đơn vị sử dụng lao động. NLÐ sẽ tự lưu tờ cập nhật vào sổ BHXH của mình và bảo quản chúng.
Theo thống kê của BHXH tỉnh, tính đến ngày 31.12.2016, trên địa bàn toàn tỉnh có 100.405 sổ BHXH cần bàn giao cho NLĐ. Bên cạnh số lượng lớn sổ BHXH cần rà soát, nhập liệu và bàn giao, hoạt động chuyên môn thực tế của ngành cũng gặp không ít khó khăn. Ông Phạm Vũ Quang Hà cho biết, vướng mắc thường gặp nhất là thông tin trên sổ BHXH của NLĐ có nhiều sai sót; nhất là thời gian công tác, các chức danh nghề, chức vụ, địa điểm công tác chưa được thể hiện đầy đủ trên sổ BHXH mẫu cũ.
Tại huyện Hoài Nhơn, Giám đốc BHXH huyện Mai Xuân Thơm cho biết, đáng chú ý là NLĐ chưa quan tâm đúng mức đến hồ sơ tham gia BHXH. Thông tin về mức lương, ngày tháng năm sinh, thậm chí tên của NLĐ không chính xác nhưng không đề nghị sửa, gây trở ngại cho việc rà soát, cấp lại sổ cho cơ quan BHXH. Đến nay, BHXH huyện Hoài Nhơn mới bàn giao được 162/10.143 sổ BHXH của NLĐ trên địa bàn.
Trong khi đó, với BHXH TP Quy Nhơn, khó khăn lớn nhất là lượng đơn vị sử dụng lao động quá lớn. Cơ quan này chỉ quản lý 17.611 NLĐ nhưng lại có đến 989 đơn vị sử dụng lao động. “Chúng tôi phải rất vất vả, công việc rà soát, nhập liệu đòi hỏi phải tỉ mỉ, mà quá nhiều đơn vị nên cứ lắt nhắt. Thêm vào đó là khâu xác minh thông tin tham gia BHXH của NLĐ từ các địa phương khác cũng lắm phiền toái”, Giám đốc BHXH TP Quy Nhơn Trần Thị Ngọc Yến thông tin. Dù vậy, với rất nhiều nỗ lực, đến nay, BHXH TP Quy Nhơn đã hoàn thành bàn giao 1.926 sổ BHXH ở 172 đơn vị sử dụng lao động.
“Xác định bàn giao sổ BHXH cho NLĐ là việc quan trọng, nên chúng tôi đã giao việc cụ thể cho các phòng chuyên môn, yêu cầu phải phối hợp tốt với BHXH các địa phương để đảm bảo tiến độ đề ra”, Giám đốc BHXH tỉnh Phạm Mai khẳng định.
NGUYỄN VĂN TRANG