Nhân Ngày Quốc tế thiếu nhi (1.6):
Thông điệp mạnh mẽ về phòng chống xâm hại tình dục trẻ em
Với chủ đề “Triển khai Luật Trẻ em và phòng, chống bạo lực, xâm hại trẻ em”, Tháng hành động Vì trẻ em năm 2017 một lần nữa truyền thông điệp mạnh mẽ về phòng chống xâm hại tình dục trẻ em.
Năm 2016, toàn tỉnh xảy ra 17 vụ xâm hại trẻ em, trong đó có 13 trẻ em gái bị xâm hại tình dục. Từ đầu năm đến nay, theo báo cáo của các địa phương về Sở LĐ-TB&XH, có 4 vụ xâm hại tình dục trẻ em. Tuy nhiên, đây có thể chỉ là “phần nổi của tảng băng”.
Học sinh Trường Tiểu học Lý Thường Kiệt thực hành kỹ năng thoát hiểm trong tình huống khẩn cấp.
Giúp trẻ nhận diện nguy cơ
Thời gian qua, nhiều đơn vị, trường học trên địa bàn đã tích cực tổ chức các hoạt đồng tuyên truyền, trang bị kiến thức và kỹ năng về phòng, chống xâm hại tình dục trẻ em cho học sinh các cấp. Qua đó, trẻ em phần nào nhận diện các nguy cơ xâm hại tình dục, cách thức để bảo vệ bản thân.
Ông Nguyễn Anh Tuấn, cán bộ truyền thông Trung tâm Dân số - KHHGĐ TP Quy Nhơn cho biết: “Thông điệp gửi gắm qua các buổi tuyên truyền là các em phải ý thức rằng: cơ thể là của riêng em và không ai có quyền xâm phạm khi chưa có sự đồng ý của các em. Mặt khác, chúng tôi trang bị cho các em 5 cảnh báo cho thấy nguy cơ xâm hại: nhìn - có ai đó nhìn vào “vùng đồ bơi” hoặc họ yêu cầu các em nhìn vào “vùng đồ bơi” của họ; nghe - họ nói về “vùng đồ bơi” của họ hoặc của các em; cảnh báo sờ; cảnh báo ôm; cảnh báo bắt cóc - đưa các em vào nơi vắng người nhằm thực hiện hành vi xâm hại”.
Từ các trường hợp trẻ em bị xâm hại tình dục cho thấy trẻ thường gặp nguy cơ xâm hại từ những đối tượng quen, thân với trẻ hoặc gia đình.Các tuyên truyền viên còn chỉ ra cho các em cách thức hạn chế nguy cơ dẫn đến xâm hại tình dục. Chẳng hạn: không nhận quà của người lạ khi không có lý do; không cho người lạ vào nhà, phòng riêng khi không có người lớn ở nhà; không đi chơi xa với người lạ, nhất là những người quen biết trên mạng xã hội; kể cho cha mẹ, những người đáng tin cậy khi bị đe dọa, tạo sức ép, lôi kéo...
Với chủ đề Tháng hành động Vì trẻ em năm 2017 “Triển khai Luật trẻ em và phòng, chống bạo lực, xâm hại trẻ em”, các địa phương xây dựng nhiều hoạt động nhằm trang bị, tăng cường nhận thức của trẻ về phòng chống xâm hại tình dục. Diễn đàn trẻ em cấp tỉnh (tổ chức trong tháng 6) cũng sẽ dành một thời lượng đáng kể để bàn, thảo luận, đối thoại về nội dung “nhận biết hành vi xâm hại tình dục, cách nhận biết, tự bảo vệ”.
Gia đình giữ vai trò quan trọng
Trong các vụ việc trẻ em bị xâm hại tình dục ở tỉnh ta, vấn đề đáng lưu tâm là nhiều gia đình thiếu quan tâm con cái; dẫn đến không phát hiện kịp thời vụ việc. Có nhiều trường hợp, vì gia đình thiếu kiểm soát, trẻ em gái ở độ tuổi mới lớn bị kẻ xấu dụ dỗ, rủ rê qua mạng xã hội, rồi bị xâm hại tình dục. Nâng cao vai trò của cha mẹ, các thành viên trong gia đình là một giải pháp để phòng ngừa, giảm thiểu nguy cơ trẻ em bị xâm hại tình dục.
Quan tâm, trò chuyện với con mỗi ngày, che chở, tạo sự tin tưởng và lưu ý những hành vi khác thường là lời khuyên chung của các chuyên gia đối với phụ huynh và gia đình nhằm sớm phát hiện, bảo vệ trẻ trước các nguy cơ. Trong trường hợp đã xảy ra xâm hại tình dục, phụ huynh cần bình tĩnh, nhẹ nhàng hỏi han, an ủi, động viên con nói ra sự thật. Tuyệt đối không được đánh đập, mắng mỏ, bỏ mặc con. Sau đó cần đưa con đến khám tại cơ sở y tế, lưu giữ tất cả những chứng cứ. Đồng thời, trình báo các cơ quan chức năng để được can thiệp, trợ giúp, kịp thời xử lý kẻ xâm hại tình dục con trẻ.
“Các địa chỉ đáng tin cậy của phụ huynh khi trẻ bị xâm hại là: cộng tác viên công tác trẻ em (có ở 1.608 thôn, làng, khu phố); Công an, UBND, Hội LHPN, Đoàn Thanh niên, Cán bộ LĐ-TB&XH cấp xã; Phòng LĐ-TB&XH huyện; Sở LĐ-TB&XH; Đường dây tư vấn và hỗ trợ trẻ em là 18001567 - hoạt động 24/24 giờ/7 ngày trong tuần và hoàn toàn miễn phí…”, bà Lê Thị Vinh Hương, Phó Giám đốc Sở LĐ-TB&XH kiêm Giám đốc Quỹ Bảo trợ trẻ em tỉnh, trao đổi.
Để nâng cao vai trò của cha mẹ, các thành viên trong gia đình, năm 2017, Sở LĐ-TB&XH tập huấn nâng cao năng lực cho đội ngũ làm công tác trẻ em các cấp, mạng lưới cộng tác viên, tư vấn viên để họ trực tiếp tuyên truyền đến hộ gia đình, vận động gia đình lên tiếng tố cáo nếu con em mình bị xâm hại. Sở cũng tăng cường hướng dẫn kiến thức, kỹ năng cho những người nhận chăm sóc thay thế trẻ mồ côi, trẻ bị bỏ rơi, không nơi nương tựa tại cộng đồng.
“Ngoài ra, bên cạnh duy trì những điểm tư vấn đã có, năm 2017, ngành LĐ-TB&XH tăng cường thành lập mới các điểm tư vấn tại cộng đồng và trường học để tư vấn và can thiệp, hỗ trợ cho trẻ em bị xâm hại, bạo lực. Chúng tôi đẩy mạnh liên kết với các tổ chức, cá nhân, cơ quan truyền thông, nhà trường, nhóm hoạt động xã hội... tạo thành mạng lưới cùng lên tiếng, giám sát, thúc đẩy bảo vệ trẻ em trước nạn bạo lực, xâm hại; phát hiện, thúc đẩy quá trình khởi tố, xử lý nghiêm các hành vi xâm hại trẻ em theo quy định pháp luật”, bà Hương cho biết thêm.
NGUYỄN MUỘI