Thực hiện Nghị định 49/2017/NÐ-CP: Dẹp loạn “sim rác”!
Doanh nghiệp viễn thông (DNVT) di động phải chịu hoàn toàn trách nhiệm đối với hoạt động của các điểm cung cấp dịch vụ viễn thông (DVVT) cũng như tính chính xác, đầy đủ của thông tin thuê bao điện thoại di động trả trước. Ðây có thể xem là biện pháp cứng rắn để quản lý tốt hơn thị trường sim thuê bao điện thoại di động trả trước (TBTT), tránh tình trạng “sim rác” tràn lan.
Theo Nghị định 49, sim thuê bao di động chỉ được cung cấp tại các điểm cung cấp DVVT, sẽ không còn hình thức điểm giao dịch được DNVT ủy quyền cho các hộ kinh doanh. Ảnh: VĂN LƯU
Những thông tin quan trọng nói trên được đưa ra tại Hội nghị triển khai Nghị định 49/2017/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung điều 15 của Nghị định số 25/2011/NĐ-CP quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Viễn thông và điều 30 của Nghị định số 174/2013/NĐ-CP ngày 13.11.2013 quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bưu chính, viễn thông, công nghệ thông tin và tần số vô tuyến điện. Hội nghị do Bộ TT-TT triển khai cho các Sở TT-TT miền Trung- Tây Nguyên và DNVT, diễn ra ngày 29.5, tại TP Quy Nhơn.
Sim phải gắn tên người sở hữu
Về cơ bản, cho đến nay pháp luật hiện hành (Luật Viễn thông, Nghị định 25/2011/NĐ-CP, Nghị định 174/2013/NĐ-CP, Thông tư số 04/2012/TT-BTTTT về quản lý thuê bao trả trước) đã tạo ra hành lang pháp lý khá đầy đủ về việc quản lý thông tin TBTT. Tuy nhiên, thông tin do bà Lê Thị Ngọc Mơ- Phó Cục trưởng Cục Viễn thông (Bộ TT-TT) tại hội nghị cho thấy, hiện tổng số thuê bao di động tại Việt Nam đạt con số hơn 126 triệu, nhưng hơn 95% là TBTT; trong số đó, hơn 75% thuê bao có thông tin không chính xác, tương đương khoảng 80 triệu thuê bao. Điều này đã phản ảnh những “kẽ hở” tạo điều kiện cho sim kích hoạt sẵn, cũng như lỏng lẻo trong ràng buộc trách nhiệm với DNVT và mức xử phạt… không thấm vào đâu!
Nghị định 49 có hiệu lực từ ngày 24.4.2017, nhưng có điều kiện chuyển tiếp. Từ nay đến ngày 24.7.2017, các DNVT có trách nhiệm ký hợp đồng với các điểm cung cấp DVVT ủy quyền; rà soát, thông báo, thanh lý hợp đồng, thu hồi toàn bộ sim đã được phân phối cho đại lý. Sau mốc thời gian trên, toàn bộ hoạt động quản lý thông tin thuê bao, xử phạt được thực hiện theo quy định mới này...
Trong bối cảnh đó, Nghị định số 49 được ban hành với mục đích sửa đổi, bổ sung một số quy định về quản lý thuê bao di động nhằm khắc phục các “kẽ hở” pháp lý, tăng tính hiệu quả và khả thi trong công tác quản lý thông tin thuê bao, với điểm nhấn là quy định thống nhất điểm bán sim và đăng ký thuê bao trả trước. Sim thuê bao di động chỉ được cung cấp tại các điểm cung cấp DVVT, sẽ không còn hình thức điểm giao dịch được DNVT ủy quyền cho các hộ kinh doanh. Nhà mạng phải chịu trách nhiệm về đăng ký TBTT và sẽ bị phạt nặng nếu để khai báo sai thông tin.
“Như vậy, nếu có bất kỳ hành vi sai phạm nào trong việc đăng ký thông tin TBTT, nhà mạng sẽ là đối tượng bị xử lý, thay vì đổ trách nhiệm đại lý sim như trước đây. Điều này đồng nghĩa việc buôn bán gần như tự do trước đây đối với sim di động trả trước sẽ không còn tồn tại” - bà Lê Thị Ngọc Mơ cho biết.
Theo quy định mới, mỗi cá nhân sẽ không bị giới hạn số lượng TBTT được đăng ký ở mỗi mạng di động. Tuy nhiên, các quy định về thông tin thuê bao sẽ bị siết chặt hơn rất nhiều, đặc biệt đối với 3 số thuê bao đầu tiên. Đối với thuê bao di động có thông tin không đúng quy định, nhà mạng phải thông báo liên tục trong ít nhất 5 ngày, mỗi ngày ít nhất một lần; tạm dừng cung cấp dịch vụ một chiều sau 15 ngày kể từ ngày đầu tiên gửi thông báo; tạm dừng cung cấp DVVT 2 chiều sau 15 ngày tiếp theo và thanh lý hợp đồng, chấm dứt cung cấp dịch vụ sau 30 ngày nếu vẫn không thực hiện cập nhật thông tin thuê bao.
Quản lý chặt thông tin TBTT
Một điểm quan trọng của Nghị định 49 là đưa các mức xử phạt nặng cho các hành vi vi phạm với từng chủ thể (DNVT, điểm cung cấp DVVT, chủ thuê bao), đặc biệt là hành vi cung cấp dịch vụ cho tổ chức, cá nhân có thông tin thuê bao không đúng quy định.
“Lâu nay, có quá nhiều giao dịch ảo của các TBTT là bởi có sự “dung túng” của các DNVT cho kích hoạt sẵn. Việc thực hiện nghiêm Nghị định số 49/2017/NÐ-CP vừa được Chính phủ ban hành sẽ giúp siết chặt quản lý TBTT... góp phần hạn chế tình trạng “sim rác” và tin nhắn rác, bảo vệ quyền lợi của người sử dụng DVVT, cũng như đảm bảo an ninh quốc gia và trật tự, an toàn xã hội” - Thứ trưởng Bộ TT-TT Phan Tâm
Theo ông Đỗ Hữu Trí, Phó chánh Thanh tra Bộ TT-TT, trong 36 hành vi quy định xử phạt thì 27 hành vi chỉ rõ đối tượng bị xử phạt là DNVT, với 2 hành vi phạt người đại diện theo pháp luật. Các mức phạt được điều chỉnh linh hoạt, có thể lên đến mức 200 triệu đồng đối với mỗi hành vi vi phạm, chứ không cố định mức phạt hầu hết các nghị định khác.
Đại diện các DNVT đều cam kết sẽ thực hiện nghiêm Nghị định 49. Tuy nhiên, các doanh nghiệp, đặc biệt là những nhà mạng nhỏ, cũng nêu ra một số khó khăn có thể gặp phải, như vốn đầu tư, thiết lập các điểm cung cấp DVVT theo quy định mới...
Thông tin từ đại diện Tập đoàn Viettel, trong tháng 7.2017, Viettel sẽ hoàn thành việc rà soát thiết lập các điểm cung cấp DVVT theo quy định. Vấn đề nằm ở 64 triệu thuê bao của Viettel thì hết 60 triệu thuê bao rơi vào diện TBTT; trong số đó, thông tin đúng và đủ chỉ khoảng 30%. Trong 20.000 điểm đăng ký thuê bao, sau khi rà soát thực tế khoảng 3.000 điểm bán đạt yêu cầu về cung cấp dịch vụ.
Phía đại diện Tập đoàn VNPT - VinaPhone chắc chắn bất cập nảy sinh khi quy định bổ sung ảnh chụp của người trực tiếp đến giao dịch (kèm theo ngày chụp) vào danh sách các thông tin của thuê bao mà DNVT cần thu thập và lưu giữ, đặc biệt đối với các thuê bao hiện hữu. “Bên cạnh đó, cơ quan quản lý nhà nước cũng phải tăng cường giám sát, hậu kiểm, tránh nhà mạng này làm quyết liệt, nhà mạng khác buông lỏng” - ông Nguyễn Trường Giang, Phó Tổng Giám đốc VNPT-VinaPhone chia sẻ.
Đứng ở góc độ cơ quan quản lý, ông Trần Kim Kha - Giám đốc Sở TT-TT, cho rằng, theo Nghị định 49, thanh tra Sở TT-TT được quyền truy cập vào hệ thống kiểm tra thông tin thuê bao; nhưng, liệu có tình trạng “đối phó” từ DNVT? Về vấn đề này, ông Đỗ Hữu Trí khẳng định, thời gian tới, Bộ TT-TT sẽ phối hợp các sở kiểm tra gắt gao hơn các DNVT.
THU HIỀN