Chuyện về những đứa trẻ sống tại Mexico, đi học ở Mỹ

Cô bé JoAnna Rodriguez, 11 tuổi, đang trên đường đến bến xe buýt để đi học thì nhận ra mình quên một thứ quan trọng. Đó không phải vở bài tập về nhà hay hộp cơm trưa. JoAnna lấy điện thoại ra và gọi về nhà, trong khi tay vẫn lục tung chiếc ba lô.

“Mẹ ơi, con quên hộ chiếu ở nhà rồi,” cô bé nói qua điện thoại.

JoAnna cần có hộ chiếu để chứng minh mình là công dân Mỹ trên đường đến trường. Cô bé này là một trong số gần 800 học sinh Mỹ sống tại Palomas (Mexico), nhưng mỗi sáng phải đi qua cửa khẩu Mỹ-Mexico để đến trường.

Cha mẹ dẫn con đến cửa khẩu biên giới Mỹ-Mexico để đến trường.

Hơn 40 năm qua, hiến pháp của bang New Mexico cho phép công dân Mỹ được hưởng nền giáo dục miễn phí, bất kể họ sống ở đâu. Điều này giúp những gia đình có người thân bị trục xuất khỏi Mỹ có cơ hội sống cùng nhau tại Mexico, nhưng con cái vẫn được hưởng nền giáo dục Mỹ.

Khi xe buýt đến cửa khẩu biên giới giáp với New Mexico, những học sinh xếp hàng để làm thủ tục kiểm tra, còn cha mẹ đứng bên kia biên giới vẫy tay chào tạm biệt. Nhiều bậc phụ huynh của những học sinh này từng bị trục xuất khỏi Mỹ và không được phép đi qua cửa khẩu.

Học sinh xếp hàng để tại trạm kiểm soát để kiểm tra an ninh trước khi qua cửa khẩu.

Gia đình Rodriguez

Cha của JoAnna, Jesus Rodriguez, là một thợ máy mang quốc tịch Mexico, còn mẹ của cô bé, Arinana Rodriguez, là một công dân Mỹ.

Năm 2007, Jesus bị trục xuất khỏi nước Mỹ do nhập cảnh trái phép vào Mỹ nhiều lần. JoAnna còn có một em gái tên là Nahima, 10 tuổi. Nahima thường lo rằng các chính sách nhập cư mới của Tổng thống Trump có thể thu hẹp cơ hội trở lại Mỹ của cha mình.

Sau khi Jesus bị trục xuất khỏi Mỹ cách đây 10 năm, anh chuyển đến sống tại một thị trấn biên giới ở Chihuahua (Mexico). Để con cái không bị mất cơ hội tại Mỹ, Ariana và hai con gái vẫn ở Hatch, thuộc bang New Mexico.

Với quyết định này, gia đình Jesus buộc phải sống xa nhau trong 5 năm. Cứ mỗi cuối tuần, Arianna lái xe sang Mexico để thăm Jesus.

Bản đồ thể hiện đường biên giới giữa Palomas (Mexico) và New Mexico (Mỹ).

Hy vọng

Khi Arianna biết thông tin về một trường tiểu học tại New Mexico nhận công dân Mỹ sống tại Mexico, cô đã đi tìm hiểu trường tiểu học Columbus. Ba ngày sau đó, Arianna và hai con gái chuyển đến sống với Jesus tại Palomas (Mexico).

Theo Hiệu trưởng trường tiểu học Columbus, Armando Chavez, 2/3 trong số 700 học sinh theo học tại đây sống ở Palomas và đều mang quốc tịch Mỹ.

Nhiều ngôi trường khác gần khu vực biên giới tại các bang, như Texas và California, cũng nhận học sinh sống tại Mexico, nhưng không được miễn phí như tại New Mexico. Hầu hết các trường này là trường tư và không phải gia đình nào cũng đủ khả năng trả tiền học phí ở đây.

Tương lai

Gia đình Rodriguez hy vọng họ có sống cùng nhau nhờ vào môi trường giáo dục như thế này. Tuy vậy, Jesus có thể bỏ lỡ nhiều thời điểm đặc biệt trong hành trình của cô con gái nhỏ, do hạn chế trong vấn đề nhập cư.

Jesus đã chờ đợi 10 năm để có thể quay lại Mỹ một cách hợp pháp, nhưng gia đình anh đang lo lắng chính sách thắt chặt nhập cư của ông Trump sẽ phá hủy giấc mơ của họ.

Hiện Jesus thuê một luật sư chuyên về nhập cư để chuẩn bị hồ sơ xin trở thành công dân Mỹ một cách hợp pháp.

Lê Quảng (theo CNN)