Sau kiểm tra an toàn, vệ sinh lao động tại doanh nghiệp: Rất nhiều điểm cần báo động
Nhiều tồn tại trong thực hiện công tác an toàn, vệ sinh lao động (AT-VSLÐ) đã bộc lộ sau đợt kiểm tra hơn 100 doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh.
Trong Tháng hành động AT-VSLĐ lần I/2017, Đoàn kiểm tra liên ngành cấp tỉnh đã kiểm tra công tác AT-VSLĐ tại 50 doanh nghiệp; đoàn kiểm tra liên ngành cấp huyện tổ chức kiểm tra tại 66 doanh nghiệp.Theo thống kê của Đoàn kiểm tra liên ngành cấp tỉnh về công tác AT-VSLĐ tại doanh nghiệp, 70% doanh nghiệp được kiểm tra không đạt đủ 2/3 tiêu chí kiểm tra của Đoàn.
Nhiều “không” trong thực hiện AT-VSLÐ
Điểm đáng báo động khá phổ biến là chủ doanh nghiệp sử dụng lao động tại vị trí công việc có yêu cầu nghiêm ngặt về AT-VSLĐ khi chưa được huấn luyện về AT-VSLĐ; tình trạng sử dụng máy, thiết bị, vật tư có yêu cầu nghiêm ngặt về AT-VSLĐ không được kiểm định. Đặc biệt, có tình trạng trốn đóng, chậm đóng Bảo hiểm tai nạn lao động (TNLĐ), bệnh nghề nghiệp hoặc chiếm dụng tiền đóng, hưởng bảo hiểm TNLĐ, bệnh nghề nghiệp của người lao động.
Đoàn kiểm tra liên ngành làm việc với Công ty CP Quản lý, sửa chữa đường bộ Quy Nhơn về công tác AT-VSLĐ.
“Đáng nói, nhiều doanh nghiệp còn đối phó với Đoàn kiểm tra liên ngành. Tại thời điểm kiểm tra, nhiều giấy hướng dẫn sử dụng thiết bị, vật tư đòi hỏi yêu cầu nghiêm ngặt về AT-VSLĐ còn rất mới như vừa được dán trước khi Đoàn kiểm tra đến. Một số doanh nghiệp còn cho người lao động ở những bộ phận ô nhiễm, chưa đảm bảo AT-VSLĐ nghỉ việc nhằm đối phó với Đoàn kiểm tra”, ông Huỳnh Ngọc Hải, Trưởng phòng Việc làm - ATLĐ Sở LĐ-TB&XH kiêm Phó Trưởng Đoàn kiểm tra liên ngành cấp tỉnh về công tác AT-VSLĐ cho biết.
Đáng chú ý là không chỉ giới chủ, mà ở nhiều nơi, tổ chức công đoàn các cấp cũng chưa nhận thức đầy đủ về vị trí, vai trò của công tác AT-VSLĐ, chưa làm hết chức năng, quyền hạn của mình trong công tác AT-VSLĐ cũng là điều cần quan tâm. Thậm chí, một vài doanh nghiêp, dù đã hoạt động nhiều năm nhưng chưa có tổ chức công đoàn. Chính vì vậy, công tác giám sát AT-VSLĐ, điều tra TNLĐ, bệnh nghề nghiệp; tổ chức hoạt động mạng lưới an toàn vệ sinh viên; tuyên truyền, vận động người lao động thực hiện AT-VSLĐ... chưa được chú trọng.
“Lỗ hổng” với lao động tự do
Đối tượng lao động nông thôn, lao động tự do, nhóm sản xuất nhỏ, lao động không ký kết hợp đồng lao động cũng là đối tượng có nguy cơ bị TNLĐ khá cao. Tuy nhiên, hoạt động kiểm tra, tuyên truyền, hướng dẫn đảm bảo AT-VSLĐ ở đối tượng này chưa được quan tâm.
Hơn một năm trước, một nhóm thợ cơ khí ở xã Vĩnh Quang, huyện Vĩnh Thạnh bị tai nạn điện trong lúc dựng, lắp đặt cổng chào công cộng. Một người trong số này thiệt mạng tại chỗ. Ba người còn lại đều phải cắt bỏ các ngón chân, ảnh hưởng đến sức lao động. Anh Nguyễn Thành Nam (30 tuổi) một trong 4 nạn nhân không thể cáng đáng việc đồng áng. Trong khi đó, nạn nhân khác, anh Đỗ Văn Lính (31 tuổi) vẫn làm nghề trong nỗi hoang mang, lo lắng.
Cả 4 người đều là lao động tự do, rủ nhau làm chung một công trình. Tất cả họ đều không tham gia bảo hiểm tự nguyện về TNLĐ nên sau tai nạn, không có bất kỳ một khoản hỗ trợ nào để vượt qua khó khăn. Trong khi đó, tỉ lệ thương tật lại chưa đủ để được hưởng chế độ trợ cấp xã hội của nhà nước.
Sau hoạt động kiểm tra, Đoàn kiểm tra liên ngành đã kiến nghị, nhắc nhở các doanh nghiệp về các nội dung chưa thực hiện hoặc thực hiện chưa triệt để quy định pháp luật AT-VSLĐ. Doanh nghiệp đã xác nhận và cam kết thời gian thực hiện những kiến nghị của Đoàn. Sau thời gian cam kết, nếu doanh nghiệp không tổ chức triển khai thực hiện, Đoàn kiểm tra liên ngành tỉnh sẽ kiến nghị lên UBND tỉnh phê duyệt các biện pháp xử lý.
“Sự hạn chế từ ý thức, kiến thức của người lao động cộng với mối quan tâm hàng đầu của họ là thu nhập chứ không phải là đảm bảo AT-VSLÐ bị nhiều doanh nghiệp lợi dụng. Theo tôi, UBND tỉnh cần chỉ đạo kiên quyết với những tổ chức, đơn vị không thực hiện tốt các quy định về pháp luật lao động nói chung và pháp luật AT-VSLÐ nói riêng trong tham gia dự thầu, đấu thầu các công trình thuộc ngân sách nhà nước; trong cấp quyền sử dụng, khai thác tài nguyên, khoáng sản thuộc tỉnh quản lý”, ông Huỳnh Ngọc Hải trao đổi.
NGUYỄN MUỘI