Sau gần 2 năm triển khai bán xăng E5 ở Bình Ðịnh: Ít người bán, hiếm người mua
Xăng sinh học E5 (hỗn hợp của xăng không chì và ethanol nhiên liệu biến tính với hàm lượng ethanol từ 4-5% theo thể tích) đã được bán trên thị trường Bình Ðịnh gần 2 năm nay, nhưng lượng tiêu thụ vẫn rất thấp.
Có cửa hàng chỉ bán được… vài chục lít!
Ngày 1.10.2015, Công ty Xăng dầu Bình Định (Petrolimex Bình Ðịnh) bắt đầu bán sản phẩm xăng E5 tại 5 cửa hàng xăng dầu: số 1 (Quy Nhơn), số 10 (Tây Sơn), số 14 (An Nhơn), số 21 (Phù Mỹ) và số 30 (Hoài Nhơn). Đầu năm 2016, Công ty tiếp tục triển khai tại cửa hàng xăng dầu số 16 (Phù Cát), hoàn thành mục tiêu 6 cửa hàng kinh doanh mặt hàng xăng E5 trong tổng số 31 cửa hàng kinh doanh xăng dầu trên địa bàn tỉnh. Petrolimex Bình Ðịnh cũng gửi văn bản về chủ trương này đến các cửa hàng, tổng đại lý và đại lý kinh doanh trong hệ thống, nhưng không có thêm cơ sở nào đưa loại xăng này vào kinh doanh.
Khách đổ xăng E5 tại một cửa hàng xăng dầu thuộc Petrolimex Bình Ðịnh. Ảnh: VĂN LƯU
Dù vậy, sức tiêu thụ xăng E5 hiện chỉ ở mức nhỏ giọt. 3 tháng cuối năm 2015, lượng xăng E5 do Petrolimex Bình Ðịnh bán ra chỉ được 75 m3, bình quân 3m3/cửa hàng/tháng; năm 2016 được 803 m3, bình quân 10 m3/cửa hàng/tháng; 5 tháng đầu năm nay chỉ còn 210 m3, bình quân 7 m3/cửa hàng/tháng. “Đắt hàng” nhất là cửa hàng xăng dầu số 1 (Quy Nhơn) thì mỗi tháng cũng chỉ vài chục m3, chiếm khoảng 5% tổng sản lượng của cửa hàng; “èo uột” nhất là cửa hàng số 16 (Phù Cát), chỉ bán được… vài chục lít.
Ông Phạm Thiên Hoàng, Phó Giám đốc Petrolimex Bình Ðịnh, cho biết: “Việc tiêu thụ xăng E5 cực khó, một phần do người tiêu dùng e ngại sử dụng, dù chúng tôi đã triển khai nhiều hình thức tuyên truyền, lắp đặt trụ bơm ở các khu đô thị… Mặt khác, doanh nghiệp (DN) kinh doanh xăng dầu trên địa bàn tỉnh gặp khó khi chỉ có nguồn cung từ Nhà máy Lọc dầu Dung Quất (tỉnh Quảng Ngãi), chi phí vận chuyển cao, trong khi xăng E5 hao hụt cao vì tồn chứa dài ngày, hiệu quả kinh doanh thấp. Quan trọng hơn, rất ít DN triển khai, dẫn đến mất cân đối về thị trường”.
Cần cơ chế đồng bộ
Chính phủ vừa có quyết định, từ ngày 1.1.2018, cả nước sẽ chuyển đổi hoàn toàn xăng RON A92 sang xăng E5. Tuy nhiên, để đạt được mục tiêu này, có rất nhiều việc phải làm khi nhiều mốc tiến xăng E5 từng được đề ra trước đây đều không đạt được.
“Cần tuyên truyền phổ biến công dụng và lợi ích của xăng E5 đối với môi trường, động cơ và hiệu quả kinh tế nhằm định hướng cho người tiêu dùng trong việc sử dụng các sản phẩm xăng. Đặc biệt, khi DN đã vào cuộc thì cơ quan quản lý cũng phải quyết liệt, đồng bộ từ cơ chế, chính sách hỗ trợ cho đến chế tài quản lý, tránh nơi làm nơi không”, ông Hoàng nêu vấn đề.
“Việt Nam đang phải nhập khẩu xăng dầu với lượng rất lớn để phục vụ nhu cầu trong nước, trong khi giá nhiên liệu thế giới ngày càng tăng mạnh. Do đó, việc đầu tư sản xuất, phát triển thị trường, sử dụng rộng rãi nhiên liệu sinh học là một chiến lược đúng đắn và là nhiệm vụ hết sức cấp bách, không chỉ đối với cơ quan quản lý nhà nước mà còn với mỗi DN và người dân”.
Ông Man Ngọc Lý, Giám đốc Sở Công Thương
Ở góc độ cơ quan quản lý, ông Man Ngọc Lý, Giám đốc Sở Công Thương, cũng chỉ ra thực trạng các DN làm đầu mối, phân phối, tổng đại lý, đại lý và các cửa hàng xăng dầu chưa quan tâm đến kinh doanh xăng E5 vì ngại đầu tư bồn bể, trụ bơm và thay đổi bảng biểu phát sinh chi phí trong khi người tiêu dùng chưa sử dụng nhiều. Việc kinh doanh xăng E5 trên cơ sở tuyên truyền, khuyến khích, chưa có quy định chế tài đối với các DN.
Trên cơ sở đó, Sở Công Thương sẽ tham mưu UBND tỉnh chỉ đạo các sở, ban, ngành, địa phương tăng cường công tác tuyên truyền sâu rộng, nhất là tuyên truyền qua các phương tiện thông tin đại chúng về sử dụng xăng E5; đồng thời, chỉ đạo các DN kinh doanh xăng dầu tổ chức bán xăng E5 trên toàn hệ thống cửa hàng trực thuộc và vận động các đại lý kinh doanh xăng dầu tham gia.
“Tuy nhiên, vẫn cần nhiều giải pháp, phối hợp đồng bộ giữa các cơ quan quản lý nhà nước từ Trung ương đến địa phương và các DN kinh doanh xăng dầu. Quan trọng là tạo công bằng cho các DN kinh doanh xăng dầu trên cả nước với các quy định bắt buộc trong việc phân phối xăng sinh học trên thị trường và chính sách hỗ trợ về giá phù hợp đối với xăng E5 để khuyến khích người dân sử dụng”, ông Lý kiến nghị.
Ngày 18.9.2015, UBND tỉnh ra Quyết định số 3237/QÐ-UBND về việc ban hành Kế hoạch triển khai thực hiện lộ trình phân phối nhiên liệu sinh học trên địa bàn tỉnh Bình Ðịnh. Ngày 20.11.2015, Sở Công Thương tổ chức hội nghị phổ biến về lộ trình áp dụng tỉ lệ phối trộn nhiên liệu sinh học với nhiên liệu truyền thống cho các thương nhân kinh doanh xăng dầu trên địa bàn tỉnh.
Trừ 8 tỉnh, thành đi tiên phong, theo lộ trình Chính phủ đề ra, đến ngày 1.6.2016, các địa phương còn lại (trong đó có Bình Ðịnh) phải đạt tối thiểu 50% số lượng cửa hàng bán lẻ xăng dầu bán xăng E5 và 50% lượng xăng RON A92 được thay thế bằng xăng E5. Tuy nhiên, đến nay, tại Bình Ðịnh chỉ có 2 DN kinh doanh xăng E5 là Petrolimex Bình Ðịnh (DN đầu mối) và Công ty TNHH Hoa Cúc (DN bán lẻ), với 7 cửa hàng. Sản lượng bán ra năm 2016 đạt 1.123 m3; 6 tháng đầu năm 2017 đạt 242 m3. Trong khi đó, toàn tỉnh có khoảng 300 cửa hàng kinh doanh xăng dầu của 160 DN.
THU HIỀN