Dự án thu gom rác thải làm sạch môi trường ở phường Nhơn Phú (Quy Nhơn):
Loay hoay tìm cách duy trì
“Dự án quản lý chất thải rắn và sản xuất phân Compost dựa vào cộng đồng tại các thành phố nhỏ” do tổ chức UNESCAP và tổ chức ENDA Việt Nam tài trợ nhằm giảm thiểu ô nhiễm môi trường đã triển khai tại phường Nhơn Phú được khoảng 10 năm. Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả tích cực, đến nay, Dự án đã bộc lộ những tồn tại cần giải quyết.
Người dân mang rác thải sinh hoạt vứt dưới chân cầu Chợ Dinh (thuộc KV 5, phường Nhơn Phú).
Nhiều hộ dân tại tổ 8, khu vực 5, phường Nhơn Phú (TP Quy Nhơn) phản ánh đội thu gom rác sinh hoạt của khu vực làm việc không thường xuyên, thích thì làm không thích thì nghỉ. Mỗi tháng các hộ dân đều đóng 25.000 đồng tiền rác, nhưng không được thu gom rác liên tục, mà cách nhật vào các buổi Thứ hai, tư, sáu hàng tuần. Thậm chí, có khi đội thu gom cũng không làm đúng ngày nên rác ứ đọng, bốc mùi hôi khó chịu. Nhiều hộ dân đã yêu cầu để Công ty CP Môi trường Đô thị Quy Nhơn thu gom rác thải, vì tiền đóng thì như nhau nhưng lại được thu gom rác hàng ngày.
Một hộ dân trên đường Hùng Vương (phường Nhơn Phú, TP Quy Nhơn) cho biết: “Nhiều người lên phường ý kiến việc này rồi, nhưng đâu lại vào đấy. Có lúc rác nhiều quá, chúng tôi phải mang ra để trước nhà, người không chịu nổi thì mang vứt xuống cầu Chợ Dinh. Ngày 3.7 vừa qua là đúng ngày gom rác, nhưng không hiểu sao đến ngày 4.7 vẫn còn nguyên. Chúng tôi đóng phí thu gom rác đầy đủ thì ngày nào cũng phải lấy rác cho chúng tôi chứ, làm như kiểu hiện nay sao mà chịu nổi. Ớn nhất là mấy ngày lễ, không thấy ai đến thu gom”.
Trước thắc mắc của người dân, ông Nguyễn Duy Nhân, Chủ tịch UBND phường Nhơn Phú, giải thích: Phường Nhơn Phú thực hiện thu gom rác thải theo Dự án quản lý chất thải rắn và sản xuất phân Compost dựa vào cộng đồng cách đây khoảng 10 năm. Hiện nay, phường vẫn duy trì việc thu gom rác và phân loại rác thải, sử dụng chất thải hữu cơ để ủ làm phân compost. Phường cũng đã chỉ đạo đội gom rác thải phải gom hết rác do người dân bỏ ra. Riêng phần rác thải xây dựng- nếu số lượng ít cũng sẽ thu gom, còn nếu nhiều thì phải vận động người dân thuê xe chở đi theo quy định. Hiện nay một số hộ dân không đóng phí thu gom rác thải vì cho rằng nhà họ không bỏ rác hoặc đã bỏ rác tại chợ. Ngoài ra, nhân viên thu gom rác chỉ gom rác thải sinh hoạt, nên không thể dọn hết rác thải xây dựng của nhiều hộ dân.
Ông Trần Hữu Chí, Phó trưởng Ban quản lý Dự án cho biết thêm: Nhân viên đội thu gom rác dao động 5-10 người, nhưng chỉ có 1 xe thu gom rác và 1 tài xế lái xe, nên khi nào tài xế bị ốm đau hoặc xe hỏng đột xuất thì không thể làm được mà phải chờ đến ngày hôm sau, chứ không hề có chuyện bỏ thu gom rác như người dân phản ánh. Sự cố ngày 3.7 vừa qua là do tài xế ốm đột xuất xin nghỉ, đến hôm sau mới gom rác được. Tuy nhiên, có một số người dân thiếu ý thức hoặc người không tham gia đóng phí rác thải hàng tháng đã mang rác đi vứt lung tung, hoặc đợi sau khi chúng tôi gom rác xong lại đem rác ra bỏ hoặc đem đến nơi vắng vẻ để vứt.
Được biết, tiền lương nhân viên thu gom rác thải chủ yếu dựa vào việc đóng phí thu gom rác của các hộ và từ tiền bán phân compost. Tuy nhiên, giá phân compost làm ra hiện bán với giá 1.200 đồng/kg, tiền bán phân hàng tháng tính ra chỉ vài trăm nghìn đồng; còn phí thu gom rác thì có hộ đóng, hộ không. Ông Trần Hữu Chí nói thêm: “Nhân viên trong đội thu gom rác lương mỗi tháng chỉ nhận được 2 triệu đồng, không hề có bất kỳ thêm chế độ nào, trong khi phải vừa gom rác, vừa phân loại rác nên không thể làm hàng ngày được. Chúng tôi cũng đã tới nhà từng hộ dân để vận động mọi người tham gia thu gom rác thải, nhưng không hiệu quả. Thực hiện theo chỉ đạo của UBND phường, đội thu gom rác phải thu gom hết rác thải cho dù người dân không đóng phí. Nhưng nếu như người dân cứ lén bỏ rác bừa bãi như thế này thì chúng tôi làm mãi không hết việc”.
Ông Nguyễn Duy Nhân, Chủ tịch UBND phường Nhơn Phú cho biết thêm: Do phường không tổ chức thu gom rác hàng ngày được nên người dân đã có nhiều ý kiến phàn nàn. Nhưng chúng tôi cũng không giải thể Ban quản lý Dự án được vì đây là dự án được tổ chức phi chính phủ tài trợ. Lúc họ còn tài trợ thì mình làm, đến lúc hết tài trợ mà mình ngưng thì cũng khó, chứ thật tình chúng tôi cũng mong giao việc thu gom rác của phường về cho Công ty CP Môi trường Đô thị Quy Nhơn thực hiện.
Thiết nghĩ, đã đến lúc UBND TP Quy Nhơn và UBND phường Nhơn Phú cần xem xét, nghiên cứu đến tính khả thi của Dự án để giải quyết vấn đề thu gom rác thải sinh hoạt ở địa phương được tốt hơn.
KIM CHI