Nuôi chim yến tự phát: Khó quản lý do chưa có quy định cụ thể

Nghề nuôi chim yến tự phát nhiều năm qua trên địa bàn tỉnh đang phát sinh nhiều vấn đề làm ảnh hưởng đến đời sống, sinh hoạt của người dân. Tuy nhiên, bởi chưa có quy định chính thức quản lý việc nuôi chim yến nên các địa phương lẫn ngành chức năng vẫn đang lúng túng trong công tác quản lý, kiểm tra.

Kẻ cười, người mếu 

Theo thống kê, Quy Nhơn đang có 127 nhà nuôi chim yến. Nhiều người đã đầu tư hàng tỉ đồng xây cả căn nhà cao tầng chỉ để nuôi yến. Thậm chí, không ít nhà nghỉ, khách sạn cũng tranh thủ xây chuồng nuôi yến ở tầng thượng để “kiếm thêm”. Trên đường Ỷ Lan, Ðiện Biên Phủ, Hùng Vương… âm thanh dẫn dụ chim yến của các nhà nuôi yến phát ra từ sáng sớm tới tối mịt nghe rất khó chịu.

Việc nuôi chim yến tự phát ở đường Điện Biên Phủ, TP Quy Nhơn gây phiền hà đến cuộc sống của người dân.

2 năm gần đây, tại huyện Tuy Phước, nghề nuôi chim yến cũng lan ra ở các xã Phước Sơn, Phước Quang, Phước Thuận, Phước Hòa, Phước Lộc. Theo thống kê chưa đầy đủ, cả huyện có 47 nhà nuôi yến phân tán ở nhiều nơi. Không kém cạnh, huyện Hoài Nhơn cũng có gần 80 nhà nuôi yến, trong đó nhiều nhất là ở xã Tam Quan Bắc (50 hộ) tập trung ở các  thôn: Thiện Chánh 1, Thiện Chánh 2, Tân Thành 2.

Ðiều đáng nói ở đây là do địa phương không được quản lý nên việc nuôi chim yến còn khá lộn xộn. Nhà nuôi yến xen lẫn trong các khu dân cư. Âm thanh dẫn dụ chim yến gây ra tiếng ồn, làm ảnh hưởng không nhỏ đến sinh hoạt hàng ngày của người dân. Mùi từ phân chim yến cũng khiến môi trường xung quanh bị ô nhiễm. Việc vệ sinh, tiêu độc khử trùng ở các cơ sở nuôi cũng chưa đảm bảo, tiềm ẩn nguy cơ lây nhiễm bệnh cúm gia cầm.

Nghề nuôi yến bước đầu mang lại nguồn thu khá ổn định cho người nuôi, nhưng gây ra không ít phiền hà cho cư dân xung quanh. Một hộ dân ở thôn Tùng Giản, xã Phước Hòa (huyện Tuy Phước), kể khổ: “Trong bán kính vài chục mét mà có tới hai nhà nuôi chim yến, tờ mờ sáng là họ mở loa rồi. Âm thanh dẫn dụ chim yến kêu “cà réc… cà réc” cả ngày lẫn đêm làm mấy đứa nhỏ, người già không lúc nào ngủ tròn giấc. Nhức hết cả đầu...”.

Ông Võ Văn Thọ, cán bộ địa chính - nông nghiệp- môi trường UBND xã Phước Hòa, nói: “Cả xã có 5 hộ tự phát xây nhà nuôi, lắp thiết bị dẫn dụ chim yến làm phát sinh tiếng ồn. Song do chưa có văn bản, quy định cụ thể nào về quản lý hoạt động này, nên xã cũng không biết căn cứ vào đâu để xử lý”.

Chờ quy định cụ thể

Theo Chi cục Chăn nuôi - Thú y, toàn tỉnh hiện có gần 300 nhà nuôi yến, phân bổ trên 45 xã, phường, thị trấn, tập trung nhiều ở TP Quy Nhơn và các huyện Hoài Nhơn, Tuy Phước, Phù Mỹ.

Ðề cập về việc quản lý, kiểm tra nghề nuôi chim yến, ông Huỳnh Ngọc Diệp, Phó Chi cục trưởng Chi cục Chăn nuôi - Thú y, cho biết: “Cho đến nay, Bộ NN&PTNT vẫn chưa ban hành quy định quản lý nuôi chim yến chính thức nào, chưa ban hành văn bản hướng dẫn cũng như quy định tiêu chuẩn, quy chuẩn, quy trình kỹ thuật nuôi chim yến cho các địa phương làm cơ sở thực hiện. Việc quản lý, kiểm soát hoạt động nuôi yến ở địa phương, vì vậy, gặp rất nhiều khó khăn và lúng túng”.

Ðược biết, để kiểm soát tình hình nuôi chim yến, ngày 22.7.2013, Bộ NN&PTNT đã ban hành Thông tư 35/2013/TT-BNN&PTNT quy định tạm thời về quản lý nuôi chim yến. Ðiều 3, Ðiều 4 của Thông tư này quy định: Các gia đình, cá nhân nuôi chim yến có trách nhiệm khai báo với Phòng Kinh tế huyện trước khi nuôi; vị trí nuôi phải phù hợp với quy hoạch hoặc được UBND huyện đồng ý bằng văn bản; cường độ âm thanh dẫn dụ yến không được vượt quá 70 dBA và chỉ được mở từ 6 giờ sáng đến 9 giờ tối.

Tuy nhiên, ngày 29.6.2016, Bộ NN&PTNT đã ban hành Quyết định 2655/QÐ-BNN-PC bãi bỏ Ðiều 3 và Ðiều 4 của Thông tư số 35. Ngày 1.7.2016, Chính phủ ban hành Nghị định số 66/2016/NÐ-CP quy định điều kiện đầu tư kinh doanh về bảo vệ và kiểm dịch thực vật, giống cây trồng, nuôi động vật rừng thông thường, chăn nuôi, thủy sản, thực phẩm; trong đó đề cập quy định nuôi chim yến: “Ðối với dẫn dụ, gây nuôi chim yến, thiết bị phát âm thanh dẫn dụ đảm bảo không vượt quá 70 dBA” (Khoản 2, Ðiều 11). “Quy định này còn quá chung chung, làm người ta có thể hiểu âm thanh dẫn dụ chim yến có thể hoạt động 24/24 giờ; cơ quan chức năng cũng khó có cơ sở để xử lý hơn vì không có quy định cụ thể”, ông Diệp nhận xét.

Tại tỉnh ta, để kiểm soát hoạt động nuôi chim yến, năm 2016, Sở NN&PTNT đã xây dựng Dự thảo Quy định tạm thời quản lý nuôi chim yến trên địa bàn tỉnh; lấy ý kiến đóng góp của các sở, ngành liên quan, UBND các huyện, thị xã, thành phố trong tỉnh trước khi trình UBND tỉnh phê duyệt. Nhưng sau khi thẩm định, Sở Tư pháp cho rằng Dự thảo còn thiếu một vài yếu tố, trong đó cần đưa yếu tố quy hoạch vùng nuôi chim yến tập trung vào trong Dự thảo.

Ông Diệp nói thêm: “Muốn làm được vùng nuôi chim yến tập trung mất chừng 5 - 7 năm. Do vậy, Dự thảo này cho đến nay vẫn chưa đủ điều kiện để UBND tỉnh thông qua. Trước tình hình này, Sở NN&PTNT kiến nghị Bộ NN&PTNT xem xét, sớm sửa đổi, bổ sung, điều chỉnh Nghị định 66 để phù hợp với tình hình thực tiễn hiện nay; về lâu dài, cần xem xét đề nghị Chính phủ ban hành nghị định riêng về quản lý nuôi chim yến để làm căn cứ pháp lý, cơ sở cho các địa phương thực hiện”. 

TRỌNG LỢI