Giải quyết khiếu nại, tố cáo về THADS phức tạp, kéo dài: Cần có giải pháp căn cơ và quyết liệt hơn

Khiếu nại, tố cáo phức tạp, kéo dài là một trong những “điểm nghẽn” đáng lo trong công tác thi hành án dân sự (THADS). Ðể xử lý dứt điểm cũng như phòng ngừa các vụ việc này mà chỉ dựa vào nỗ lực của bản thân cơ quan THADS là chưa đủ.

Đảm bảo nghiêm minh trong hoạt động bán đấu giá tài sản là một trong những giải pháp phòng ngừa các vụ việc phức tạp, kéo dài trên lĩnh vực THADS. (Ảnh minh họa)

Thực hiện Quyết định số 1397/QĐ-TCTHADS ngày 30.12.2016 của Tổng cục THADS quy định tạm thời tiêu chí xác định việc khiếu nại, tố cáo về THADS phức tạp, kéo dài, Cục THADS tỉnh đã lập danh sách 16 việc và được phê duyệt. Trên cơ sở đó, Cục THADS tỉnh đã có văn bản chỉ đạo Chi cục THADS các huyện, thị xã, thành phố xây dựng kế hoạch cụ thể, chi tiết và tổ chức thực hiện kế hoạch giải quyết dứt điểm các việc khiếu nại, tố cáo phức tạp, kéo dài thuộc thẩm quyền.

Mua nhà hơn 1,6 tỉ đồng không được ở

Đó là trường hợp oái oăm của vợ chồng ông Trần Phi Long - bà Nguyễn Thị Thùy Long (khu vực 6, phường Trần Quang Diệu, TP Quy Nhơn). Tại phiên đấu giá ngày 30.9.2015, vợ chồng ông Long mua được tài sản đấu giá gồm nhà và đất tọa lạc tại lô số 16G và 17G khu tái định cư đợt 3, thuộc tổ 7, khu vực 5, phường Trần Quang Diệu. Điều đáng nói, dù đã bỏ ra hơn 1,6 tỉ đồng, nhưng gần 2 năm qua vợ chồng ông Long vẫn chưa nhận được tài sản đấu giá.

Tài sản đấu giá nói trên được vợ chồng ông Huỳnh Đức Thể - bà Lê Thị Tú Oanh (khu vực 5, phường Trần Quang Diệu) thế chấp để vay tiền tại Ngân hàng TMCP Ngoại thương Việt Nam - chi nhánh Phú Tài. Ông Thể - bà Oanh không thực hiện đúng nghĩa vụ trả nợ, cũng không tự nguyện bàn giao nhà sau khi có kết quả đấu giá, chấp hành viên Chi cục THADS TP Quy Nhơn đã phối hợp với các ban, ngành và chính quyền địa phương tiến hành cưỡng chế giao tài sản.

Một diễn biến bất ngờ là tại buổi cưỡng chế, gia đình bà Nguyễn Thị Ngọc Dung (người được vợ chồng ông Thể - bà Oanh chuyển nhượng không hợp pháp nhà và đất) đang ở tại ngôi nhà này chống đối quyết liệt. Họ khóa cửa nhà, tập trung đông người, có cả người già, trẻ em và một số đối tượng lạ mặt khác dùng xăng để đe dọa nên Hội đồng cưỡng chế tạm hoãn việc cưỡng chế giao nhà. Đến nay, các đương sự có đơn khiếu nại gay gắt, vượt cấp.   

Đó là một trong những việc nổi cộm, phần nào phản ánh tính chất phức tạp của tình trạng khiếu nại, tố cáo kéo dài về THADS. Theo Chi cục trưởng Chi cục THADS TP Quy Nhơn Đỗ Đức Hùng, về nguyên nhân khách quan dẫn đến tình trạng trên phải kể đến ý thức chấp hành pháp luật của người phải THA còn hạn chế, không tự nguyện thi hành, không hợp tác, thậm chí cố ý tẩu tán tài sản, chống đối, cản trở việc THA. 

Về chủ quan, theo Cục trưởng Cục THADS tỉnh Nguyễn Xuân Hồng, trong một số trường hợp ý thức trách nhiệm của một số ít lãnh đạo Chi cục THADS còn chưa cao; có trường hợp chưa theo kịp yêu cầu nhiệm vụ. Một số ít chấp hành viên chưa áp dụng các biện pháp cần thiết để thi hành dứt điểm những vụ việc có điều kiện thi hành. 

Tìm giải pháp căn cơ

Trước tình trạng phức tạp của việc khiếu nại, tố cáo về THADS, ông Nguyễn Xuân Hồng đã yêu cầu trưởng các phòng chuyên môn thuộc Cục THADS tỉnh và Chi cục trưởng các Chi cục THADS các huyện, thị xã, thành phố chỉ đạo quyết liệt chấp hành viên bám sát kế hoạch công tác và ý kiến chỉ đạo, hướng dẫn nghiệp vụ của lãnh đạo các cấp để chủ động, tích cực hơn trong thực hiện công việc. “Trong đó, cần thường xuyên rà soát phân loại án; xây dựng, lập chi tiết kế hoạch từng hồ sơ vụ việc, án trọng điểm, tìm ra các biện pháp hiệu quả, khả thi nhằm giải quyết dứt điểm. Trọng tâm là các vụ việc trọng điểm, tồn đọng kéo dài, các vụ việc có khiếu nại, tố cáo phức tạp”, ông Hồng nhấn mạnh.

Bên cạnh đó, một giải pháp quan trọng được đặt ra là phải tiếp tục phát huy công tác phối hợp liên ngành; tăng cường sự chủ động tham mưu, đề xuất nhằm tranh thủ sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy, chính quyền, Ban Chỉ đạo THADS hai cấp và sự phối hợp của các ngành Công an, Kiểm sát, Tòa án... trong tổ chức thực hiện công tác THADS. Giải pháp này đặc biệt có ý nghĩa trong giải quyết các vụ án lớn, trọng điểm, các vụ việc khiếu nại, tố cáo phức tạp, kéo dài.

Rõ ràng, giải quyết các vụ khiếu nại, tố cáo phức tạp trong THADS là cấp bách. Tuy nhiên, cũng cần tính đến các giải pháp căn cơ để ngăn chặn phát sinh thêm các vụ mới. Để thực hiện hiệu quả nhiệm vụ này, rất cần sự chung tay của nhiều sở, ngành, đơn vị liên quan. Trong kế hoạch tăng cường công tác THADS trên địa bàn tỉnh vừa được ban hành, UBND tỉnh đã nhấn mạnh đến vai trò, trách nhiệm của từng sở, ngành, địa phương. Theo đó, Sở Tư pháp tăng cường thanh, kiểm tra các tổ chức bán đấu giá tài sản liên quan đến THA. Công an tỉnh chỉ đạo cơ quan điều tra các cấp kịp thời xác minh, truy tìm tài sản, áp dụng các biện pháp cần thiết nhằm ngăn chặn việc tẩu tán, hủy hoại tài sản của bị can và các đối tượng có liên quan để đảm bảo tổ chức THA có hiệu quả. Với Sở TN&MT, cần có biện pháp ngăn chặn tình trạng vi phạm pháp luật trong hoạt động chuyển nhượng quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất, đặc biệt là các trường hợp tẩu tán tài sản nhằm trốn tránh việc THA. Còn Sở Tài chính phải giám sát chặt chẽ các tổ chức thẩm định giá tài sản để THA, xử lý nghiêm các tổ chức, cá nhân có vi phạm…

NGUYỄN VĂN TRANG