Thực hiện chuỗi sản xuất trên lĩnh vực trồng trọt: Nông dân và doanh nghiệp cùng có lợi
Vụ Hè Thu năm 2017, có nhiều doanh nghiệp (DN) đã liên kết với các HTXNN trong tỉnh xây dựng các cánh đồng sản xuất lúa giống, bắp, mía, đậu phụng... và ký hợp đồng bao tiêu toàn bộ sản phẩm cho nông dân với giá hợp lý. Việc liên kết sản xuất và tiêu thụ nông sản đã mang lại nhiều lợi ích cho các bên tham gia.
Tham quan CĐML sản xuất lúa thuần Đài Thơm 8 tại xã Phước Lộc (Tuy Phước).
Hiệu quả từ thực tế
Năm 2017, Nhà máy Đường An Khê phối hợp với ngành Nông nghiệp tỉnh và chính quyền các địa phương vận động 69 hộ dân ở các xã: Tây Thuận, Tây Giang (Tây Sơn); Vĩnh Thuận, Vĩnh Thịnh, Vĩnh Quang (Vĩnh Thạnh); Nhơn Thọ (TX An Nhơn) trồng gần 50 ha mía tơ K95-84, ứng dụng cơ giới hóa từ khâu cải tạo đất, trồng, chăm sóc đến thu hoạch. Tại hội thảo đánh giá hiệu quả kinh tế của việc áp dụng cơ giới hóa trong sản xuất mía do ngành Nông nghiệp tỉnh cùng Nhà máy Đường An Khê tổ chức cuối tháng 7.2017, ông Huỳnh Ngọc Chi ở thôn Thượng Sơn, xã Tây Thuận - trồng 2 ha mía trong mô hình, nhận xét: Ứng dụng cơ giới hóa trong sản xuất thâm canh mía đã giảm được 2 triệu đồng chi phí làm đất so với cách làm truyền thống, giảm 4 triệu đồng chi phí chăm sóc. Thời điểm mía chín, nhà máy sử dụng máy liên hợp để thu hoạch, sẽ giảm thêm 5,5 triệu đồng chi phí và công xén mía gốc, băm tủ rác mía. Nhà máy cam kết thu mua toàn bộ sản phẩm với giá cao hơn giá thị trường tại thời điểm, nên chúng tôi rất phấn khởi.
Ông Nguyễn Hoàng Phước, Phó Giám đốc Nhà máy Đường An Khê, cho biết: Nhà máy Đường An Khê đã nâng công suất ép lên 18.000 tấn mía/ngày, nên nhu cầu nguyên liệu rất lớn. Ngoài diện tích mía nguyên liệu đã và đang đầu tư tại tỉnh Gia Lai, nhà máy mong muốn được đầu tư phát triển 1.000 ha mía tại Bình Định, với tổng sản lượng khoảng 100 ngàn tấn/vụ. Trước mắt, vụ trồng mía 2017-2018, nhà máy tiếp tục liên kết với nông dân trồng 400 ha mía và chăm sóc toàn bộ diện tích mía gốc đã thực hiện trong vụ vừa qua. Nhà máy cam kết thu mua toàn bộ sản phẩm với giá có lợi cho nông dân.
Vụ Hè Thu 2017, HTXNN Phước Lộc (Tuy Phước) cũng đã phối hợp với Công ty Giống cây trồng miền Nam xây dựng cánh đồng mẫu lớn (CĐML) sản xuất giống lúa thuần Đài Thơm 8 với 150 thành viên HTX thực hiện trên diện tích 30 ha. Tham gia chuỗi liên kết, các thành viên HTX được DN cung cấp giống, hỗ trợ kỹ thuật và bao tiêu toàn bộ sản phẩm với giá cao hơn l,3 lần so giá thóc thịt tại thời điểm. Ông Hồ Ngọc Sương, Giám đốc HTXNN Phước Lộc, nhận định: Nhờ thực hiện chuỗi liên kết sản xuất và tiêu thụ lúa giống, năng lực tổ chức sản xuất của HTX được nâng cao. DN cũng hỗ trợ HTX chi phí tổ chức chỉ đạo, thực hiện chuỗi liên kết; các thành viên của HTX có điều kiện tiếp cận và áp dụng tiến bộ kỹ thuật vào sản xuất, tạo ra sản phẩm có chất lượng, nâng cao hiệu quả đầu tư. Ông Trần Vinh Quang, Giám đốc Chi nhánh miền Trung của Công ty Giống cây trồng miền Nam, cho rằng, thực hiện chuỗi liên kết sản xuất và tiêu thụ với HTXNN Phước Lộc là dịp tốt để công ty giới thiệu, quảng bá và mở rộng thị trường tiêu thụ sản phẩm, nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh.
Các huyện Phù Cát, Phù Mỹ, Hoài Nhơn, Hoài Ân… cũng đã xây dựng được nhiều cánh đồng sản xuất lúa, bắp, đậu phụng… gắn với sản xuất và tiêu thụ sản phẩm. Theo Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật tỉnh, vụ Hè Thu 2017, có 7 DN trong và ngoài tỉnh tham gia xây dựng các CĐML gắn với thực hiện liên kết chuỗi sản xuất và tiêu thụ lúa giống, đậu phụng, bắp… với tổng diện tích trên 500 ha. DN chủ động liên kết với các HTX xây dựng kế hoạch và ký kết hợp đồng; hỗ trợ kinh phí tập huấn chuyển giao tiến bộ kỹ thuật cho nông dân và thu mua sản phẩm với giá cao hơn giá thị trường tại thời điểm.
“Trợ lực” cho các đối tượng thực hiện liên kết
Thực hiện liên kết chuỗi sản xuất và tiêu thụ sản phẩm là một trong những giải pháp nâng cao hiệu quả sản xuất, góp phần thực hiện có hiệu quả đề án tái cơ cấu ngành nông nghiệp nói chung, lĩnh vực trồng trọt nói riêng. Do vậy, tỉnh khuyến khích và tạo điều kiện cho các đối tượng tham gia xây dựng cánh đồng lớn (CĐL) và CĐML gắn với thực hiện liên kết sản xuất và tiêu thụ sản phẩm.
Theo quy định tại Quyết định số 20/2015/QĐ-UBND ngày 6.8.2015 của UBND tỉnh, đối với DN tham gia xây dựng CĐL, tỉnh sẽ hỗ trợ một phần kinh phí thực hiện quy hoạch, cải tạo đồng ruộng, hoàn thiện hệ thống giao thông, thủy lợi nội đồng, hệ thống điện phục vụ sản xuất nông nghiệp trong dự án CĐL; hỗ trợ kinh phí cho DN tổ chức đào tạo và hướng dẫn kỹ thuật cho nông dân sản xuất nông sản theo hợp đồng.
Tổ chức đại diện nông dân tham gia CĐL được tỉnh hỗ trợ chi phí về thuốc bảo vệ thực vật, công lao động, thuê máy để thực hiện dịch vụ chung cho các thành viên; được hỗ trợ kinh phí mỗi năm 2 vụ, tổng cộng hỗ trợ 4 vụ/2 năm. Tỉnh còn hỗ trợ 50% chi phí tập huấn một lần cho cán bộ HTX về quản lý, hợp đồng kinh tế, kỹ thuật sản xuất; hỗ trợ kinh phí tổ chức tập huấn và hướng dẫn kỹ thuật cho nông dân sản xuất nông sản theo hợp đồng….
Ông Đào Văn Hùng, Phó Giám đốc Sở NN&PTNT, cho biết: “Ngành Nông nghiệp tỉnh tiếp tục phổ biến chính sách khuyến khích phát triển kinh tế hợp tác, liên kết sản xuất gắn với tiêu thụ nông sản, xây dựng CĐL theo tinh thần Quyết định số 20/2015 của UBND tỉnh; hướng dẫn các DN, HTX xây dựng dự án hoặc phương án sản xuất, phối hợp với các ngành chức năng, chính quyền các cấp thẩm định, trình UBND tỉnh xem xét phê duyệt. Bên cạnh đó tổ chức tập huấn cho cán bộ HTX về quản lý, hợp đồng kinh tế, kỹ thuật sản xuất; kiểm tra, giám sát, định kỳ việc thực hiện các dự án hoặc phương án của các đơn vị”.
PHẠM TIẾN SỸ