Náo nức liên hoan tuồng trên quê hương Ðào Tấn

Rằm tháng Bảy năm nay - tròn 110 năm ngày mất danh nhân văn hóa Ðào Tấn (1907 - 2017), quê hương Tuy Phước đã tưởng niệm ông bằng một cách thức giàu ý nghĩa: Tổ chức liên hoan tuồng không chuyên, biểu diễn phục vụ nhân dân!

Liên hoan Tuồng không chuyên huyện Tuy Phước lần thứ I - 2017 (gọi tắt là Liên hoan) là phần hội nằm trong chương trình kỷ niệm 110 năm ngày mất danh nhân văn hóa Đào Tấn, do UBND huyện Tuy Phước tổ chức.

Bảo tồn và quảng bá di sản tuồng

Đêm 4.9, trước ngày diễn ra lễ dâng hương vào sáng 5.9, trong khuôn viên Đền thờ danh nhân văn hóa Đào Tấn (thôn Vinh Thạnh 1, xã Phước Lộc), Liên hoan đã được khai mạc và mở màn bằng vở “Hộ Sanh Đàn” do Đoàn Tuồng không chuyên (TKC) Phước An biểu diễn.

Lượng khán giả đông và thưởng thức mê say là nét thành công của Liên hoan. Khán giả tuồng ở quê hương Hậu tổ tuồng Đào Tấn rất yêu tuồng và rành tuồng.

Là hoạt động văn hóa tưởng nhớ và tôn vinh Hậu tổ tuồng, Liên hoan TKC huyện Tuy Phước ở lần đầu tiên tổ chức này còn có thể gọi là liên hoan các tác phẩm tuồng của Đào Tấn. Bởi lẽ, không chỉ Đoàn TKC Phước An mà cả 2 đoàn còn lại tham gia Liên hoan là Đoàn TKC Sao Mai và Đoàn TKC Ánh Dương cũng chọn biểu diễn những vở tuồng kinh điển của cụ Đào: Sao Mai diễn vở “Tam hạ Nam Đường” và Ánh Dương diễn “Ngọn lửa Hồng Sơn”.

Theo đánh giá của Ban Giám khảo Liên hoan (gồm 3 nghệ sĩ: NSND Xuân Hợi, NSND Minh Ngọc và tác giả Đoàn Thanh Tâm - thuộc Hội đồng nghệ thuật, Nhà hát Tuồng Đào Tấn), về cơ bản, các đoàn Tuồng tuy là không chuyên nhưng đều giữ được hồn cốt những vở tuồng kinh điển, mẫu mực, đậm tính nhân văn của Hậu tổ tuồng Đào Tấn. Bên cạnh đó, “có nhiều nghệ nhân có giọng hát hay, khỏe, trong sáng, rõ lời; vũ đạo và trình thức biểu diễn bài bản, dứt khoát, thuần thục. Một số diễn viên hóa thân rất tốt vào nhân vật, đã lột tả được tính cách, tâm trạng nhân vật rõ nét, tạo ấn tượng đẹp cho người xem. Tuy chưa nhiều nhưng bên cạnh sự trưởng thành, độ chín trong biểu diễn của lớp nghệ nhân hàng 40 - 50 tuổi, đã xuất hiện một vài diễn viên trẻ, cho thấy tiềm năng tốt, đang nối nghề. Đây thật sự là điều đáng mừng!”, Trưởng Ban Giám khảo, NSND Xuân Hợi nhận xét.

Bên cạnh đó, Ban Giám khảo cũng lưu ý những hạn chế về chuyên môn bộc lộ qua Liên hoan, cần sớm tiếp thu và khắc phục, nhằm thực hiện tốt hơn sứ mệnh giữ gìn di sản tuồng Đào Tấn. Đó là tình trạng một số nghệ nhân do chưa hiểu hết ý văn của tác giả nên hát - múa - diễn không ăn khớp với nhau, hát cương, hát sai lời. Việc nhập lớp, cắt lớp trong các vở tuồng cổ điển nên thận trọng, cần qua tham vấn chuyên môn…

Không chỉ là chuyện của Tuy Phước

Đến và trải nghiệm không khí Liên hoan, sẽ thấy đây không chỉ là hoạt động mang tính “nội bộ”, cấp huyện, mà đó thật sự là ngày hội, ngày giỗ Tổ nghề đầy thiêng liêng, ấm cúng của nghệ sĩ tuồng trong tỉnh.

Tuy chỉ có 3 đoàn TKC tham gia nhưng lực lượng “toàn ngành” tuồng gần như hội tụ đông đủ. Họ mừng vui hội ngộ, nhất là khi TKC sắp sửa bước vào mùa nghỉ đông. Tay bắt mặt mừng, gần như ai cũng luyến tiếc vì nếu có đủ 10 đoàn TKC trong tỉnh góp mặt thì sẽ khí thế hơn và nâng cao hơn chất lượng chuyên môn. Và rồi mọi người đều hân hoan bởi có thông tin huyện Tuy Phước sẽ nỗ lực duy trì Liên hoan này hàng năm để trở thành một sự kiện văn hóa lớn của huyện. Nếu điều này trở thành sự thật thì từ nay, TKC có thêm một đợt “sát hạch” chuyên môn. Và quê hương của cụ Đào có thêm một lễ hội lớn nữa.

Liên hoan này, dù là của giới nghệ nhân TKC, nhưng sự hỗ trợ hết mình của Nhà hát Tuồng Đào Tấn đã khiến nhiều nghệ nhân xúc động. Với lợi thế cơ sở vật chất khá hơn, Nhà hát Tuồng Đào Tấn hỗ trợ Ban Tổ chức về sân khấu, âm thanh, ánh sáng, bởi tự nhận thấy đấy cũng là tấm lòng, tình cảm và trách nhiệm của mình, vì chung nghiệp tổ.

Theo ông Võ Tuấn Khanh, Trưởng Phòng VH-TT, Giám đốc Trung tâm VH-TT&TT huyện Tuy Phước, UBND huyện đã có kế hoạch sẽ duy trì tổ chức Liên hoan hằng năm, cộng với thành công ở năm đầu tổ chức, Liên hoan những kỳ sau sẽ mở rộng để nhiều đoàn có thể tham gia, góp phần bảo tồn, phát huy di sản tuồng Đào Tấn nói riêng và nghệ thuật tuồng nói chung.

SAO LY