Cơ hội nâng tầm gốm cổ Bình Ðịnh

Từ ngày 27 - 28.10 tới, tại TP Quy Nhơn, Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam phối hợp với UBND tỉnh tổ chức Hội thảo khoa học quốc tế “Gốm cổ Bình Ðịnh - Vương quốc Vijaya và mối quan hệ với kinh đô Thăng Long - Ðại Việt (thế kỷ XI- XV)”. Ðây là cơ hội quảng bá rộng rãi hơn giá trị di sản văn hóa Champa ở Bình Ðịnh.

Nhiều học giả quốc tế có uy tín sẽ dự Hội thảo

Theo nội dung chương trình Hội thảo đã thống nhất giữa Viện Hàn lâm Khoa học xã hội (KHXH) Việt Nam với UBND tỉnh, các nhà nghiên cứu tham dự sẽ cùng tập trung vào 4 vấn đề: 1 - Nghiên cứu một cách có hệ thống lịch sử hình thành, phát triển của các trung tâm sản xuất gốm cổ ở tỉnh Bình Định và vấn đề chủ nhân của các lò gốm này; 2 - Nghiên cứu so sánh làm rõ loại hình, đặc trưng, niên đại và vai trò của gốm Bình Định trong đời sống văn hóa, xã hội Champa và Đại Việt trong lịch sử; 3 - Nghiên cứu làm rõ vai trò và vị thế của gốm cổ Bình Định trong hệ thống thương mại biển châu Á và trong bối cảnh giao lưu kinh tế - văn hóa với các nước trong khu vực Đông Nam Á và châu Á; 4 - Tiếp tục nghiên cứu làm sáng tỏ mối quan hệ của vương quốc Vijaya với kinh đô Thăng Long - Đại Việt và với các vương quốc ở Đông Nam Á, châu Á trong lịch sử.

Nhiều di vật gốm thu được trong cuộc khai quật Thành Cha lần hai năm 2016.

Viện Nghiên cứu Kinh thành được Viện Hàn lâm KHXH Việt Nam giao chủ trì tổ chức Hội thảo. Trong chuyến công tác về Bình Định vào cuối năm 2016, PGS.TS Bùi Minh Trí, Viện Trưởng Viện Nghiên cứu Kinh thành (trước đây là Trung tâm Nghiên cứu Kinh thành), tỏ ra rất tâm đắc với việc tổ chức Hội thảo tầm quốc tế để nâng tầm giá trị gốm cổ Bình Định. Ông nhấn mạnh, đây là vấn đề nghiên cứu luôn nhận được nhiều sự quan tâm của các học giả quốc tế. Điều này đã được khẳng định khi 19 học giả quốc tế đã xác nhận sẽ tham dự Hội thảo và trình bày công trình nghiên cứu của mình. Trong số này, tiêu biểu có PGS.TS Mariko Yamagata, giảng viên ĐH Khoa học Okayama (Nhật Bản); PGS.TS Jose Eleazar R.Bersales, giảng viên ĐH San Carlos (Philippines); PGS.TS Sakai Takashi, Viện sau đại học về Lịch sử Nghệ thuật, ĐH Quốc gia Đài Loan; TS Yokkaichi Yasuhiro, giảng viên ĐH Nghệ thuật Okinawa (Nhật Bản); TS Besatrice Wisniewski, Trung tâm Nghiên cứu Đông Nam Á (Pháp)...

Hiện vật gốm tại Bảo tàng Tổng hợp tỉnh.

Ngoài ra, Ban tổ chức Hội thảo còn mời thêm hàng chục đại biểu quốc tế đến từ Hội nghiên cứu Gốm sứ Đông Nam Á (Singapore), là chuyên gia nghiên cứu gốm sứ cổ, những người chuyên nghiên cứu nghệ thuật cổ Đông Nam Á, chuyên gia khảo cổ học.

Tích cực phối hợp chuẩn bị

Được Viện Hàn lâm KHXH Việt Nam và UBND tỉnh giao nhiệm vụ, trong nhiều tháng qua, Viện Nghiên cứu Kinh thành và Sở VH&TT tỉnh khẩn trương phối hợp chuẩn bị các khâu tổ chức Hội thảo.

Theo chương trình Hội thảo, ngày 27.10, các đại biểu, nhà nghiên cứu dự Hội thảo sẽ tham quan các di tích văn hóa Champa trên địa bàn tỉnh (di chỉ gốm cổ Gò Sành, Trường Cửu, Gò Cây Me, tháp Dương Long...) và phòng trưng bày hiện vật văn hóa Champa tại Bảo tàng Tổng hợp tỉnh. Cách đây khoảng một tháng, Viện Nghiên cứu Kinh thành đã chủ trì, phối hợp với Bảo tàng Tổng hợp tỉnh tiến hành khai quật, nghiên cứu khảo cổ học di chỉ lò gốm Gò Cây Me (xã Nhơn Mỹ, TX An Nhơn) để góp phần phục vụ cho hoạt động tham quan, nghiên cứu trong Hội thảo.

Bình gốm cổ Gò Sành (Bình Định) tìm thấy tại Hoàng thành Thăng Long.

Viện Nghiên cứu Kinh thành cũng hỗ trợ một phần kinh phí và trực tiếp phối hợp Bảo tàng Tổng hợp tỉnh trong việc tổ chức trưng bày chuyên đề “Di sản văn hóa Champa Bình Định” phục vụ Hội thảo. Ông Bùi Tĩnh, Phó Giám đốc phụ trách Bảo tàng Tổng hợp tỉnh, cho biết: “Cán bộ của Viện Nghiên cứu Kinh Thành đang phối hợp cùng chúng tôi tiến hành tổ chức trưng bày lại, khoa học và đẹp mắt hơn các hiện vật gốm cổ Bình Định gắn với từng giai đoạn cụ thể trong lịch sử. Ngoài ra, trong nhiều tháng qua, các cán bộ Bảo tàng đã nỗ lực biên soạn tập sách “Gốm kiến trúc đền tháp Champa Bình Định”, tuyển chọn giới thiệu 20 loại hình hiện vật gốm trang trí kiến trúc, gồm trên 100 tiêu bản mà chúng tôi đã sưu tầm tập hợp được. Cuốn sách vừa được xuất bản cách đây hơn một tuần, sẽ phục vụ nhu cầu tìm hiểu của các đại biểu, nhà nghiên cứu”.

HOÀI THU