Nguy cơ bùng phát đại dịch từ chủng vi-rút cúm A/H7N9 mới ở Trung Quốc
Kết quả nghiên cứu của các nhà khoa học Mỹ và Nhật Bản cho biết, biến thể mới của chủng vi-rút cúm gia cầm A/H7N9 đang hoành hành tại Trung Quốc có khả năng lây lan nhanh chóng trong đàn gia cầm và trở thành căn bệnh chết người, làm dấy lên mối lo ngại về nguy cơ dẫn tới một đại dịch toàn cầu.
Diễn tập phòng chống vi-rút cúm gia cầm A/H7N9 tại Trung Quốc.
Chủng vi-rút cúm A/H7N9 xuất hiện tại Trung Quốc từ năm 2013, gây một số căn bệnh ở người do phơi nhiễm với gia cầm bị bệnh.
Năm ngoái, số người nhiễm bệnh liên quan tới vi-rút A/H7N9 gia tăng. Vi-rút A/H7N9 đã biến thể tách thành 2 chủng vi-rút hoàn toàn khác biệt nhau và có nguy cơ dẫn tới việc các loại vắc-xin hiện nay không lâu nữa không còn đủ khả năng để vô hiệu hóa chúng. Biến thể mới của chủng vi-rút A/H7N9 có khả năng gây bệnh rất cao và có thể làm chết gia cầm nhiễm bệnh.
Các nhà nghiên cứu của Mỹ và Nhật Bản đã phân tích một mẫu bệnh phẩm của biến thể chủng vi-rút này và phát hiện chúng có khả năng lây lan rất cao đối với các loại động vật có vú, bao gồm loài chồn sương - loại động vật thích hợp nhất để tiến hành các thử nghiệm về tính lây truyền của vi-rút cúm ở người.
Mẫu bệnh phẩm của chủng A/H7N9 mới được lấy từ một bệnh nhân tử vong do nhiễm cúm gia cầm hồi mùa xuân năm ngoái.
Qua quan sát, các nhà nghiên cứu nhận thấy, biến thể chủng vi-rút dễ dàng tách ra khi lưu trú trên cơ thể của chuột, chồn sương và động vật linh trưởng. Thậm chí nó còn có khả năng gây ra một số căn bệnh nguy hiểm hơn nhiều so với "người anh em song sinh" của nó.
Để xét nghiệm tính lây truyền, các nhà khoa học đã đặt những con chồn sương khỏe mạnh gần các loại động vật nhiễm bệnh và nhận thấy, biến thể chủng vi-rút A/H7N9 dễ dàng lây truyền từ cũi này sang cũi nọ. Điều này chứng tỏ, vi-rút có thể lây truyền thông qua dịch hô hấp, ví dụ như từ một cơn ho hay hắt hơi.
Hai trong số 3 con chồn sương khỏe mạnh đã bị lây nhiễm và chết. Đây là một hiện tượng vô cùng bất thường. Thậm chí, các nhà nghiên cứu cảnh báo chỉ cần tồn tại một số lượng rất nhỏ biến thể của chủng vi-rút A/H7N9 cũng có thể gây ra bệnh hiểm nghèo.
Vấn đề các nhà khoa học quan tâm nhất là cơ chế hoạt động của biến thể chủng vi-rút A/H7N9 ra sao trước khi lây nhiễm sang người.
Một số nhà nghiên cứu lo ngại rằng biến thể của chủng vi-rút A/H7N9 thậm chí có thể gây ra nhiều căn bệnh nguy hiểm hơn và dẫn tới tỷ lệ tử vong cao hơn so với chủng cũ (mặc dù ít nguy hiểm hơn song tỷ lệ tử vong mà nó gây ra đã ở mức báo động).
Các loại vắc-xin phòng cúm A/H7N9 hiện nay được phát triển dựa trên chủng vi-rút cũ xuất hiện từ năm 2013. Mặc dù loại vắc-xin này cũng có thể dùng để phòng ngừa biến thể của chủng vi-rút A/H7N9, song nó cần được tiến hành thử nghiệm ở người.
Hồng Hà (theo Reuters)