Góp ý dự án Luật thủy sản (sửa đổi): Cần quan tâm hơn chính sách hỗ trợ dịch vụ hậu cần thủy sản
Tiếp tục chương trình làm việc tại kỳ họp thứ VI, Quốc hội khóa XVI, chiều 27.10, Quốc hội thảo luận tại hội trường về dự án Luật Thủy sản (sửa đổi). Phó Trưởng Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Bình Định Lý Tiết Hạnh cho rằng, cần quan tâm hơn đến các chính sách hỗ trợ đối với hoạt động dịch vụ hậu cần thủy sản, nhằm hướng đến phục vụ tiềm năng đa dạng, phong phú của thị trường tiêu thụ thủy sản trong nước.
* Cụ thể hóa trách nhiệm và quyền lợi Tổ chức cộng đồng đồng quản lý bảo vệ nguồn lợi thủy sản
Dự thảo luật đã công nhận, giao quyền, trách nhiệm quản lý trong bảo vệ nguồn lợi thủy sản (BVNLTS) cho tổ chức cộng đồng, mà không xác định rõ tư cách pháp nhân thì sẽ khó xác định cụ thể các quyền và nghĩa vụ của chủ thể này trong các quan hệ hành chính, dân sự và trách nhiệm pháp lý. Vì vậy, dự thảo Luật cần quy định chặt chẽ, cụ thể hơn về tư cách pháp nhân của tổ chức cộng đồng, đồng thời làm rõ quyền và trách nhiệm của Tổ chức cộng đồng trong trường hợp không có tư cách pháp nhân như quy định tại khoản Điều 3 dự thảo Luật để tránh tình trạng buông lỏng, cha chung không ai khóc, hoặc lợi dụng, tùy tiện.
Luật Thủy sản (sửa đổi) cần có các quy định về chính sách hỗ trợ đối với hoạt động dịch vụ hậu cần thủy sản.
- Trong ảnh: Ngư dân đánh bắt cá ngừ đại dương cập Cảng Quy Nhơn. Ảnh: VĂN LƯU
Dự thảo luật chưa làm rõ quyền, trách nhiệm của tổ chức cộng đồng đối với phạm vi diện tích được giao quản lý, nếu không gắn quyền lợi của các tổ chức, cá nhân với trách nhiệm thì hiệu quả công tác BVNLTS sẽ không bền vững. Vì vậy, đề nghị Ban soạn thảo nghiên cứu, bổ sung các quy định về trách nhiệm pháp lý của các Tổ chức cộng đồng tham gia đồng quản lý trong bảo vệ nguồn lợi thủy sản phù hợp với các luật chuyên ngành trong hệ thống pháp luật. Đồng thời, đề nghị bổ sung, chỉnh sửa điểm a, khoản 5 Điều 10 về quyền của Tổ chức cộng đồng tham gia đồng quản lý trong bảo vệ nguồn lợi thủy sản cho cụ thể hơn, theo hướng như sau: “Tổ chức hoạt động bảo vệ nguồn lợi thủy sản và tùy theo điều kiện cụ thể được cấp có thẩm quyền cho phép có thể nuôi trồng, khai thác thủy sản trong khu vực được giao quyền quản lý”.
* Quan tâm hơn các chính sách hỗ trợ dịch vụ hậu cần thủy sản
Trong những năm qua, Nhà nước ta đã có nhiều chính sách hỗ trợ nhằm khuyến khích ngư dân vươn khơi đánh bắt xa bờ. Tuy nhiên, có một bất cập là số tàu dịch vụ khai thác thủy sản xa bờ phát triển không tương xứng, không đáp ứng được nhu cầu của các tàu đánh bắt xa bờ, làm ảnh hưởng không nhỏ đến sản lượng và chất lượng thủy sản khai thác được. Và đây cũng là một khó khăn làm giảm sức cạnh tranh của thủy hải sản Việt Nam, mà khai thác cá ngừ Đại dương xuất khẩu qua thị trường Nhật Bản của Bình Định là một ví dụ.
Do đó, đề nghị trong Luật sửa đổi lần này cần quan tâm đến các chính sách hỗ trợ đối với hoạt động dịch vụ hậu cần thủy sản. Đồng thời, bổ sung quy định chính sách hỗ trợ mua bảo hiểm đối với thuyền viên; bảo hiểm thân tàu, trang thiết bị đối với tàu dịch vụ khai thác thủy sản xa bờ (Dự thảo luật chỉ quy định hỗ trợ mua bảo hiểm đối với thuyền viên; bảo hiểm thân tàu, trang thiết bị đối với tàu cá khai thác thủy sản trên biển từ vùng lộng trở ra).
Những năm qua, Nhà nước ta có nhiều chính sách hỗ trợ cho hoạt động sản xuất, trong đó có hoạt động sản xuất chế biến thủy sản nhằm phục vụ cho xuất khẩu, trong khi đó thị trường tiêu thụ trong nước cũng rất lớn nhưng lại chưa được quan tâm đúng mức. Do đó, đề nghị Ban soạn thảo nghiên cứu, bổ sung quy định về chính sách hỗ trợ cho hoạt động chế biến thủy sản nhằm tiêu thụ trong nước, để tận dụng tiềm năng đa dạng và phong phú của thị trường trong nước.
* Về Quỹ bảo vệ và phát triển nguồn lợi thủy sản (Điều 21), Quỹ cộng đồng (Điều 22)
Đề nghị làm rõ hơn một số vấn đề sau:
Tại điểm a, khoản 4, Điều 21 quy định tiền đóng góp của các tổ chức, cá nhân làm ảnh hưởng đến nguồn lợi thủy sản. Khái niệm ảnh hưởng rất trừu tượng, khó áp dụng luật trong thực tế. Đề nghị cần làm rõ nghĩa hơn. Quy định tổ chức, hoạt động của quỹ cộng đồng, kể cả việc quỹ BVNL thủy sản hỗ trợ cho quỹ cộng đồng… chưa rõ, đề nghị Ban soạn thảo nghiên cứu bổ sung thêm.
Thực tế hiện nay việc huy động các quỹ rất khó khăn. Để đảm bảo tính khả thi của quỹ, Quỹ cần có cơ chế thu từ những nguồn ổn định. Đề nghị cần yêu cầu các tổ chức, cá nhân liên quan đến hoạt động này phải có trách nhiệm trong tham gia xây dựng Quỹ BVNLTS (trích từ tiền xăng dầu không sử dụng đường bộ cho Quỹ BVNLTS)
* Về nhiệm vụ, quyền hạn của Kiểm ngư (Điều 89) và mô hình, tổ chức của lực lượng kiểm ngư (Điều 90)
Về cơ bản, đồng tình với quy định hệ thống Kiểm ngư gồm Kiểm ngư Trung ương và Kiểm ngư tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương ở một số địa phương có biển. Đề nghị Luật cần bổ sung quy định rõ hơn về trách nhiệm phối hợp giữa lực lượng kiểm ngư với lực lượng cảnh sát biển, bộ đội biên phòng, hải quân,… trong hoạt động chấp pháp trên biển và bảo vệ chủ quyền biển đảo quốc gia. Đồng thời, cần trao cho lực lượng kiểm ngư có quyền khởi tố vụ án để chủ động trong việc xử lý các hành vi vi phạm pháp luật về khai thác và bảo vệ nguồn lợi thủy sản theo quy định của Bộ luật Tố tụng hình sự, Bộ luật hình sự và Luật tổ chức các cơ quan điều tra như vai trò của cơ quan kiểm lâm trong lĩnh vực bảo vệ và phát triển rừng.
Sỹ Nguyên (ghi)