CÔNG TÁC GIẢI PHÓNG MẶT BẰNG 2 DỰ ÁN GIAO THÔNG TRỌNG ĐIỂM:
Nhiều khó khăn, vướng mắc
Dự án xây dựng đường phía Tây tỉnh (ÐT 639B) và tuyến đường trục Khu kinh tế Nhơn Hội nối dài là 2 dự án giao thông quan trọng; song công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng đang gặp nhiều vướng mắc khiến tiến độ thi công chậm trễ. PV Báo Bình Ðịnh đã phỏng vấn ông Lê Ngọc An, Trưởng Ban giải phóng mặt bằng tỉnh, về vấn đề này.
* Dự án (DA) xây dựng đường phía Tây tỉnh và đường trục Khu kinh tế Nhơn Hội (KKT) nối dài là 2 DA hạ tầng giao thông quan trọng của tỉnh, đang được tập trung thực hiện. Ông có thể cho biết tiến độ giải phóng mặt bằng (GPMB) của 2 DA này?
- DA ĐT 639B, đoạn từ Km130+00 - Km137+580 do Ban GPMB tỉnh thực hiện công tác GPMB, có 589 hộ dân và 12 tổ chức ở 3 xã, phường là Canh Vinh (Vân Canh), Phước Mỹ và Bùi Thị Xuân (TP Quy Nhơn) bị ảnh hưởng (có 75 hộ bị ảnh hưởng nhà ở và đất ở). Đến nay, công tác GPMB ở xã Canh Vinh đã cơ bản hoàn thành, các nhà thầu đã thi công thông tuyến đến cầu Nhị Hà. Tại xã Phước Mỹ còn vướng mắc do 5 hộ có nhà ở trước đây đã tái lấn chiếm, không chịu giao trả mặt bằng dù đã nhận tiền bồi thường, hỗ trợ, và nhận đất tái định cư thuộc DA bãi rác Long Mỹ (giai đoạn 1 và 2) từ năm 2009-2010. Ở phường Bùi Thị Xuân, đến nay, 32 hộ có đất nông nghiệp bị thu hồi đã nhận tiền bồi thường; còn đất ở và nhà ở đang chờ UBND phường xác nhận nguồn gốc đất đai.
Đối với DA đường trục KKT có chiều dài 18,5 km (từ Km0 - Km18+500), có tổng số 1.059 hộ dân và 9 tổ chức bị ảnh hưởng, trong đó 69 hộ có nhà ở và đất ở bị thu hồi. Đến nay giai đoạn 1 (từ Km0 - Km4+00) đã cơ bản hoàn thành GPMB, các nhà thầu đang tổ chức thi công. Giai đoạn 2 (từ Km4 - Km18+500) qua 6 xã, phường thuộc huyện Phù Cát và TX An Nhơn, đã trình UBND tỉnh phê duyệt phương án bồi thường cho 98 hộ của xã Cát Thắng và 54 hộ của phường Nhơn Thành. Ban đang phối hợp với chính quyền địa phương chi trả tiền bồi thường cho dân. 4 xã còn lại đang chờ xác nhận nguồn gốc sử dụng đất đai.
Thi công cầu Canh Vinh thuộc DA đường phía Tây tỉnh. Ảnh: NGUYỄN HÂN
* Nguyên nhân chính làm cho việc đền bù, GPMB đối với 2 DA giao thông quan trọng này bị chậm là do đâu, thưa ông?
- Xuất phát từ quá trình sử dụng, quản lý đất đai qua nhiều thời kỳ có sự biến động rất lớn, khi thu hồi đất để bồi thường phải xác minh lại toàn bộ quá trình sử dụng. Hầu hết diện tích đất thực tế đang sử dụng có sự sai lệch lớn so với diện tích đã được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (GCNQSDĐ); diện tích đất dôi dư phần lớn đều do lấn chiếm đất công, nên kéo dài thời gian xác minh nguồn gốc đất, làm ảnh hưởng đến tiến độ lập phương án bồi thường GPMB. Có trường hợp diện tích đất thực tế sử dụng nhỏ hơn trong GCNQSDĐ đất nên các hộ thắc mắc không chịu nhận tiền bồi thường. Cũng không ít trường hợp người dân canh tác không đúng thửa đất được cấp GCNQSDĐ, do đó khi bồi thường xảy ra tranh chấp, khiếu kiện.
“Khẩn trương đôn đốc, phối hợp với các địa phương đẩy nhanh công tác xác nhận nguồn gốc đất đai; chủ động hơn nữa trong viêc lập, trình phương án bồi thường, hỗ trợ, cũng như tăng cường phối hợp vận động, giải thích để người dân sớm nhận tiền bồi thường, giao mặt bằng”
Đơn giá bồi thường đất nông nghiệp theo hạng đất còn bộc lộ sự hạn chế, do hạng đất quy định từ những năm 1993 - 1994, nhưng thực tế hiện nay kết quả năng suất thu được trên các hạng đất gần như bằng nhau, do điều kiện canh tác thuận lợi hơn trước. Về đối tượng giao đất tái định cư cũng còn bất cập đối với hộ dân bị giải tỏa trắng nhà ở nhưng không được giao đất tái định cư do có đất ở trên địa bàn xã (thuộc địa bàn KKT).
Công tác tuyên truyền, vận động, giải thích về chế độ chính sách đất đai, bồi thường GPMB còn hạn chế, chưa được phối hợp đồng bộ. Một số hộ dân cố tình chây ỳ, thiếu hợp tác, gây khó khăn cho chính quyền địa phương và đơn vị làm công tác GPMB.
* Vừa qua, Bí thư Tỉnh ủy Nguyễn Thanh Tùng đã trực tiếp đi kiểm tra tiến độ đối với 2 DA này, đồng thời, có ý kiến chỉ đạo phải nhanh chóng tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, sớm hoàn thành việc GPMB. Vậy, Ban sẽ làm gì để đẩy nhanh tiến độ thực hiện?
- Đối với các hộ còn thắc mắc chưa chịu nhận tiền bồi thường, Ban phối hợp với chính quyền cấp xã giải thích về chính sách bồi thường, vận động người dân nhận tiền. Đối với các vướng mắc, Ban đã chủ động làm việc với các ngành và địa phương để thống nhất hướng giải quyết, báo cáo Hội đồng và UBND tỉnh để chỉ đạo tiến hành tổ chức thực hiện.
Đối với các trường hợp vướng mắc, phát sinh liên quan đến quy định chính sách, trước mắt, Ban GPMB đã chủ động làm việc với các ngành để thống nhất vận dụng quy định linh hoạt, đề xuất hỗ trợ phù hợp với thực tế phát sinh, báo cáo UBND tỉnh cho chủ trương thực hiện. Về lâu dài, tiếp tục rà soát, đề xuất sửa đổi, bổ sung quy định chính sách, đơn giá phù hợp.
Thành lập các tổ vận động tại địa phương để phối hợp vận động, giải thích cho người dân hiểu rõ hơn về mục tiêu DA, chế độ chính sách… Trường hợp có khiếu nại, khiếu kiện tập trung thì giải quyết ngay, đối thoại và giải quyết thắc mắc của người dân ngay tại cơ sở. Khẩn trương đôn đốc, phối hợp với các địa phương đẩy nhanh công tác xác nhận nguồn gốc đất đai; chủ động hơn nữa trong viêc lập, trình phương án bồi thường, hỗ trợ, cũng như tăng cường phối hợp vận động, giải thích để người dân sớm nhận tiền bồi thường, giao mặt bằng. Đối với các trường hợp cố tính chây ỳ, phối hợp với chính quyền địa phương xử lý, cưỡng chế theo quy định.
* Xin cảm ơn ông!
NGUYỄN HÂN (Thực hiện)