DU LỊCH BÌNH ÐỊNH:
Nên phát triển thị trường khách đa dạng
Phát triển thị trường khách đa dạng, không để phụ thuộc quá lớn vào một thị trường khách nhằm hạn chế rủi ro là một bài học không mới của ngành du lịch thế giới. Tỉnh ta đang tập trung phát triển du lịch thành ngành kinh tế quan trọng của tỉnh, cần phải chú trọng vấn đề này.
Khách DL chụp hình lưu niệm ở Eo Gió - Nhơn Lý.
Có thể nói, hiện nay du lịch (DL) Bình Định đang bứt phá mạnh mẽ, bên cạnh nỗ lực thu hút ngày càng nhiều khách nội địa, DL Bình Định cũng đang hướng đến thu hút khách DL quốc tế. Theo số liệu của Sở DL, trong năm 2017, DL Bình Định ước đón được trên 3,7 triệu lượt khách, tăng 15,6% so với năm 2016; trong đó khách DL quốc tế ước đạt 264.470 lượt, tăng 4%, khách nội địa tăng 17% so với năm 2016. Qua đó có thể thấy số lượng khách DL quốc tế đến Bình Định ngày càng tăng, nên cần chủ động hướng tới một thị trường khách đa dạng và phát triển đồng đều nhằm tối ưu hóa lợi ích và hạn chế rủi ro, từ đó tạo ra sự phát triển bền vững.
Bên cạnh phát triển đa dạng thị trường khách, cũng cần nhìn nhận vấn đề phát triển hài hòa giữa khách quốc tế và khách nội địa (hiện nay Bình Định đang thu lợi lớn từ khách nội địa). Đồng thời, phát triển khách quốc tế cần có sự phát triển đồng đều, hài hòa từ các thị trường EU, ASEAN, Mỹ, Trung Quốc...
“Khách DL quốc tế đến Bình Định ngày càng tăng, nên cần chủ động hướng tới một thị trường khách đa dạng và phát triển đồng đều nhằm tối ưu hóa lợi ích và hạn chế rủi ro, từ đó tạo ra sự phát triển bền vững”
Chủ trương của ngành DL tỉnh phát triển khách DL quốc tế là hoàn toàn đúng đắn và phù hợp, tuy nhiên, trong bài viết này chúng tôi muốn nhấn mạnh vấn đề cần thận trọng với sự phát triển nóng của thị trường khách Trung Quốc nhằm hạn chế rủi ro.
Có thể thấy rằng, thị trường khách DL Trung Quốc là một thị trường rất lớn đối với các quốc gia phát triển DL. Với số lượng khách lớn, thị trường Trung Quốc luôn tạo ra sự phát triển nóng tại các điểm đến. Bên cạnh những lợi ích kinh tế không thể phủ nhận khi làn sóng du khách Trung Quốc đổ bộ, thì những tác động tiêu cực không phải là không có. Do vậy, cần có những cách thức chuẩn bị và kiểm soát sự tăng trưởng nóng của thị trường này nhằm giảm thiểu những tác động tiêu cực.
Kinh nghiệm ở một số quốc gia và một số địa phương cho thấy, khi lượng khách Trung Quốc đến với số lượng lớn sẽ giúp cho các khách sạn (KS) lấp đầy công suất phòng, bán được nhiều bữa ăn, đây là một nguồn lợi kinh tế. Tuy nhiên, với số lượng phòng KS loại 3 sao trở lên của Quy Nhơn vào mùa cao điểm (tháng 5 đến tháng 9) đã không đủ cho khách nội địa, nay lại thêm khách Trung Quốc thì chúng ta sẽ phải lựa chọn. Kết quả là khách Trung Quốc luôn thắng, bởi vì với kinh nghiệm và tiềm lực kinh tế, các DN Trung Quốc thường sẵn sàng mua đứt KS nào đó nguyên mùa. Đây là sự hấp dẫn khó cưỡng đối với các chủ KS.
Tuy nhiên khi đã bán hết phòng cho khách Trung Quốc thì KS sẽ mất những khách khác hay nhiều khách không thích ở trong KS có nhiều khách Trung Quốc. Và như vậy KS đã bắt đầu phụ thuộc lớn vào thị trường khách Trung Quốc. Khi thị trường này có biến động không thuận lợi (vì thị trường khách DL luôn thay đổi), lượng khách giảm đột ngột sẽ gây ra rủi ro lớn cho KS. Đây là những câu chuyện có thật đã và đang diễn ra không chỉ ở Việt Nam mà còn ở nhiều nước trong khu vực.
Do vậy, chúng tôi nghĩ rằng nên duy trì tỉ lệ phòng cho khách Trung Quốc trong 1-2 năm tới là 30% công suất cho mùa cao điểm (tháng 5 đến tháng 9) và 60% công suất cho mùa thấp điểm (từ tháng 10 đến tháng 4 năm sau) là phù hợp, để vừa không cho thị trường phát triển quá nóng; mặt khác vẫn phát triển bền vững những thị trường truyền thống và dành dư địa cho phát triển thị trường mới. Như vậy chúng ta vẫn chào đón khách Trung Quốc, nhưng sẽ không bị phụ thuộc quá lớn vào thị trường này nhằm tránh rủi ro như đã từng xảy ra với DL Thái Lan, Philipines, và hiện nay đang là Hàn Quốc. Mặt khác, phát triển vừa phải cũng phù hợp với sự phát triển hạ tầng và dịch vụ của địa phương.
Một vấn đề khác, khi nguồn nhân lực phục vụ khách Trung Quốc không đáp ứng được (như: hướng dẫn viên, nhân viên phục vụ, nhân viên bán hàng), các hãng DL Trung Quốc sẽ đưa người sang để dẫn khách. Lúc đó sân chơi thuộc về các hãng DL Trung Quốc và các địa phương rất khó kiểm soát.
DN Trung Quốc sẽ xây dựng những trung tâm mua sắm chỉ đón khách Trung Quốc (mô hình này đã có ở Quảng Ninh, Đà Nẵng, vì người mình không biết tiếng Trung Quốc). Đây sẽ là vấn đề phức tạp mà địa phương phải sẵn sàng phương án để xử lý. Vì mô hình này thường là một mắt xích ăn chia của các tour DL 0 đồng. Nếu chúng ta không kiểm soát được các vấn đề tiêu cực trên thì thiệt hại kinh tế của địa phương sẽ là rất to lớn.
KIÊN TRUNG - N.VŨ