DỰ ÁN TIẾP CẬN VÌ SỰ HÒA NHẬP CỦA NGƯỜI KHUYẾT TẬT:
Thay đổi nhận thức về quyền của người khuyết tật
Không tác động, hỗ trợ về mặt sinh kế hoặc nâng cao sức khỏe như phần đông các dự án khác, Dự án tiếp cận vì sự hòa nhập của người khuyết tật do Trung tâm Khuyết tật và Phát triển (DRD) và Sở LÐ-TB&XH triển khai thông qua sự tài trợ của USAID đề cập đến việc tạo ra một xã hội không rào cản với người khuyết tật.
Sau 2 năm triển khai, Dự án đã góp phần thay đổi nhận thức của người khuyết tật (NKT) và cộng đồng về quyền được tham gia vào các hoạt động xã hội một cách bình đẳng, công bằng của NKT. Ngày 12.12, tại TP Quy Nhơn, Sở LĐ-TB&XH và Trung tâm DRD phối hợp tổ chức Lễ tổng kết Dự án tiếp cận vì sự hòa nhập của NKT.
NKT, nạn nhân da cam sử dụng dốc tiếp cận tại văn phòng Hội Bảo trợ NKT và bảo vệ quyền trẻ em tỉnh.
Cải thiện tiếp cận
Thành quả dễ thấy sau 2 năm (2016 và 2017) triển khai Dự án là lối vào tại 12 công trình công cộng (trường học, trung tâm y tế, trụ sở UBND phường, sở, ngành...) đã được cải tạo theo hướng tiếp cận NKT. Với việc áp dụng ở mức cao nhất quy chuẩn kỹ thuật của Bộ Xây dựng và phù hợp với thực tế hiện có của công trình, các lối đi, dốc tiếp cận này mang đến sự tự tin cho NKT. Bà Lưu Thị Ánh Loan, Quyền Giám đốc DRD cho rằng: Đã đến lúc cộng đồng phải quan tâm đến quyền tiếp cận của NKT, góp phần xây dựng nền tảng cho một môi trường thân thiện cho tất cả mọi người, trong đó có NKT.
”Để NKT và cán bộ liên quan đủ năng lực tham gia xây dựng chính sách tiếp cận cho NKT, cần cả một quá trình lâu dài. Vì vậy, tôi đề xuất tiếp tục chiến lược nâng cao năng lực cho NKT và các cán bộ ngành liên quan trong thời gian tới”
Ông LÊ ÐẠI TRÍ, tư vấn đánh giá độc lập của Dự án tiếp cận vì sự hòa nhập của người khuyết tật
Anh Lê Chí Sĩ (NKT vận động ở phường Lê Lợi, TP Quy Nhơn) tâm sự: “Sau khi Dự án hỗ trợ cải tạo lối vào trụ sở phường với độ dốc vừa phải, có tay vịn, chúng tôi rất tự tin, an tâm. Dốc này cũng thuận lợi cho các cụ già, em nhỏ hoặc phụ nữ mang thai; tuy nhiên vì đặt tên là dốc tiếp cận NKT nên những đối tượng này có tâm lý e ngại khi sử dụng công trình. Tôi đề xuất đổi tên thành dốc tiếp cận cho tất cả mọi người”.
Vừa được Dự án hỗ trợ sửa chữa lối đi tại 3 vị trí vào cuối năm 2017, 54 NKT đặc biệt nặng, sử dụng xe lăn, xe lắc tại Trung tâm Công tác xã hội và Bảo trợ xã hội tỉnh phấn khởi. “Lúc trước, NKT tại Trung tâm muốn lên xuống phải nhờ cán bộ đẩy, khiêng. Hiện nay, NKT đã có thể tự di chuyển, mạnh dạn tiếp cận các khu vực vui chơi, thể thao làm đời sống tinh thần thoải mái hơn”, ông Nguyễn Quỳnh, Giám đốc Trung tâm trao đổi.
Là nơi tập trung nhiều NKT, trụ sở của 3 Hội Bảo trợ NKT và bảo vệ quyền trẻ em tỉnh, Hội Nạn nhân chất độc da cam tỉnh, Hội Người mù tỉnh, được lựa chọn để cải thiện hạng mục lối vào trong đợt đầu tiên (năm 2016). Đến nay, tính hiệu quả của công trình vẫn nguyên vẹn. Tại Thư viện tỉnh, dốc tiếp cận cũng tạo nên hình ảnh thân thiện cho bạn đọc là NKT.
Nâng cao nhận thức
Một trong những mục tiêu quan trọng của Dự án là nâng cao nhận thức của các thành viên xã hội về khuyết tật; nâng cao năng lực của NKT. Dự án đã thực hiện tập huấn cho 216 cán bộ thuộc các ngành liên quan, thực hiện chuỗi sự kiện “Một thế giới cho tất cả” tại các trường học thu hút hơn 1.500 người tham dự. Đồng thời, tập huấn cho hơn 450 NKT về chủ đề “Bình đẳng và hòa nhập”, các kỹ năng giao tiếp, vận động chính sách, kỹ năng “khảo sát tiếp cận”, thành lập nhóm khảo sát và giám sát tiếp cận cho NKT.
“Các kết quả triển khai Dự án đã hỗ trợ cho cơ quan quản lý nhà nước về NKT trong công tác tuyên truyền chính sách NKT, nâng cao năng lực cán bộ, các chi hội NKT; góp phần thúc đẩy quyền của NKT”, ông Phan Đình Hòa, Phó Giám đốc Sở LĐ-TB&XH nhận định.
Ông Lê Đại Trí, tư vấn đánh giá độc lập của Dự án, phân tích: “Qua khảo sát đánh giá, phần lớn NKT được nâng cao nhận thức nhưng còn mơ hồ, chưa đủ sức để hòa nhập. Các cán bộ ngành liên quan đã tăng hiểu biết về tình trạng khuyết tật và rào cản nhưng chưa đủ tham gia vào điều chỉnh chính sách. Đây là điều dễ hiểu bởi Dự án mới chỉ triển khai trong 2 năm. Để NKT và cán bộ liên quan đủ năng lực tham gia xây dựng chính sách tiếp cận cho NKT, cần cả một quá trình lâu dài. Vì vậy, tôi đề xuất tiếp tục chiến lược nâng cao năng lực cho NKT và các cán bộ ngành liên quan trong thời gian tới”.
NGUYỄN MUỘI