ÐÀO TẠO NGHỀ LAO ÐỘNG NÔNG THÔN NĂM 2017:
“Bám” vào nhu cầu lao động địa phương
Công tác đào tạo nghề cho lao động nông thôn năm 2017 đã có những chuyển biến tích cực khi gắn liền với nhu cầu lao động và định hướng phát triển kinh tế xã hội địa phương. Song bên cạnh đó vẫn tồn tại những hạn chế trong nhận thức về phân cấp đào tạo nghề, xây dựng mô hình đào tạo gắn liền với giải quyết việc làm...
Gắn đào tạo với nhu cầu
Bà Nguyễn Thị Dung, Phó Chủ tịch Hội LHPN huyện Hoài Ân chia sẻ: “Năm 2017, giá heo xuống thấp, cứ ngỡ là không có người đăng ký học nghề nuôi và phòng bệnh cho heo. Vậy mà, chị em ở các xã Ân Tường Đông, Ân Hảo Tây, Ân Hảo Đông đăng ký rất đông. Tâm sự của các chị là muốn học kỹ thuật chăm sóc để giữ nghề, chủ động và tiết kiệm phần nào chi phí trong phòng và chữa bệnh cho vật nuôi. Nhiều chị tâm sự, học xong là dạn dĩ so với trước, dám chích kim cho heo, khả năng phát hiện bệnh tốt hơn”.
Xã An Hòa (huyện An Lão) là địa phương xây dựng được mô hình đào tạo gắn liền với giải quyết việc làm khá hiệu quả - mô hình liên kết may gia công (do Hội LHPN huyện, Hội LHPN xã An Hòa và Trung tâm Giáo dục nghề nghiệp - Hội LHPN tỉnh phối hợp thực hiện). Đến nay, toàn xã có khoảng 20 cơ sở may gia công tại nhà, thu hút 100 lao động địa phương và vùng lân cận. Thu nhập bình quân là 3 đến 4 triệu đồng/người/tháng (chưa tính tăng ca).
Cũng chú trọng vào việc giới thiệu tạo việc làm, năm 2017, Trung tâm Giáo dục nghề nghiệp - GDTX TX An Nhơn đã giới thiệu 166 lao động nông thôn học nghề may, điện, hàn vào làm việc tại các công ty may trên địa bàn, đơn vị xây lắp điện, Công ty CP Xây dựng 47. Ngoài ra, 94 lao động học nghề kỹ thuật chế biến món ăn tại xã Nhơn Hậu và Nhơn Thọ đã được hướng dẫn thành lập các tổ dịch vụ. Hình thức đào tạo trực tiếp tại DN cũng được triển khai cho 355 lao động tại Công ty CP May An Nhơn, Công ty CP May Tiên Hòa.
Bám sát định hướng phát triển của địa phương
Tuy vậy, việc không ít người lao động quan niệm, hễ học nghề xong là phải có được việc làm ngay cũng tạo ra không ít trở ngại. Vì lẽ, khả năng giải quyết việc làm tại chỗ của một số địa phương còn hạn chế dẫn đến hiệu quả đào tạo nghề chưa cao.
Ông Nguyễn Xuân Phong, Phó Chủ tịch UBND huyện Hoài Ân thừa nhận: “Huyện có 4 cụm công nghiệp nhưng chưa thu hút được DN nên khả năng giải quyết việc làm cho người lao động học các nghề liên quan đến lĩnh vực công nghiệp còn yếu. Hiện chỉ mới có Nhà máy may Hoài Ân đã đi vào hoạt động; song lại đang gặp khó khăn và mới chỉ vận hành được 1 trong tổng số 4 dây chuyền”.
Bởi vậy, công tác dạy nghề cho lao động nông thôn khi “bám” vào định hướng phát triển kinh tế xã hội sẽ có khả năng thu hút rất lớn. Ông Lê Văn Thanh, Phó Chủ tịch UBND huyện An Lão cho biết: “4 lớp nghề nông nghiệp mở trong năm 2017 đều phục vụ cho Đề án tái cơ cấu nông nghiệp của huyện. Cụ thể là 2 lớp quản lý dịch hại tổng hợp trên cây bưởi da xanh cho 40 học viên xã An Toàn và 2 lớp quản lý dịch hại tổng hợp trên cây dâu tằm cho 70 học viên xã An Hòa. An Toàn là vùng được quy hoạch phát triển cây bưởi da xanh với diện tích dự kiến 48ha; hiện đã trồng được 10ha. An Hòa là vùng truyền thống của nghề trồng dâu nuôi tằm. Đợt lũ cuối năm 2016 đã cuốn trôi nhiều diện tích trồng dâu và hiện chỉ còn lại 5ha; công tác đào tạo nhằm khôi phục lại vùng trồng dâu nuôi tằm này”.
Phân bổ kinh phí đào tạo nghề năm 2017 về các địa phương vào khoảng giữa năm cũng gây khó khăn trong việc hình thành các lớp nghề. Ông Tăng Văn Trương, Trưởng trạm Khuyến nông huyện Hoài Ân trao đổi: “Năm 2017, huyện rất muốn mở các lớp liên quan đến cây trồng phù hợp với các định hướng tái cơ cấu cây trồng của huyện. Tuy nhiên, vì kinh phí muộn, thời điểm mở lớp không còn phù hợp. Chúng tôi đành phải dời kế hoạch mở các lớp nghề như kỹ thuật trồng rau sạch cho bà con xã Ân Phong; lớp kỹ thuật trồng dâu nuôi tằm cho bà con xã Ân Hảo Đông, Ân Hảo Tây vào năm 2018”.
NGUYỄN MUỘI
Quan niệm chưa đúng về phân cấp quản lý (!)
Quan niệm chưa đúng về phân cấp quản lý đào tạo nghề của một số địa phương là điều đáng quan ngại. Năm 2017, 3 Trung tâm Dạy nghề (tại 2 huyện Tây Sơn, Phù Mỹ và TX An Nhơn) được sáp nhập vào Trung tâm GDTX - Hướng nghiệp, đổi tên thành Trung tâm Giáo dục nghề nghiệp – GDTX trực thuộc huyện, thị xã. Các Trung tâm GDTX- Hướng nghiệp ở các địa phương khác cũng bổ sung chức năng đào tạo nghề và đổi tên tương tự. Vì trung tâm có chức năng đào tạo nghề nên một số huyện có tư tưởng giao hẳn công tác dạy nghề lao động nông thôn cho các trung tâm. Ðơn cử như huyện Phù Mỹ bàn giao thẳng kinh phí về cho Trung tâm Giáo dục nghề nghiệp- GDTX huyện.
“Ðiều này là đi ngược lại với chủ trương của tỉnh. Hướng dẫn hàng năm của Sở LÐ-TB&XH chỉ rõ là Phòng LÐ-TB&XH, Phòng NN&PTNT huyện là đơn vị quản lý nhà nước lần lượt đối với đào tạo nghề phi nông nghiệp và nông nghiệp, là đơn vị đứng ra ký hợp đồng đối với cơ sở đào tạo nghề đáp ứng yêu cầu. Không thể giao hẳn cho trung tâm có chức năng đào tạo nghề cấp huyện vì như vậy đánh mất tính cạnh tranh trong đào tạo, dẫn đến khó nâng cao chất lượng đào tạo”, ông Nguyễn Văn Hùng, Phó Giám đốc Sở LÐ-TB&XH phân tích.