Giá mì nguyên liệu tăng cao: Mừng và lo

Hiện nay, giá mì nguyên liệu trên địa bàn tỉnh đang ở mức cao. Trong khi người trồng mì phấn khởi thì cơ quan quản lý và chính quyền các địa phương lại lo diện tích mì tăng mạnh sẽ phá vỡ quy hoạch.

Nông dân xã Cát Hiệp (Phù Cát) thu hoạch mì nguyên liệu. Ảnh: NGUYỄN HÂN

Giá mì nguyên liệu tăng mạnh

Trong 2 tháng trở lại đây, giá mì nguyên liệu trên địa bàn tỉnh tăng cao, bình quân  1.900 - 2.200 đồng/kg (mì 30% độ bột); thậm chí có thời điểm tăng vọt lên 2.500 đồng/kg. Được biết, giá mì hiện nay cao nhất trong chục năm trở lại đây, người trồng mì có lãi khá, bình quân gần 30 triệu đồng/ha.

Ông Lê Văn Nhựt, Phó Giám đốc Công ty TNHH Tinh bột sắn Nhiệt Đồng Tâm (nhà máy tại xã Vĩnh Quang - Vĩnh Thạnh), cho biết: “Hiện giá mì nguyên liệu đang được nhà máy thu mua ở mức 2,2 triệu đồng/tấn (hàm lượng tinh bột từ 30% trở lên); tăng gần gấp đôi so với cùng kỳ năm trước. Mỗi ngày nhà máy thu mua gần 1.000 tấn mì nguyên liệu, chủ yếu trên địa bàn huyện Vĩnh Thạnh và các tỉnh Tây Nguyên. Lý do giá mì tươi tăng mạnh là do thị trường xuất khẩu Trung Quốc, Hàn Quốc đang thuận lợi, giá tăng cao so với mọi năm.”

Từ đầu vụ sản xuất (tháng 9.2017) đến nay, Công ty CP Chế biến tinh bột sắn xuất khẩu Bình Định (nhà máy tại xã Mỹ Hiệp, Phù Mỹ) mua mì nguyên liệu với giá 1,7 triệu đồng/tấn đầu vụ và tăng lên 2,1 - 2,2 triệu đồng/tấn hiện nay; đồng thời mở rộng địa bàn thu mua đến các tỉnh Gia Lai, Kon Tum, Phú Yên… Theo bà Nguyễn Thị Minh Hằng, Phó Giám đốc Công ty, giá mua mì nguyên liệu như hiện nay thực sự là “cơn sốt”, tăng gần gấp đôi so với cùng kỳ năm 2016. Nhiều khả năng năm nay vụ thu hoạch mì trong tỉnh sẽ kết thúc sớm hơn mọi năm, vì giá mì ở mức cao, nông dân tập trung thu hoạch dứt điểm.

Ông Võ Mai Hưng, Phó Giám đốc Sở Công Thương, cho biết: “Nhiều năm gần đây, ngành công nghiệp chế biến tinh bột mì xuất khẩu ở tỉnh ta phát triển đáng kể. Đến cuối năm 2017, toàn tỉnh có 5 nhà máy chế biến với tổng công suất 270 ngàn tấn/năm. Tuy nhiên, vùng nguyên liệu mì của tỉnh hiện chỉ đáp ứng khoảng 70%, nên khi thị trường xuất khẩu tinh bột mì thuận lợi, lập tức giá nguyên liệu được các nhà máy đẩy lên để cạnh tranh thu mua. Dự báo giá mì nguyên liệu trong thời gian tới sẽ tiếp tục tăng do nhu cầu thị trường rất lớn; đặc biệt khi các nhà máy chế biến nguyên liệu sinh học Ethanol đang đẩy mạnh thu mua mì nguyên liệu”.

Nguy cơ phá vỡ quy hoạch

Theo Sở NN&PTNT, giá mì tăng cao trong thời gian gần đây có nguy cơ đe dọa phá vỡ quy hoạch sản xuất tại địa phương, vì tâm lý nông dân thấy giá cao mà tăng nóng diện tích trồng mì, đồng nghĩa với việc nhiều nông dân chuyển các loại cây trồng cạn khác sang trồng mì.

Trước tình hình này, mới đây, Sở NN&PTNT đã đưa ra khuyến cáo về quy hoạch lại diện tích trồng mì và định hướng phát triển mì bền vững trên địa bàn tỉnh. Theo quy hoạch, từ nay đến năm 2020, toàn tỉnh chỉ phát triển diện tích mì ổn định ở mức 10.000 - 12.000 ha; trong đó quy hoạch vùng trồng mì nguyên liệu thâm canh tập trung 4.400 ha trên địa bàn 21 xã, thuộc 3 huyện Phù Mỹ, Phù Cát và Tây Sơn, năng suất bình quân 35-40 tấn/ha. Giảm diện tích trồng mì trên đất nương rẫy, đất có độ dốc trên 15 độ để trồng rừng, bảo vệ môi trường sinh thái. Tăng cường sử dụng các giống mì cao sản, đầu tư thâm canh, tăng năng suất, sản lượng mì.

Theo ông Phan Trọng Hổ, Giám đốc Sở NN&PTNT, cây mì phát triển mạnh dễ dẫn đến nguy cơ làm cho các khu rừng trên địa bàn tỉnh bị tàn phá để mở rộng sản xuất. Ngoài ra, việc phát triển mạnh cây mì sẽ dẫn đến nguy cơ đất đai bị thoái hóa. Những diện tích đất đã trồng mì khó có thể trồng các loại cây khác. Để hạn chế tình trạng này, ngành Nông nghiệp tỉnh đã chỉ đạo các địa phương hướng dẫn nông dân thực hiện đúng quy hoạch đất sản xuất các loại cây trồng đã được tỉnh phê duyệt; phát triển mô hình trồng mì xen các loại cây trồng cạn… nhằm cải tạo đất, tăng thêm hiệu quả kinh tế. Chuyển đổi các diện tích đất trồng mì trên nương rẫy, đất có độ dốc trên 15 độ sang trồng các loại cây ăn quả, cây công nghiệp, tăng hiệu quả kinh tế và bảo vệ môi trường…

NGUYỄN HÂN