Không tùy tiện đắp đổi đầu tư công
Cuối phiên họp sáng ngày 10.1 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH), Phó Chủ tịch Quốc hội Phùng Quốc Hiển cũng yêu cầu làm rõ trách nhiệm của các cơ quan hữu quan trong việc triển khai chậm làm thay đổi giá đền bù cũng như việc chậm trễ trong báo cáo tiến độ hai công trình nói trên.
Thừa ủy quyền của Chính phủ trình bày về việc điều chỉnh cơ cấu sử dụng vốn trái phiếu Chính phủ giai đoạn 2017-2020 do Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn (NNPTNT) quản lý đối với dự án Hệ thống thủy lợi Tà Pao, tỉnh Bình Thuận và dự án hồ chứa nước Krông Pách Thượng tỉnh Đắk Lắk, Bộ trưởng Bộ NNPTNT Nguyễn Xuân Cường cho biết hợp phần đền bù di dân tái định cư thủy lợi Tà Pao và hợp phần giải phóng mặt bằng của dự án Hồ chứa nước Krông Pách Thượng đã được UBTVQH bố trí đủ vốn theo tổng mức đầu tư được duyệt để hoàn thành trong năm 2015.
Tuy nhiên, do thay đổi chính sách, nhất là chính sách đền bù, bồi thường đất đai theo Luật Đất đai năm 2013, chế độ về tiền lương, tiền công, đơn giá, định mức kinh tế - kỹ thuật dẫn đến tổng mức đầu tư hợp phần đền bù, di dân tái định cư thủy lợi Tà Pao và hợp phần hồ chứa nước Krông Pách Thượng tăng cao, địa phương không đủ kinh phí để giải phóng toàn bộ mặt bằng của dự án. Do vậy, dự án thủy lợi Tà Pao và dự án Hồ chứa nước Krông Pách Thượng (hợp phần xây dựng) tuy đã được giao vốn nhưng không thể triển khai trong giai đoạn 2017-2020.
Thẩm tra nội dung Chính phủ trình, Ủy ban Tài chính - Ngân sách của Quốc hội nhất trí cho phép sử dụng vốn trái phiếu Chính phủ giai đoạn 2017-2020 đã bố trí cho Bộ NNPTNT đầu tư xây dựng hai dự án trên để bổ sung thực hiện hợp phần bồi thường, hỗ trợ tái định cư tương ứng của các dự án này trong giai đoạn 2017-2020.
Cơ quan thẩm tra lưu ý Chính phủ là việc lấy kinh phí từ dự án xây dựng 2 công trình thủy lợi để bổ sung cho 2 dự án giải phóng mặt bằng sẽ ảnh hưởng đến nguồn vốn cho hợp phần xây dựng. Do vậy sẽ ảnh hưởng đến tiến độ và hiệu quả thực tế của 2 dự án xây dựng, trong khi tại thời điểm xây dựng kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2016-2020, Chính phủ không báo cáo điều chỉnh tổng mức đầu tư của 2 dự án do trượt giá và do chế độ chính sách thay đổi.
Có ý kiến cho rằng, Chính phủ sử dụng nguồn vốn trái phiếu Chính phủ giai đoạn 2017-2020 đã bố trí cho hai dự án nói trên để tiếp tục thực hiện công tác bồi thường, hỗ trợ tái định cư trong giai đoạn 2017-2020 là chưa tuân thủ nghị quyết của UBTVQH vì hợp phần đền bù di dân tái định cư thủy lợi Tà Pao và Hồ chứa nước Krông Pách Thượng đã được bố trí đủ từ nguồn vốn trái phiếu Chính phủ theo tổng mức đầu tư được phê duyệt trong giai đoạn 2014- 2016.
Bên cạnh đó, dự án đã triển khai từ năm 2009 nhưng đến nay Chính phủ mới báo cáo những khó khăn, vướng mắc trong việc giải phóng mặt bằng là quá chậm, ảnh hưởng đến tiến độ triển khai hợp phần xây dựng của các dự án và không bảo đảm tuân thủ kỷ luật Nhà nước.
Đây cũng chính là nhận định của Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân và nhiều ủy viên UBTVQH.
“Bây giờ cần tăng tổng mức đầu tư bao nhiêu để giải quyết cặn kẽ, dứt điểm, chứ cứ điều chỉnh chỗ này sang chỗ kia thì tới chừng nào mới có nước cho dân!”, Chủ tịch Quốc hội sốt ruột.
Chủ tịch Quốc hội nói rõ, Thường vụ Quốc hội rất ủng hộ các công trình thuỷ lợi vì các công trình này có vai trò rất quan trọng đối với nhân dân, để xảy ra tình trạng chậm trễ ở hai công trình nói trên là việc cần phải làm rõ trách nhiệm và nghiêm túc rút kinh nghiệm để không lặp lại trong thời gian tới.
Cũng theo Chủ tịch Quốc hội, nếu thiếu vốn thì có thể xin bố trí từ phần dự phòng của kế hoạch đầu tư công trung hạn, song Chủ tịch cũng lưu ý là hiện nay có tình trạng các chủ đầu từ trông chờ vào khoản dự phòng, cần xác định rõ những nhiệm vụ cấp bách để ưu tiên triển khai.
Trong khi đó, Phó Chủ tịch Quốc hội Phùng Quốc Hiển cũng yêu cầu làm rõ trách nhiệm của các cơ quan hữu quan trong việc triển khai chậm làm thay đổi giá đền bù cũng như việc chậm trễ trong báo cáo tiến độ hai công trình nói trên.
Đồng thời làm rõ nguyên nhân để xảy ra tình trạng chậm trễ ở hai công trình thủy lợi này, cũng như các dự án đầu tư công khác, dẫn đến phải xin điều chỉnh tăng tổng mức đầu tư.
“Cần giải quyết cặn kẽ, dứt điểm tình trạng này, tránh phải thường xuyên đắp đổi, điều chỉnh vốn”, Phó Chủ tịch Quốc hội Phùng Quốc Hiển nói.
Cho rằng việc điều chỉnh kinh phí từ xây lắp sang đền bù giải phóng mặt bằng là chưa đủ căn cứ, ông Phùng Quốc Hiển đề nghị Chính phủ rà soát, đánh giá lại dự án, xem xét về mặt quy mô, tổng mức đầu tư và có điều chỉnh chính thức, sau đó báo Thường vụ Quốc hội ở phiên họp gần nhất; đồng thời rà soát, báo cáo tổng thể về các công trình thủy lợi tương tự.
Theo ANH PHƯƠNG (SGGPO)