Quản lý khai thác tài nguyên khoáng sản ở Tây Sơn:
Còn nhiều bất cập
Huyện Tây Sơn có trữ lượng tài nguyên khoáng sản (TNKS) khá phong phú, như quặng sắt ở Tây An, quặng vàng và chì ở Tây Thuận, mỏ đá, cát, sỏi, đất cấp phối và đất sét có tại nhiều địa phương trên địa bàn huyện. Ðến nay, việc quản lý khai thác TNKS ở Tây Sơn vẫn còn nhiều bất cập.
Theo Quyết định 688 ngày 15.10.2007 của UBND tỉnh phê duyệt các điểm khai thác cát lòng sông trên địa bàn tỉnh, huyện Tây Sơn có 15 điểm mỏ được quy hoạch nằm dọc bãi bồi sông Côn. Trên địa bàn huyện còn có 3 mỏ đá đã được UBND tỉnh quy hoạch cho phép khai thác. Trên cơ sở quy hoạch và được tỉnh cấp phép, ở Tây Sơn hiện có 3 đơn vị khai thác đá, 4 đơn vị và một hộ kinh doanh khai thác cát xây dựng, 1 đơn vị khai thác đất san lấp công trình.
Nhìn chung trong thời gian qua, tình hình quản lý khai thác, sử dụng TNKS ở Tây Sơn đã từng bước đi vào nề nếp và thực hiện đúng theo quy định của pháp luật. UBND huyện đã thành lập đoàn kiểm tra liên ngành tiến hành kiểm tra lập biên bản vi phạm hành chính nhiều trường hợp vi phạm; trong đó có 3 trường hợp khai thác cát xây dựng trái phép ở xã Bình Hòa, đã tham mưu UBND huyện ra quyết định xử phạt với tổng số tiền 30 triệu đồng.
Trong số các đơn vị được cấp phép khai thác TNKS ở Tây Sơn, có 3 đơn vị khai thác đá tảng lăn: Công ty CP Khoáng sản An Trường Phát khai thác tại khu vực núi An Trường - xã Bình Nghi với diện tích 323.400 m2, sản lượng khai thác (SLKT) theo giấy phép (GP) 10.000 m3/năm; Công ty TNHH Tân Việt Đức khai thác tại khu vực núi An Trường với diện tích 52.557m2, SLKT theo GP 2.980 m3/năm; Công ty TNHH Sông Côn Granite khai thác tại khu vực núi Trái Tim - xã Tây Thuận với diện tích 84.000 m2, SLKT theo GP 10.000 m3/năm.
Về khai thác cát xây dựng: Công ty Hiếu Ngọc khai thác cát tại bãi bồi sông Côn (BBSC) thuộc thị trấn Phú Phong với diện tích 50.000 m2; chi nhánh Công ty TNHH Gia Yên - Bình Định khai thác cát tại BBSC thuộc xã Bình Tường với diện tích 15.000 m2; Công ty TNHH Quốc Đạt khai thác cát BBSC - Tây Giang với diện tích 30.000 m2; Doanh nghiệp tư nhân Ba Đàm khai thác cát tại BBSC - Phú Phong với diện tích 50.000 m2; hộ kinh doanh Võ Tài khai thác cát tại BBSC - Bình Nghi với diện tích 10.000 m2,.
Công ty cổ phần Xây dựng 47 khai thác đất san lấp tại Gò Hầm - xã Bình Thành với diện tích 52.000 m2 để phục vụ thi công hệ thống đập dâng Văn Phong, khối lượng khai thác theo giấy phép 118.000 m3.
Phòng TN-MT huyện phối hợp với các ngành chức năng của huyện và UBND xã Bình Nghi tiến hành kiểm tra, lập biên bản vi phạm hành chính đối với 3 trường hợp khai thác đất san lấp trái phép ở xã Bình Nghi, tham mưu UBND huyện ra quyết định xử phạt với tổng số tiền 45 triệu đồng…
Tuy nhiên, công tác quản lý nhà nước về TNKS ở Tây Sơn cũng còn nhiều khó khăn, bất cập. Theo ông Nguyễn Văn Hậu, Trưởng Phòng TN-MT huyện Tây Sơn: TNKS trên địa bàn huyện chưa được khảo sát thăm dò, chưa được quy hoạch và phê duyệt quy hoạch một cách đồng bộ. Công tác quản lý TNKS ở các xã, thị trấn còn nhiều hạn chế, dẫn đến tình trạng khai thác khoáng sản bừa bãi, nhất là khai thác cát xây dựng, đất san lấp công trình và đất sét, làm ảnh hưởng đến môi trường sinh thái và sản xuất nông nghiệp. Việc kiểm tra giám sát khối lượng khai thác theo quy định trong giấy phép được UBND tỉnh cấp còn hạn chế. Việc phân cấp quản lý TNKS còn nhiều bất cập, hầu hết việc cấp phép thăm dò khai thác TNKS thuộc thẩm quyền của UBND tỉnh, nên trong thời gian qua UBND huyện gặp khó khăn và lúng túng trong việc giải quyết đề nghị của UBND các xã, thị trấn xin phép khai thác những điểm nhỏ lẻ nằm ngoài quy hoạch, hoặc đã quy hoạch nhưng đường giao thông không thuận lợi cho hoạt động khai thác quy mô. Vì vậy đã dẫn đến tình trạng khai thác tự phát gây thất thu TNKS và phát sinh các vấn đề ô nhiễm môi trường…
Để công tác quản lý nhà nước về TNKS trên địa bàn huyện đảm bảo đúng theo quy định pháp luật, tránh tình trạng khai thác trái phép gây ô nhiễm môi trường và thất thoát tài nguyên, ông Đỗ Văn Sĩ, Phó Chủ tịch UBND huyện Tây Sơn, cho biết: Trong thời gian tới, bên cạnh việc ban hành các văn bản pháp lý trên lĩnh vực quản lý TNKS để chỉ đạo các xã, thị trấn tăng cường công tác quản lý các nguồn TNKS tại địa phương, UBND huyện sẽ thành lập đoàn kiểm tra liên ngành tiến hành kiểm tra xử lý nghiêm các đơn vị khai thác khoáng sản không đúng quy định của pháp luật. Đồng thời, UBND huyện chỉ đạo các bộ phận chuyên môn của huyện tiến hành kiểm tra, khảo sát đề xuất UBND huyện trình Sở TN-MT quy hoạch cấp phép khai thác các điểm mỏ đất san lấp công trình đúng quy định...
HOÀNG CHI