Hướng hoạt động công đoàn vào thực chất

Công tác phát triển đoàn viên, thành lập công đoàn cơ sở khu vực ngoài nhà nước vẫn còn hạn chế. Số lượng đoàn viên và công đoàn cơ sở chưa tương xứng với số lượng lao động và DN hiện có. Vì vậy, nâng cao chất lượng hoạt động công đoàn, hướng vào thực chất là yêu cầu mang tính “sống còn” để tăng mức độ “phủ sóng” của tổ chức công đoàn.

Đảm bảo quyền lợi hợp pháp của NLĐ sẽ giúp tổ chức công đoàn phát triển bền vững. - Trong ảnh: NLĐ nhận sổ BHXH để tự mình quản lý, nắm chắc quá trình tham gia BHXH.

Trong năm 2017, toàn tỉnh thành lập mới 48 công đoàn cơ sở (CĐCS), trong đó có 35 CĐCS thuộc khu vực ngoài nhà nước; đồng thời, phát triển mới gần 9.000 đoàn viên; trong đó khu vực ngoài nhà nước có gần 7.700 đoàn viên. Từ đó, nâng tổng số CĐCS trong toàn tỉnh hiện nay lên 1.558 CĐCS, với hơn 86.000 đoàn viên. Đáng chú ý, nhiều DN có quy mô lớn như Công ty CP FLC Quy Nhơn, Công ty TNHH MTV Hoa Sen Nhơn Hội - Bình Định… đã có tổ chức công đoàn.

Chưa tương xứng

Dù đã có nhiều nỗ lực để tăng sự hiện diện của tổ chức công đoàn trong các DN, song số lượng đoàn viên và CĐCS vẫn còn ít ỏi so với lượng người lao động (NLĐ) và số DN hiện có trên địa bàn. Cụ thể, chỉ có 420 DN có tổ chức công đoàn với hơn 86.000 đoàn viên, trong khi đó cả tỉnh có trên 5.000 DN với gần 200 ngàn lao động. Bên cạnh đó, chất lượng hoạt động ở một số CĐCS trong DN khu vực ngoài nhà nước còn nhiều mặt hạn chế.

Theo Phó Chủ tịch LĐLĐ tỉnh Nguyễn Thị Bích Thủy, có nhiều nguyên nhân dẫn đến các hạn chế nêu trên. Công tác kiểm tra, đôn đốc, nhắc nhở thực hiện kế hoạch phát triển đoàn viên, thành lập CĐCS thiếu thường xuyên. Nội dung và phương thức hoạt động của tổ chức công đoàn chưa thực sự đổi mới nên chưa hấp dẫn NLĐ tham gia và chủ DN quan tâm.

“Công tác phối hợp của tổ chức công đoàn trong công tác phát triển đoàn viên, thành lập CĐCS với các cơ quan có liên quan chưa chặt chẽ, thường xuyên. Nhiều DN gặp khó khăn, chưa đảm bảo việc làm cho NLĐ, số lao động ký hợp đồng mùa vụ còn khá phổ biến ở các DN ngoài nhà nước nên việc phát triển đoàn viên không thuận lợi. Có nơi, chủ DN còn tìm lý do để trì hoãn, tránh né và không tạo điều kiện cho NLĐ thành lập, gia nhập và hoạt động công đoàn”, bà Thủy cho hay.

Trong khi đó, Chủ tịch LĐLĐ tỉnh Nguyễn Mạnh Hùng nêu một thực tế là cán bộ CĐCS hoạt động kiêm nhiệm, phụ thuộc vào giới chủ nên ngại đấu tranh, dẫn đến vị trí, vai trò của tổ chức công đoàn ở cơ sở chưa thực sự được phát huy. “Một số chế độ, quyền lợi của NLĐ chưa được người sử dụng lao động thực hiện tốt, có nơi còn vi phạm nhưng công đoàn chưa kiên quyết đấu tranh, kiến nghị xử lý”, ông Hùng thẳng thắn.

Có “tập hợp” thì mới “đại diện” được

Rõ ràng, công tác phát triển đoàn viên, thành lập tổ chức là nhiệm vụ trọng tâm, sống còn của tổ chức công đoàn. Bà Nguyễn Thị Bích Thủy cho biết, để nâng cao hiệu quả công tác này, LĐLĐ tỉnh sẽ tiếp tục khảo sát để nắm chắc tình hình lao động, DN, việc làm và dự báo được tình hình phát triển công nhân trong các DN. Trên cơ sở đó xây dựng kế hoạch phát triển đoàn viên, thành lập tổ chức công đoàn trong từng thời kỳ, giai đoạn cụ thể.

Song, quan trọng là phải gắn việc tuyên truyền, vận động NLĐ tự nguyện gia nhập tổ chức Công đoàn với việc giải quyết, đáp ứng tốt nhất tâm tư, nguyện vọng của NLĐ; lấy việc tìm hiểu, giải đáp thỏa đáng tâm tư, bảo vệ quyền lợi hợp pháp, chính đáng của người lao động là yếu tố căn bản để họ thấy vai trò của tổ chức công đoàn. “Chỉ có đổi mới nội dung, phương thức hoạt động theo hướng thiết thực thì mới thu hút được NLĐ”, bà Thủy chia sẻ.

Phát biểu tại hội nghị sơ kết 5 năm thực hiện Nghị quyết 21-NQ/TW của Bộ Chính trị (khóa XI) về “Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác BHXH, BHYT giai đoạn 2012 - 2020” được tổ chức giữa tháng 12.2017, Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy Lê Kim Toàn lưu ý, Luật Công đoàn, Luật BHXH đều trao cho công đoàn quyền khởi kiện các hành vi vi phạm Luật BHXH của chủ sử dụng lao động đối với NLĐ để bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của NLĐ, đặc biệt là đoàn viên công đoàn. Tuy nhiên, để thực hiện quyền này, tổ chức công đoàn lại gặp khó vì rất ít khi được NLĐ ủy quyền.

“Tình trạng không họp được công nhân phần nào thể hiện hiệu quả, chất lượng hoạt động của tổ chức công đoàn trong DN. Muốn thực hiện được vai trò đại diện, trước hết công đoàn phải tập hợp được NLĐ đã. Không tập hợp được thì sao đại diện được? Để tập hợp được thì công đoàn phải nâng cao chất lượng hoạt động, nội dung hoạt động phải thực chất”, Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy Lê Kim Toàn nhấn mạnh.          

NGUYỄN VĂN TRANG