Phòng, chống suy dinh dưỡng thấp còi ở trẻ em: Tăng cường can thiệp sớm
Tình trạng suy dinh dưỡng, thấp còi ở trẻ em là vấn đề được cả xã hội quan tâm. Dinh dưỡng là một trong ba chỉ tiêu pháp lệnh của ngành Y tế. Trong những năm gần đây, Trung tâm Chăm sóc sức khỏe sinh sản Bình Ðịnh - đơn vị chủ công trong phòng, chống suy dinh dưỡng thấp còi ở trẻ em đã có nhiều hoạt động thiết thực để cải thiện tình hình.
Đổi mới phương pháp tiếp cận
Đẩy mạnh công tác thông tin giáo dục truyền thông kết hợp với tư vấn về vấn đề suy dinh dưỡng, thấp còi ở trẻ em là biện pháp then chốt, được Trung tâm Chăm sóc sức khỏe sinh sản Bình Định (gọi tắt là Trung tâm) tích cực triển khai. Trong năm qua, Trung tâm đã tư vấn trực tiếp 927 lượt, tư vấn qua điện thoại 261 lượt. Bên cạnh đó, Trung tâm còn phối hợp với các Trung tâm Y tế tuyến huyện tổ chức 37 buổi truyền thông dinh dưỡng lồng ghép cấp viên sắt, viên đa vi chất cho 3.652 phụ nữ có thai và phụ nữ nuôi con nhỏ dưới 5 tuổi.
Ở các buổi tuyên truyền, Trung tâm chủ trương hạn chế thuyết minh dài dòng, thay vào đó người nghe sẽ được xem các hình ảnh, video được chiếu qua Powerpoint. Hơn nữa, đối thoại và kết nối với người dự - đặc biệt là các bà mẹ - là đối tượng chính mà Trung tâm hướng tới. Từ đó, giữa người nói và người nghe luôn có sự tương tác, qua đó các vấn đề thắc mắc đều được Trung tâm lý giải thấu đáo.
Đặc biệt, ở các buổi tư vấn trực tiếp hoặc tư vấn qua điện thoại, Trung tâm hướng dẫn cho các bà mẹ cách thức nhận biết và cải thiện mức độ suy dinh dưỡng, thấp còi ở trẻ em qua nguyên tắc “Yes and More”. “Lời nói có một sóng năng lượng nên đừng vì lo lắng mà tỏ ra không vui với con. Có thể trong ý nghĩ phát ra năng lượng đôi khi mẹ và con cùng trường năng lượng đó cho nên hãy luôn nghĩ những điều tốt đẹp cho con. Nếu trẻ con bị biếng ăn hay nôn mửa thì thay vì nói đừng biếng ăn hay đừng nôn mửa thì các bà mẹ hãy nói con hãy ăn ngon và ngủ ngon nhé... Đây là cách dùng năng lượng tình thương để cải thiện tình trạng suy dinh dưỡng thấp còi ở trẻ bên cạnh việc bổ sung vi chất”- bác sĩ CKII Nguyễn Thị Bích, Giám đốc Trung tâm Chăm sóc sức khỏe sinh sản Bình Định chia sẻ.
Kết hợp liên ngành
Để mở rộng phạm vi tư vấn và tập huấn, Trung tâm Sức khỏe sinh sản đã tổ chức 7 lớp tập huấn cho 181 chuyên trách chương trình dinh dưỡng ở các tuyến huyện xã, phối hợp với Trung tâm Y tế các huyện, thị xã, thành phố tổ chức tập huấn cho 1.619 cộng tác viên dinh dưỡng trong tỉnh, tổ chức 11 lớp nuôi con bằng sữa mẹ 265 cán bộ y tế trong hệ thống chăm sóc sức khỏe sinh sản tuyến tỉnh, huyện, xã. Tất cả nhằm giúp các bà mẹ biết cách phòng chống suy dinh dưỡng cho bé, sớm nhận biết dấu hiệu suy dinh dưỡng và cách cải thiện.
Trong Dự án Cải thiện tình trạng suy dinh dưỡng trẻ em, năm 2017 Trung tâm đã phối hợp với các ngành, hội, đoàn thể và các đơn vị liên quan tổ chức buổi nói chuyện với chủ đề “Chăm sóc trẻ em trong 1.000 ngày đầu đời”. Đây là hoạt động nổi trội và lấy phát triển chiều cao làm trọng tâm của buổi nói chuyện.
“Giai đoạn 1.000 ngày đầu đời rất quan trọng cho quá trình phát triển chiều cao của trẻ. Nếu bỏ qua, lơ là trong giai đoạn này, trẻ rất khó để phát triển chiều cao một cách tốt nhất” - bác sĩ CKII Nguyễn Thị Bích chia sẻ thêm.
“Suy dinh dưỡng thấp còi ở trẻ em có nhiều nguyên nhân, có thể là do dinh dưỡng, đau ốm kéo dài, thể tạng dị tật, môi trường, hoàn cảnh kinh tế... Trẻ em suy dinh dưỡng thấp còi ở Bình Định thường tập trung ở vùng núi, vùng khó khăn. Để chăm sóc trẻ suy dinh dưỡng thấp còi các bà mẹ nên chú ý bổ sung vi chất và tạo môi trường tốt nhất cho con bởi chiều cao của trẻ do gen quy định chỉ 20% còn lại là do dinh dưỡng và môi trường” bác sĩ Đỗ Thị Hạnh Nga, Phó trưởng khoa Chăm sóc sức khỏe trẻ em và Phòng chống suy dinh dưỡng, Trung tâm Chăm sóc sức khỏe sinh sản Bình Định cho biết.
Nhờ thực hiện những phương pháp đúng, can thiệp sớm, Trung tâm đã giúp cho rất nhiều trẻ em thoát khỏi tình trạng thấp còi nhẹ cân. Tỉ lệ suy dinh dưỡng ở trẻ năm 2017 còn 10,39% (năm 2016 là 11,12%), tỉ lệ thấp còi năm 2017 còn 16,02% (năm 2016 là 17,1%) và Bình Định là tỉnh có tỉ lệ trẻ em suy dinh dưỡng thấp còi thấp so với cả nước.
THẢO KHUY