XÃ ÂN NGHĨA (HOÀI ÂN):

Bao giờ chấm dứt nạn khai thác vàng trái phép?

Dù chính quyền địa phương và ngành chức năng nỗ lực truy quét, xử lý, nhưng tình trạng đào, đãi vàng trái phép còn tiếp diễn tại xã Ân Nghĩa (Hoài Ân); đặc biệt, những ngày cuối năm, nạn khai thác vàng trái phép rầm rộ hơn.

Nhiều vạt núi tại khu vực hố Khế (thôn Kim Sơn) bị các đối tượng đào vàng đào xới tung tóe.

Hiện “điểm nóng” khai thác vàng trái phép ở xã Ân Nghĩa tập trung chủ yếu tại thôn Kim Sơn và thôn Hương Quang; ở những khu vực núi cao có tục danh hố Bông, hố Cọp, hố Khế, hố Mai, hố Côm… Tại những nơi này, nhiều vùng đồi núi bị đào bới tung tóe, đất đá ngổn ngang; nhiều loại cây xanh xung quanh bị triệt hạ để tạo mặt bằng hoặc làm lán trại.

Qua tìm hiểu được biết, đa phần những đối tượng khai thác vàng trái phép là người dân xã Ân Nghĩa; họ thường lập thành nhóm từ 3 - 4 người, hùn vốn mua máy móc về đào, đãi vàng với hy vọng đổi đời. Số còn lại chủ yếu đến từ tỉnh Quảng Nam và một số địa phương khác, dù số lượng ít, nhưng những người này hoạt động rất chuyên nghiệp, quy mô lớn. 

Tình trạng khai thác vàng trái phép diễn ra trong thời gian dài trên địa bàn xã Ân Nghĩa đã và đang tác động xấu đến môi trường sinh thái và đời sống người dân địa phương. Bởi quá trình đào, đãi vàng, các đối tượng thải trực tiếp ra môi trường lượng lớn hóa chất và bùn đỏ; theo dòng chảy của nước, chất độc hại này tràn vào hồ chứa nước Đồng Quang, Hố Cọp, Hố Khế ở phía dưới các bãi vàng. Khi người dân địa phương sử dụng nguồn nước để tưới tiêu, chăn nuôi sẽ ảnh hưởng đến chất lượng cây trồng, vật nuôi.

Lượng bùn đỏ từ khu vực đào vàng tràn xuống mương nước thôn Kim Sơn, khiến nước luôn có màu nâu vàng.

Ngoài ra, việc đục khoét núi để đào đất, đá đãi vàng khiến nhiều khu vực triền núi cao bị sạt lở, nhất là vào mùa mưa lũ. Lượng đất, đá từ núi đổ xuống khu vực đồng ruộng thôn Kim Sơn, làm nhiều diện tích đất nông nghiệp bị bồi lấp. Chưa hết, lượng bùn đỏ từ các mỏ khai thác vàng theo dòng chảy đổ xuống mương nước thôn Kim Sơn; khiến nước trong mương luôn có màu nâu vàng và bốc mùi khó chịu; qua thời gian thấm xuống mạch nước ngầm, ảnh hưởng đến các giếng nước của người dân.

Ông Phạm Văn Vinh, một người dân ở thôn Kim Sơn, bức xúc: “Việc khai thác vàng trái phép khiến nhiều diện tích đất sản xuất nông nghiệp ở phía dưới mỏ vàng thuộc khu vực núi Kim Sơn bị bùn, đất vùi lấp, ảnh hưởng đến sản xuất, trồng trọt. Bùn đỏ từ các mỏ vàng còn chảy về khu dân cư, gây ô nhiễm nguồn nước, tác động xấu đến sức khỏe người dân”.

Ông Trương Văn Hải, Bí thư Đảng ủy xã Ân Nghĩa, xác nhận: “Hoạt động khai thác vàng trái phép vẫn còn diễn ra tại Ân Nghĩa, bất chấp UBND xã và ngành chức năng liên quan thường xuyên truy quét, xử lý, tịch thu phương tiện, phá bỏ các mỏ vàng và lán trại. Nạn khai thác vàng trái phép tái diễn là do nhiều lao động ở địa phương thiếu việc làm hoặc tranh thủ lúc nông nhàn vào rừng đào, đãi vàng kiếm thu nhập”.

Ông Nguyễn Văn Rô, Phó Trưởng phòng TN-MT huyện Hoài Ân, cho biết: “Phòng TN-MT thường xuyên phối hợp với UBND xã Ân Nghĩa, lực lượng kiểm lâm, Công an huyện Hoài Ân tổ chức nhiều đợt truy quét, nhưng kết quả chưa như mong muốn. Qua các đợt truy quét, lực lượng chức năng chỉ dừng ở việc tịch thu tang vật, tháo dỡ lán trại, hầm vàng; chưa xử lý những đối tượng thực hiện việc đào, đãi. Bởi những đối tượng này khá nhạy, thấy động là nhanh chóng “bỏ của chạy lấy người”. Thời gian tới, Phòng sẽ tham mưu UBND huyện Hoài Ân chỉ đạo lực lượng chức năng liên quan quyết liệt ra quân xử lý dứt điểm tình trạng khai thác vàng trái phép tại xã Ân Nghĩa nói riêng, huyện Hoài Ân nói chung. Ngoài ra, chỉ đạo UBND xã Ân Nghĩa mời các đối tượng hoạt động đào, đãi vàng là người dân địa phương để tuyên truyền, vận động họ không vì lợi ích trước mắt mà thực hiện hành vi vi phạm pháp luật. Trường hợp các đối tượng cố tình vi phạm thì có chế tài xử lý nghiêm minh theo pháp luật”.

Có thể thấy, để xử lý dứt điểm nạn khai thác vàng trái phép tại xã Ân Nghĩa đòi hỏi các cơ quan chức năng, và chính quyền địa phương phải ra quân truy quét thường xuyên, liên tục và kiên quyết xử lý các đối tượng “đầu nậu” và người trực tiếp đào, đãi vàng trái phép.

CÔNG LUẬN