Hội chứng ruột kích thích: Bệnh từ yếu tố tâm lý
Hội chứng ruột kích thích hiện rất thường gặp cả ở Việt Nam và nhiều nước trên thế giới. Bệnh không lây, không nguy hiểm đến tính mạng, nhưng ảnh hưởng lớn đến chất lượng cuộc sống.
Những người thường đau bụng, đại tiện nhiều lần trong ngày cần được nội soi đại tràng, dạ dày để loại trừ bệnh lý thực thể mới có thể khẳng định bị hội chứng ruột kích thích.
- Trong ảnh: Nội soi đại tràng cho bệnh nhân tại khoa Nội tiêu hóa (BVĐK tỉnh).
Những người… “xấu bụng”
Sau hơn 3 tháng điều trị, anh N.V.T. (32 tuổi, ở Hoài Nhơn) đã cơ bản dứt khỏi “căn bệnh” được gọi là hội chứng ruột kích thích. Trước đó, anh T. thường xuyên bị gián đoạn công việc khi phải… vào nhà vệ sinh nhiều lần trong ngày. Bình thường đã 3 - 4 lần/ngày, những hôm có việc tiệc tùng với bạn bè thì ngày sau đó số lần bước vào “căn nhà nhỏ” còn tăng lên gấp đôi.
“Ban đầu tôi nghĩ do mình ăn trúng thứ gì đó gây đau bụng, mua thuốc uống cũng đỡ nhưng rồi chỉ thời gian ngắn sau thì bị lại. Bạn bè “tư vấn” chắc do tuột men, mua men vi sinh uống nhưng cũng không dứt hẳn. Khi vào BVĐK tỉnh, được nội soi dạ dày, đại tràng không tìm ra nguyên nhân, bác sĩ kết luận rằng tôi bị hội chứng ruột kích thích”, anh T. tâm sự.
Trong khi đó, dù số lần đại tiện hàng ngày “tương đối ổn định” ở mức 1-3 lần, nhưng anh L.T.B. (40 tuổi, ở TP Quy Nhơn) lại gặp phải nỗi khó chịu khác, đó là thiếu tự tin trong các cuộc giao tiếp. Bởi mỗi khi có việc cần gặp bạn bè, đối tác bên ngoài, dù chỉ là ở quán cà phê, anh vẫn thường bị “Tào Tháo rượt”, buộc phải “giải quyết”.
Anh B. cho biết: “Tôi bị thế này từ thời sinh viên, khi đó, mỗi khi đi uống cà phê sáng mà cách nhà chừng hơn 2 km là không dám đi. Khi đó tôi không tự tin, cứ hồi hộp, sợ bụng dạ có vấn đề lại phải chạy về nhà, bởi tôi rất ngại dùng nhà vệ sinh của quán xá. Cũng vì sợ mà tôi rất ít dám thử những món ăn mới lạ, ăn uống rất kiêng khem. Vậy mà bệnh không giảm, đến khi đi khám, tôi được bác sĩ chẩn đoán bị hội chứng ruột kích thích. Điều trị tích cực, nhưng đặc thù công việc phải suy nghĩ nhiều, áp lực cao nên kết quả chưa thể như mong đợi”.
Không nguy hiểm, nhưng khó chữa
Bác sĩ CKII Võ Thành Nam Bình, Trưởng khoa Nội tiêu hóa (BVĐK tỉnh), cho biết: Người bị hội chứng ruột kích thích thường có các triệu chứng: bụng đau quặn, đại tiện nhiều lần trong ngày, đầy bụng, trướng hơi, ăn uống khó tiêu, phân lúc lỏng, táo, nát, sống, đặc biệt là những cơn đau làm người bệnh mất ăn mất ngủ, khiến tâm lý bất an, lo lắng sợ bị bệnh hiểm nghèo hoặc biến chứng thành ung thư. Bệnh không phải do ăn uống nhiễm khuẩn mà do căng thẳng, áp lực công việc gây kích thích dây thần kinh, càng lo lắng càng dễ bị kích thích. Có bệnh nhân ngày đại tiện trên chục lần, mất điện giải, xanh xao, có nguy cơ viêm nhiễm toàn thân. Biểu hiện bên ngoài của người mắc hội chứng ruột kích thích là sút cân, mệt mỏi, hay lo lắng bồn chồn. Những người bị hội chứng này cần được tư vấn làm các xét nghiệm đại tràng, không nên quá lo lắng vì đây không phải bệnh lý nguy hiểm đến tính mạng như ung thư…
Tuy nhiên, sau khi kiểm tra, làm xét nghiệm loại trừ, khi không phát hiện một bệnh lý thực thể nào mới có thể khẳng định người có những triệu chứng nêu trên bị hội chứng ruột kích thích. Cách điều trị hội chứng ruột kích thích thông thường là dùng men tiêu hóa, bổ sung lợi khuẩn để hỗ trợ, tạo sự cân bằng vi khuẩn trong đường tiêu hóa, điều hòa nhu động ruột. Bên cạnh đó, bệnh nhân cần ngưng sử dụng rượu, bia, thuốc lá; giảm ăn thức ăn có vị chua, cay. Một điều quan trọng là bệnh nhân cần có thái độ sống tích cực, điều chỉnh thói quen sinh hoạt, công việc để giảm áp lực, lo lắng.
LÊ CƯỜNG