XÃ CÁT KHÁNH (HUYỆN PHÙ CÁT):
Nỗi lo biển xâm thực
Mỗi mùa mưa bão, triều cường đi qua, bờ biển Ðề Gi ở thôn An Quang Ðông, xã Cát Khánh (huyện Phù Cát) lại bị xâm thực. Nhiều hộ dân đứng trước nguy cơ mất nhà, tài sản và luôn thấp thỏm lo sợ.
Biển “ngoạm” đất liền
Theo UBND xã Cát Khánh, thời gian gần đây, mưa lũ, triều cường có chiều hướng gia tăng đã làm bờ biển ở phía Nam cảng cá Đề Gi ở thôn An Quang Đông tiếp tục bị xâm thực mạnh. “Triều cường kết hợp sóng biển đã làm chừng 500 m bờ biển bị ăn sâu vào đất liền khoảng 70 m, quật ngã nhiều hàng cây phi lao, cuốn trôi hàng ngàn mét khối đất dọc bờ biển, uy hiếp đến nhà cửa, tài sản của nhiều hộ dân sống trong vùng”, ông Đinh Thành Tiến, Chủ tịch UBND xã Cát Khánh, bày tỏ.
Chị Trần Thị Hường, ở thôn An Quang Đông, cho biết: “Trước đây, hiện tượng xâm thực thường diễn ra vào khoảng tháng 11 đến tháng 12 và tự bồi lấp vào tháng 3 đến tháng 4 năm sau. Tuy nhiên, 3 năm trở lại đây, biển ăn sâu vào đất liền 50 - 70 m thay vì 20 - 30 m rồi tự bồi lấp lại như mọi khi. Nhiều hàng phi lao chắn sóng, phòng hộ ven biển đã bị sóng cuốn trôi. Nhà cửa vì thế cũng ở gần mép sóng hơn”.
Sau đợt mưa bão cuối năm 2017, biển ăn sâu vào đất liền. Hiện trường để lại là những hàng cây ven bờ chỉ còn trơ gốc. Nhiều hàng quán và nhà dân dọc bãi biển An Quang Đông chỉ còn cách biển chừng 30 - 50 m.
Bà Nguyễn Thị Hiệp, 71 tuổi, ở cách nhà chị Hường chừng 100 m, dẫn chúng tôi ra mép biển, kể: “Tôi sinh sống ở đây từ năm 1984. Hồi đó, bờ biển cách nhà tôi cũng hơn 300 m, nay chỉ còn có 40 m. Biển xâm thực ngày càng mạnh, những hàng phi lao phòng hộ còn lại chắc cũng khó giữ được. Giờ đây, bà con mong chính quyền địa phương, các ngành chức năng tiếp tục theo dõi, kiểm tra hiện tượng biển xâm thực để có phương án hỗ trợ di dời dân khi cần thiết. Cứ vào mùa mưa bão, người dân chúng tôi lại lo âu khi nghe tiếng sóng đánh ầm ầm, bào mòn dần bờ biển”.
...khiến các hộ dân có nhà gần bờ biển bị xâm thực sống trong phấp phỏng.
Trồng phi lao để hạn chế xâm thực
Ông Nguyễn Hữu Vui, Phó Giám đốc Sở NN&PTNT, cho biết, sau khi biển xâm thực rừng phi lao phòng hộ ven biển Đề Gi ở thôn An Quang Đông, Sở NN&PTNT đã phối hợp cùng các đơn vị có liên quan đi kiểm tra thực tế. Qua kiểm tra, đơn vị nhận thấy: Hằng năm, từ tháng 11 đến tháng 1 năm sau, do ảnh hưởng của gió mùa Đông Bắc kết hợp triều cường lớn, bờ biển tại đây thường bị xói lở, xâm thực vào đất liền khoảng 30 - 70 m, kéo dài từ gốc mỏ hàn Đề Gi về phía Nam khoảng 500 m; sau đó, từ tháng 2 đến tháng 4 bồi lấp trở lại.
Riêng năm 2017, vào ngày 10 - 11.4, khu vực này có hiện tượng sạt lở bờ biển làm ngã đổ một số cây phi lao. Sở đã báo cáo UBND tỉnh về tình hình này, sau đó, tỉnh có ý kiến giao cho UBND huyện Phù Cát chọn đơn vị tư vấn có năng lực đánh giá nguyên nhân và đề xuất biện pháp khắc phục, nhưng do điều kiện kinh phí khó khăn nên chưa thực hiện được. Đến cuối năm 2017, đặc biệt là trong đợt ảnh hưởng bởi bão số 12, bờ biển đã bị xâm thực mạnh, chỗ rộng nhất sâu vào đất liền 70 m, kéo dài dọc bờ biển khoảng 500 m, làm ngã đổ 3 hàng phi lao, với diện tích rừng phòng hộ bị xâm hại gần 2.500 m2. Ngày 24.1.2018, Sở NN&PTNT tiếp tục kiểm tra hiện trường thì thấy hiện tượng xâm thực đã giảm, đường bờ biển dần được bồi lại.
Để đảm bảo ổn định bờ biển, cần đầu tư xây dựng kè bảo vệ. Tuy nhiên, việc này cần kinh phí lớn. Do vậy, trước mắt, Sở NN&PTNT tham mưu UBND tỉnh xem xét cho chủ trương và giao UBND huyện Phù Cát tổ chức trồng cây phi lao với mật độ dày hơn để bù lại diện tích đã bị ngã đổ, nhằm hạn chế hiện tượng xâm thực sâu vào đất liền, tạo cảnh quan bờ biển. Hiện nay, tỉnh đã giao cho UBND huyện Phù Cát triển khai công việc này.
Ngoài công tác trên, Chủ tịch UBND xã Cát Khánh Đinh Thành Tiến, cho biết thêm: “Hiện tượng biển lấn sâu vào đất liền đang uy hiếp 18 hộ dân/90 nhân khẩu. Địa phương đang theo dõi sát sao hiện tượng này để có phương án ứng phó kịp thời. Thời gian tới, nếu biển tiếp tục lấn sâu vào đất liền mà không bồi lấp trở lại như các năm trước thì xã lên phương án, kiến nghị huyện hỗ trợ kinh phí để di dời người dân tới nơi an toàn”.
TRỌNG LỢI