XÃ CÁT KHÁNH (PHÙ CÁT):
Giấy phép hết hạn, vẫn khai thác đá
Mặc dù giấy phép khai thác đá trên núi Gành nằm phía Tây thôn Ngãi An (xã Cát Khánh, huyện Phù Cát) được cấp cho một cá nhân trong xã đã hết hạn 2 năm nay, nhưng hoạt động khai thác vẫn cứ diễn ra công khai, gây ra tình trạng sạt lở, bồi lấp ruộng của dân. Trong khi đó, chính quyền địa phương lại chậm xử lý.
Máy đào và các thiết bị hỗ trợ khai thác đá trái phép trên núi Gành.
Vô tư khai thác trái phép
Chỉ cần đứng bên dưới đường bê tông của thôn Ngãi An nhìn lên, đã thấy một khoảnh núi Gành bị đào xới, do khai thác đá và đường vận chuyển đá xuống núi. Khi tiếp cận gần hơn thì thấy rõ núi bị đào ở nhiều điểm với quy mô lớn, trải dài hàng trăm mét, tạo ra những hàm ếch và những ta-luy dốc đứng. Những tảng đá lớn chênh vênh trên núi, chỉ chực rơi xuống phía dưới.
Trung tuần tháng 3 này, vào các ngày 11 - 13.3, khi chúng tôi đến chân núi đã nghe rõ tiếng máy đào, máy cắt đá gầm rú. Lần theo đường dây điện dẫn từ dưới núi lên công trường, chúng tôi đến được nơi đặt máy đào và các thiết bị khai thác đá. Xung quanh công trường này, đá ngổn ngang, các vết đào bới lấy đá còn rất mới, một số lượng lớn đá đã cắt xẻ vuông vức, đang được tập kết chờ di chuyển xuống núi.
Theo người dân nơi đây, cứ cách vài ngày lại có người vào khai thác đá, sau đó lại nghỉ vài ngày. Chính tình trạng khai thác đá trái phép, không có biện pháp khắc phục này đã khiến cho các đồng ruộng nằm dưới núi, cứ vào mùa mưa lại bị đất cát và đá vụn theo dòng nước chảy xuống bồi lấp, ảnh hưởng đến năng suất cây trồng.
Ông Nguyễn L.N., ở thôn Ngãi An (xã Cát Khánh), cho biết: “Việc khai thác đá trên núi Gành đã diễn ra hơn 10 năm nay rồi, cũng không biết là có được cấp phép hay không. Nhưng dù có phép hay không thì trong quá trình khai thác cũng phải có cách xử lý, không để đất đá chảy xuống ruộng của người dân. Giờ nhiều diện tích trước đây trồng lúa phải chuyển sang trồng cây khác cũng do bị đất đá bồi lấp. Người dân bức xúc kiến nghị nhiều lần nhưng không thấy chính quyền giải quyết”.
Chính quyền chậm xử lý
Sau khi đi thực tế, chúng tôi đã trao đổi với ông Nguyễn Trung Hiếu, Phó Chủ tịch UBND xã Cát Khánh về vấn đề này. Ông Hiếu cho rằng: “Bãi đá này trước kia có cấp phép cho một cá nhân khai thác, nhưng đã hết thời hạn 2 năm nay rồi. Giờ chưa cấp phép hay cho ai khai thác nữa. Còn về việc người dân chuyển đổi cây trồng là do họ lựa chọn, vì trồng lúa cho năng suất thấp. Đồng thời, tình trạng cát đất, đá vụn từ trên núi chảy xuống ruộng không hẳn do bãi đá này, mà vì còn dự án trồng rừng WB3, sau mỗi mùa khai thác rừng, núi bị trọc nên khi có mưa lớn thì gây sạt lở, bồi lấp”.
Trong các ngày 24 - 27.3, chúng tôi tiếp tục tiếp cận hiện trường khai thác đá trên núi Gành thì chiếc máy đào cùng một số thiết bị khác đã không còn tại nơi cũ. Tiếp tục liên hệ làm việc với UBND xã Cát Khánh lần nữa, chúng tôi được ông Trần Bá Đăng, Phó Chủ tịch UBND xã, cho biết: “Ngay sau khi nhận được thông tin, ngày 20.3, tổ công tác của xã đã trực tiếp đi kiểm tra, do không phát hiện máy móc, thiết bị tại công trường nên không thể lập biên bản xử lý. Tuy nhiên, qua kiểm tra và rà soát, xã phát hiện người đang khai thác đá tại núi Gành là ông Nguyễn Trung Hiếu, xã đã mời ông này đến lập biên bản đình chỉ khai thác”.
Theo UBND xã Cát Khánh, giấy phép khai thác đá tại núi Gành được cấp cho ông Nguyễn Trung Hiếu cách đây hơn 10 năm, đến nay đã hết hạn. Tuy nhiên, ông Hiếu vẫn tiếp tục khai thác đá trái phép tại khu vực này. Hiện nay, xã đã giao cho lực lượng công an và bộ phận địa chính xã theo dõi, nếu phát hiện hành vi lén khai thác đá sẽ kịp thời xử lý, đồng thời UBND xã sẽ đề nghị UBND huyện xử lý nặng hơn.
Người dân địa phương đặt câu hỏi, việc khai thác đá trái phép của ông Nguyễn Trung Hiếu tại núi Gành diễn ra công khai, vậy mà chính quyền không biết, không xử lý, phải chờ đến khi người dân phản ứng quyết liệt thì mới vào cuộc?
KIM CHI