NGHỆ NHÂN KIM HUỆ:
Giữ trọn đam mê với nghệ thuật tuồng
Năm nay nghệ nhân Đặng Thị Huệ (nghệ danh Kim Huệ) mới 49 tuổi, nhưng thâm niên gắn bó với tuồng của chị lên tới 36 năm. Cũng không khó giải thích lắm nếu biết quê chị ở làng tuồng Nhơn Hòa, nơi sản sinh ra nhiều nghệ nhân, nghệ sĩ tuồng tài danh, trong đó có “Đệ nhất danh ca” NSƯT Hoàng Chinh và vợ ông là nghệ nhân Hồng Thu. Nhà chị Đặng Thị Huệ (nay thuộc khu vực Hòa Nghi, phường Nhơn Hòa) cách nhà của vợ chồng NSƯT Hoàng Chinh chỉ vài căn.
Nghệ nhân Kim Huệ đang thể hiện vai Huê thần nữ trong vở “Huê thần nữ dâng Ngũ linh kỳ”.
Nghệ nhân Kim Huệ kể: “Cha tôi cực kỳ mộ tuồng. Cha tôi cho 3 người chị gái của tôi học nghề tuồng tại nhà thầy Hoàng Chinh, riêng tôi ông tính cho học đánh trống tuồng. Thường đi xem các anh, chị tập tuồng, từ lúc nào chẳng biết tôi thuộc lòng nhiều câu hát. Một lần đi ngang qua nhà tôi, nghe tôi ngân nga, thầy Hoàng Chinh bảo, nếu con yêu thích tuồng thì qua nhà bác dạy cho… Năm đó tôi 13 tuổi!
Cái may rất lớn của Kim Huệ là được cặp đôi đào kép tài danh Hoàng Chinh - Hồng Thu truyền dạy tận tâm. Nghệ nhân Kim Huệ bày tỏ: “Thầy Hoàng Chinh yêu thương tất cả học trò nhưng rất nghiêm khắc khi dạy; ai hát sai là thầy khẻ liền cho nhớ. Cũng có lúc tủi thân lắm nhưng suy ngẫm lại thấy thầy cô có yêu thương mới chăm chút mình như vậy, buộc mình phải nghiêm túc trong lao động nghệ thuật; cái gì cần tung tẩy phải phóng khoáng đến bất tận, nhưng cái gì cần nghiêm cẩn thì một mảy một ly cũng không được sai lệch!
Giọng hát cùng khả năng diễn xuất, vũ đạo có sức cuốn hút riêng của diễn viên Kim Huệ đã chinh phục khán giả qua nhiều vai đào văn, đào võ. Đặc biệt, chị đã tỏa sáng tài năng và giữ được phong độ cao trong thời gian dài, thể hiện qua vai diễn Phương Cơ trích đoạn “Lão tạ sai cơ” đạt giải A tại Liên hoan trích đoạn tuồng Đào Tấn tỉnh Bình Định năm 2015, HCV tại Hội diễn sân khấu tuồng không chuyên toàn quốc 2018; vai Phàn Lê Huê trong vở “Đường Chinh Tây” đạt giải A Liên hoan nghệ thuật tuồng truyền thống không chuyên tỉnh năm 2011; vai Đào Tam Xuân trong vở “Đào Tam Xuân loạn trào” đạt giải nhất Liên hoan tuồng không chuyên tỉnh năm 2003.
Khoảng 15 năm trước, nghệ nhân Kim Huệ thuyết phục chồng là anh Ngô Ngọc Trí vốn người “ngoại đạo” đối với tuồng cùng thành lập đoàn tuồng Sao Mai (thuộc sự quản lý của Trung tâm Văn hóa - Điện ảnh tỉnh) tập hợp nhiều diễn viên, nhạc công ở các nơi. Chồng đảm trách nhiệm vụ Trưởng đoàn lo tìm điểm diễn, vợ là Phó đoàn phụ trách chuyên môn kiêm đào chính. Họ đã cùng nhau duy trì đoàn Sao Mai hoạt động ổn định, chinh phục khán giả ở nhiều địa phương trong và ngoài tỉnh đến nay. Qua nhiều cống hiến, nghệ nhân Kim Huệ đang được đề nghị xét tặng danh hiệu Nghệ nhân Ưu tú trong lĩnh vực di sản văn hóa phi vật thể lần thứ ba - năm 2021.
HOÀI THU