Ẩn họa từ thuốc lá điện tử
Gần đây, trong giới trẻ nở rộ trào lưu hút thuốc lá điện tử, xem đó là xu hướng thời thượng. Đáng nói, lứa tuổi sử dụng loại thuốc lá này đang trẻ hóa, ảnh hưởng xấu tới hành vi, lối sống và chính sức khỏe của các em.
Học sinh tiểu học cũng dùng
Dạo quanh một số quán cà phê, trà sữa trên địa bàn tỉnh, không khó để thấy những nhóm bạn trẻ trò chuyện, trên tay cầm thuốc lá điện tử (TLĐT) vô tư hút và nhả khói.
Ngày 18.2, chúng tôi có mặt tại một quán cà phê gần khu vực chợ Đồng Phó (xã Tây Giang, huyện Tây Sơn). Thời điểm này, một nhóm thiếu niên đang uống cà phê. Dù quán khá đông khách, nhưng các em vẫn vô tư đặt TLĐT trên bàn và chuyền tay nhau hút, bàn tán về hương vị, độ tạo khói.
Một nữ sinh hút thuốc lá điện tử trong quán cà phê. Ảnh: T.C
Trong vai một người bỏ thuốc lá cần mua TLĐT, chúng tôi bắt chuyện và các em chia sẻ, TLĐT này mua từ chủ của một tài khoản Facebook có tên là M.T (địa chỉ ở xã Tây Giang), được chủ trang rao bán với giá 150 nghìn đồng (bao gồm TLĐT, tinh dầu, cáp sạc). Hút TLĐT không có mùi hôi, thậm chí còn rất thơm, có nhiều mùi vị… Mặt khác, có em nhấn mạnh rằng, hút TLĐT chỉ cho vui; cha mẹ biết nhưng không nhắc nhở, la mắng gì.
Đáng chú ý, bà H. (SN 1976, ở thôn Thượng Giang 2, xã Tây Giang) cho hay, con gái bà bị bạn bè chơi trong nhóm dụ dỗ hút thử TLĐT, dù bé chỉ mới học lớp 4. Sau khi phát hiện, bà H. đã phản ánh lại với nhà trường, yêu cầu cần có hình thức giáo dục và chấn chỉnh những hành vi xấu của nhóm học sinh này. Bà H. và gia đình giám sát con nhiều hơn, tránh việc con bị bạn lôi kéo hút lại TLĐT.
Theo tìm hiểu, rất dễ dàng mua được TLĐT trên các trang thương mại điện tử hay mạng xã hội. Chỉ cần gõ từ khóa trên các thanh công cụ tìm kiếm là có thể tìm ra rất nhiều nhóm, trang người mua bán, sử dụng loại thuốc lá này. Trong các trang, nhóm đều có bài viết hướng dẫn cách vệ sinh và sử dụng; rao bán TLĐT với nhiều kiểu dáng, có giá dao động từ vài trăm nghìn đến vài triệu đồng.
Liên hệ với chủ tài khoản Facebook M.T kể trên, chúng tôi được phản hồi: “Anh chỉ cần đặt mẫu, qua tuần sau lên chợ Đồng Phó, liên lạc qua Facebook sẽ có người giao hàng, không cần đặt cọc trước”.
Gây hại cho sức khỏe
Theo bác sĩ Đỗ Phúc Thanh, Phó Giám đốc Bệnh viện Lao và Bệnh phổi tỉnh, những năm gần đây, giới trẻ có xu hướng hút TLĐT ngày một gia tăng. Các em cho rằng hút loại thuốc lá này chỉ để nhả khói cho vui, hoặc dùng để cai nghiện hút thuốc lá điếu, nghĩ TLĐT an toàn. Suy nghĩ như vậy chưa đúng, bởi tác hại của TLĐT ảnh hưởng đến sức khỏe không thua kém gì thuốc lá điếu truyền thống.
Bởi, TLĐT chứa chất nicotine (dạng lỏng); khi vào cơ thể được đốt cháy vẫn là nicotine giống thuốc lá điếu. Các chất hóa học trong tinh dầu TLĐT nhằm tạo mùi, khói và tạo cảm giác sảng khoái sau khi hút được phả ra ngoài môi trường có thể chứa kim loại nặng. Các chất này không mất đi, mà vào cơ thể qua làn khói, có thể là nơi khởi phát ung thư.
Cũng theo bác sĩ Thanh, thông qua các nghiên cứu, trong khói TLĐT chứa nhiều chất hóa học như formaldehyde, benzene và nitrosamines (chất đặc biệt có trong thuốc lá và gây ung thư), acetaldehyde... Vì vậy, người hít phải khói TLĐT thụ động hay người hút trực tiếp đều có nguy cơ mắc nhiều loại bệnh khác nhau (ung thư phổi, thanh quản, dạ dày…).
Để hạn chế tình trạng sử dụng TLĐT hiện nay ở lứa tuổi vị thành niên, theo giảng viên ngành Tâm lý học Nguyễn Thị Thùy Trang (khoa Khoa học xã hội và nhân văn, Trường ĐH Quy Nhơn), cha mẹ đóng vai trò quan trọng. Cha mẹ cần dành nhiều thời gian quan tâm, nói chuyện, giám sát con trẻ trong cuộc sống hằng ngày trên cơ sở tôn trọng, tránh áp đặt; phối hợp với nhà trường để tìm hiểu về sinh hoạt, mối quan hệ của con để sớm phát hiện những dấu hiệu bất thường.
“Khi phát hiện trẻ hút TLĐT, cha mẹ cần giúp trẻ hiểu rõ TLĐT là gì, các tác hại; thảo luận với con cách xử trí khi bị dụ dỗ sử dụng... Từ đó, giúp trẻ hình thành kỹ năng, phòng tránh khi bị bạn bè lôi kéo sử dụng TLĐT”, bà Trang nói.
TRIỀU CHÂU