Giải bài toán tiêu thụ cho gạch không nung
Thời gian qua, ngành chức năng và chính quyền các địa phương đã triển khai nhiều giải pháp phát triển sản xuất gạch không nung để thay thế gạch đất sét nung thủ công. Song, do nhiều nguyên nhân nên đến nay sản phẩm gạch không nung vẫn còn gặp khó ở khâu tiêu thụ.
Hoạt động sản xuất GKN tại HTX Sản xuất đá xây dựng Bình Đê.
Tiêu thụ chậm
Theo Sở Xây dựng, hiện trên địa bàn tỉnh hiện có 9 cơ sở, DN sản xuất gạch không nung (GKN) với 12 dây chuyền, chủ yếu là gạch xi măng cốt liệu, gạch Terrazzo…, công suất thiết kế khoảng 98 triệu viên quy tiêu chuẩn/năm. Theo quy định hiện hành, tất cả các dự án xây dựng sử dụng vốn nhà nước phải sử dụng 100% vật liệu xây không nung. Các công trình xây dựng từ 9 tầng trở lên không phân biệt nguồn vốn phải sử dụng tối thiểu 80% vật liệu xây không nung. Song, nhu cầu tiêu dùng vật liệu xây không nung còn rất hạn chế, các cơ sở sản xuất GKN hoạt động chưa hết công suất thiết kế.
Năm 2014, Công ty TNHH GKN Phương Thảo (TP Quy Nhơn), đầu tư dự án sản xuất GKN công suất thiết kế 40 triệu viên/năm, nhưng đến nay vẫn chưa đưa vào hoạt động. Ông Đặng Hồng Thái, Giám đốc công ty, cho hay: Khó khăn lớn nhất là đầu ra sản phẩm GKN, việc kinh doanh không hiệu quả nên dự án chưa đưa vào hoạt động. Công ty vẫn đang tiếp tục khảo sát thị trường, cải tiến dây chuyền sản xuất GKN 6 lỗ, kích thước nhỏ gọn như gạch nung để đáp ứng thị hiếu người tiêu dùng. Dự kiến đến năm 2019, dự án sẽ triển khai hoạt động.
Trong khi đó, sản lượng tiêu thụ GKN của HTX Sản xuất đá xây dựng Bình Đê (huyện Hoài Nhơn) chỉ từ 7.000 - 8.000 viên/ngày so với công suất thiết kế 30.000 viên/ngày. Ông Nguyễn Xuân Thạch, Giám đốc HTX, cho biết: “Sản xuất GKN phải đảm bảo quy chuẩn, nhưng tiêu thụ rất khó khăn, lại không có chính sách ưu đãi nào cả. Rồi còn phải cạnh tranh với những cơ sở sản xuất GKN quy mô nhỏ lẻ, hoạt động không đóng thuế, không đảm bảo chất lượng mà không có sự quản lý, kiểm tra của ngành chức năng”.
Ông Trần Viết Bảo, Phó Giám đốc Sở Xây dựng, nhìn nhận: “6 tháng đầu năm 2018, sản lượng sản xuất GKN trong tỉnh khoảng 16,27 triệu viên, tiêu thụ 13,45 triệu viên. Qua đó, có thể thấy việc sản xuất và tiêu thụ GKN trên địa bàn tỉnh đang gặp rất nhiều khó khăn”.
Cần có giải pháp
Theo đánh giá của ngành Xây dựng, có nhiều nguyên nhân khiến đầu ra của sản phẩm GKN gặp khó. Do nguồn vốn đầu tư từ ngân sách cho các công trình xây dựng trên địa bàn tỉnh giảm đáng kể nên nhu cầu sử dụng GKN cũng giảm theo. Hệ thống tiêu chuẩn kỹ thuật cho GKN chưa đồng bộ; việc thi công vật liệu xây không nung đòi hỏi kỹ năng xây tô, lắp đặt khác với kỹ thuật truyền thống, nên nhà thầu và thợ xây dựng gặp không ít khó khăn trong quá trình thi công. Sản phẩm gạch đất sét nung thủ công còn chiếm tỉ trọng lớn... Tuy có nhiều ưu điểm, thân thiện với môi trường, song GKN còn một số mặt hạn chế, như gạch xi măng cốt liệu nặng hơn gạch đất sét nung, gạch bê tông nhẹ thì giá thành cao, khi xây phải sử dụng vữa trộn sẵn…
Ông Trần Viết Bảo cho biết thêm: Để thực hiện chính sách phát triển GKN, Sở Xây dựng tiếp tục đẩy mạnh tuyên truyền, phổ biến về sản xuất và sử dụng GKN, thay thế dần gạch đất sét nung phù hợp với quy hoạch phát triển vật liệu xây dựng. Tăng cường quản lý việc sử dụng GKN trong các công trình xây dựng theo quy định của pháp luật. Bên cạnh đó, siết chặt quản lý chất lượng GKN, chất lượng công trình xây dựng sử dụng GKN theo quy chuẩn xây dựng được công bố. Tăng cường hướng dẫn công tác quản lý chất lượng GKN, kỹ thuật xây dựng GKN trong các công trình xây dựng...
NGỌC NHUẬN