Cách mạng tháng Tám năm 1945: Chiến thắng vang dội của dân tộc Việt Nam

Cách đây 77 năm, vào tháng 8.1945, dưới sự lãnh đạo của Ðảng, của Bác Hồ, dân tộc ta đã vùng lên khởi nghĩa giành chính quyền, đập tan xiềng xích áp bức của chế độ thực dân phong kiến và giành lại nền độc lập cho dân tộc.

Đầu năm 1945, Chiến tranh thế giới lần thứ hai bước vào giai đoạn cuối cùng. Ngày 14.8.1945, phát xít Nhật đầu hàng vô điều kiện, chiến tranh thế giới lần thứ hai kết thúc. Ở trong nước, trải qua các cuộc diễn tập, đến năm 1945, phong trào cách mạng dâng cao.

Tháng 8.1945, Hội nghị đại biểu toàn quốc của Đảng họp tại Tân Trào (Tuyên Quang) khẳng định: “Cơ hội rất tốt cho ta giành độc lập đã tới” và quyết định phát động toàn dân khởi nghĩa giành chính quyền từ tay phát xít Nhật và tay sai trước khi quân Đồng minh vào Đông Dương.

Với tầm cao trí tuệ, với kinh nghiệm hoạt động thiên tài phong phú, Hồ Chí Minh và Đảng ta đã nắm bắt thời cơ, kịp thời đề ra chủ trương và kế hoạch Tổng khởi nghĩa. Tháng 8.1945 phát xít Đức đầu hàng Đồng Minh, ở Đông Dương quân đội Nhật hoảng loạn, phong trào cách mạng cả nước sôi sục, Hồ Chí Minh khẳng định lúc này, thời cơ đã đến, dù hy sinh đến đâu cũng phải giành cho được độc lập dân tộc. Người nói: “Cần tranh thủ từng giây, từng phút, tình hình sẽ biến chuyển nhanh chóng, không thể để lỡ cơ hội”.

Sáng 19.8.1945, hàng chục nghìn người dân đã tập trung tại Quảng trường Nhà hát lớn Hà Nội, hưởng ứng cuộc Tổng khởi nghĩa dành chính quyền. Ảnh: TTXVN

Người triệu tập Đại hội đại biểu Quốc dân ở Tân Trào và phát động Tổng khởi nghĩa giành chính quyền trong cả nước trước khi quân đồng minh kéo vào nước ta. Người gửi thư kêu gọi đồng bào cả nước: “Giờ quyết định cho vận mệnh dân tộc đã đến, toàn quốc đồng bào hãy đứng dậy đem sức ta mà giải phóng cho ta”. 

Ngay sau khi nước Nhật đầu hàng Đồng minh vào ngày 15.8.1945, Quốc dân Đại hội họp tại Tân Trào trong hai ngày 16 và 17.8.1945 đã tán thành chủ trương Tổng khởi nghĩa của Đảng. Trong Thư kêu gọi Tổng khởi nghĩa (18.8.1945), Chủ tịch Hồ Chí Minh nêu rõ: “Hỡi đồng bào yêu quý! Giờ quyết định cho vận mệnh dân tộc ta đã đến. Toàn quốc đồng bào hãy đứng dậy đem sức ta mà tự giải phóng cho ta”.

Với 5.000 đảng viên, Đảng ta đã lãnh đạo toàn dân tiến hành cuộc Tổng khởi nghĩa Tháng Tám năm 1945, lật nhào sự áp bức, bóc lột của chế độ thực dân đế quốc và phong kiến. Trong đó, Hà Nội, Sài Gòn, Huế là ba vùng trọng điểm quyết định sự thắng lợi của Cách mạng Tháng Tám năm 1945.

Sáng ngày 19.8.1945, hàng chục vạn nhân dân ở Hà Nội và các tỉnh lân cận kéo về quảng trường Nhà hát Lớn và sau đó chiếm Phủ khâm sứ Bắc kỳ, Trại lính Bảo an của Nhật và các cơ sở của chính phủ bù nhìn Trần Trọng Kim. Trước sức mạnh của cách mạng, Nhật phải công nhận Việt Minh là đại diện của Việt Nam. 

Ngày 2.9.1945, tại Quảng trường Ba Đình, Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc Tuyên ngôn Độc lập, khai sinh ra nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, mở ra kỷ nguyên mới cho lịch sử dân tộc. Ảnh: Tư liệu.

Đáp ứng lời kêu gọi của Chủ tịch Hồ Chí Minh, dưới ngọn cờ của mặt trận Việt Minh triệu người như một đứng lên tiến hành cuộc Tổng khởi nghĩa thành công. Ngay sau thắng lợi cách mạng Tháng Tám, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã kịp thời soạn thảo Tuyên ngôn Độc lập và ấn định ngày 2.9.1945 là ngày Chính phủ lâm thời ra mắt quốc dân đồng bào, tuyên bố trước toàn thế giới về sự ra đời của nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa.

Từ cuộc cách mạng vĩ đại đó, ngày 2.9.1945, nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa ra đời đã đem lại cuộc đời mới tươi sáng cho nhân dân Việt Nam. Từ đây, dân tộc Việt Nam bước vào kỷ nguyên mới, kỷ nguyên của độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội.

Cách mạng tháng Tám năm 1945 thành công là thắng lợi vĩ đại đầu tiên của nhân dân ta từ khi có Đảng lãnh đạo, mở ra bước ngoặt vĩ đại trong lịch sử dân tộc Việt Nam. Chính quyền về tay nhân dân, nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa ra đời - Nhà nước công nông đầu tiên ở Đông Nam Á; chấm dứt chế độ quân chủ phong kiến ở Việt Nam; kết thúc hơn 80 năm nhân dân ta dưới ách đô hộ của thực dân, phát xít.

Nhân dân Việt Nam từ thân phận nô lệ trở thành người dân một nước độc lập, làm chủ vận mệnh của mình. Nước Việt Nam từ một nước thuộc địa nửa phong kiến trở thành một nước độc lập, tự do và dân chủ. Đảng Cộng sản Việt Nam trở thành một Đảng cầm quyền. Từ đây, đất nước, xã hội, dân tộc và con người Việt Nam bước vào kỷ nguyên mới, kỷ nguyên độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội.

Theo Lan Anh (Báo Kinh tế môi trường)