Thực hiện Luật phòng, chống tác hại của thuốc lá: Nhiều tín hiệu khả quan
Sau 10 năm thực hiện Luật phòng, chống tác hại của thuốc lá, Bình Ðịnh đã có được những tín hiệu khả quan.
Theo ông Nguyễn Văn Trung, Phó Giám đốc Sở Y tế, thời gian qua, tỉnh Bình Định đã thành công bước đầu trong tổ chức một số mô hình tuyên truyền, vận động phòng chống tác hại thuốc lá (PCTHTL). Đã tiến hành xây dựng thành công điểm “Phòng ăn không thuốc lá” tại TP Quy Nhơn. Sau thành công này, Thường trực Ban Chỉ đạo tỉnh phát động tất cả nhà hàng thực hiện. Đến nay, hầu hết nhà hàng tiệc cưới tại địa bàn khi tổ chức cưới hỏi trong thực đơn đều không cho dùng thuốc lá. Đối với mô hình “Bệnh viện không thuốc lá”, từ năm 2006, tỉnh chọn Bệnh viện Lao và bệnh phổi Bình Định thực hiện thí điểm. Hằng năm, Thường trực Ban Chỉ đạo hỗ trợ một số bệnh viện tiếp tục thực hiện, sau đó tổng kết và tổ chức hội nghị phát động toàn ngành.
Cùng với đó, từ khi Luật phòng, chống tác hại của thuốc lá (sau đây gọi tắt là Luật) có hiệu lực từ tháng 5.2013, tỉnh Bình Định đã thực hiện nghiêm túc và quyết liệt việc đưa luật này vào cuộc sống. Đặc biệt là trong giai đoạn 2015 - 2022, sự hỗ trợ kinh phí và kỹ thuật của Quỹ PCTHTL là một trong những thuận lợi lớn góp phần thành công vào công tác triển khai Luật. Nhiều mô hình được triển khai như CLB những người tự nguyện PCTHTL ở TP Quy Nhơn, CLB nông dân không hút thuốc lá ở huyện Tuy Phước, CLB phụ nữ không thuốc lá ở vùng cao huyện miền núi Vân Canh...
Thực hiện môi trường không khói thuốc tại Bệnh viện Lao và bệnh phổi Bình Định. Ảnh: Đ. THẢO
Cùng với việc xây dựng mô hình môi trường không thuốc lá tại cơ quan hành chính của tỉnh, các trường học, đơn vị y tế, ngành giáo dục đã thực hiện nghiêm quy định xây dựng mô hình Trường học không khói thuốc, đưa kết quả hoạt động PCTHTL vào tiêu chí thi đua của từng trường học. 100% các cơ sở giáo dục thành lập Ban chỉ đạo PCTHTL. 100% các cơ sở giáo dục tổ chức cho cán bộ, giáo viên, nhân viên và học sinh ký cam kết không hút thuốc lá tại nhà trường. Hơn nữa, theo bà Lê Thị Điển, Phó Giám đốc Sở GD&ĐT, tất cả trường học phối hợp chặt chẽ và thường xuyên với gia đình, đoàn thanh niên, công đoàn trong nhà trường và các lực lượng xã hội để thực hiện việc cấm học sinh hút thuốc lá, không cho phép bán thuốc lá trong trường, ở cổng trường và không bán thuốc lá cho học sinh phổ thông.
Theo khảo sát thực hiện vào năm 2017, trên địa bàn tỉnh chỉ có 50% các sở, ngành, địa phương thực sự lập kế hoạch tổ chức thực hiện Luật. Khảo sát năm 2022 cho thấy, có đến 92% các cơ quan/đơn vị đưa quy định cấm hút thuốc lá tại nơi làm việc vào quy chế nội bộ.
Tuy nhiên, ông Nguyễn Văn Trung cho biết: Tỷ lệ hút thuốc có giảm nhưng chưa nhiều; tỷ lệ hút thuốc tại nơi công cộng, nơi làm việc, nơi có quy định cấm vẫn còn khá cao, việc treo lắp biển báo quy định còn thiếu, một số thủ trưởng đơn vị chưa tích cực, nghiêm túc thực hiện. Hầu hết những người trưởng thành (93%) tin rằng hút thuốc lá gây bệnh lý nghiêm trọng và hơn 2/3 số người (78,9%) biết rằng hút thuốc lá có thể gây ra cả ba bệnh ung thư phổi, đau tim và đột quỵ. Nhưng rất nhiều người hút thuốc lá vẫn coi đây là hành vi bình thường, việc tuân thủ các quy định môi trường không khói thuốc ở tỉnh Bình Định còn chưa cao. Do vậy, cần phải nghiêm túc thực thi các quy định của Luật, đặc biệt tại các địa điểm mà Luật yêu cầu điều chỉnh chặt chẽ. Một môi trường không khói thuốc sẽ không chỉ có lợi cho những người không hút thuốc thông qua việc bảo vệ họ khỏi khói thuốc lá mà còn giúp những người hút thuốc muốn bỏ thuốc.
Sau khi tổng kết 10 năm thực hiện Luật, TTYT TP Quy Nhơn tiếp tục triển khai các hoạt động tuyên truyền PCTHTL trên hệ thống truyền thanh nội bộ tại TTYT, hệ thống loa truyền thanh xã, phường và tổ chức truyền thông trực tiếp về PCTHTL tại bệnh viện. Theo ông Trần Kỳ Hậu, Giám đốc TTYT TP Quy Nhơn, hoạt động truyền thông nhằm nâng cao nhận thức của đội ngũ nhân viên y tế, người bệnh và cộng đồng về tác hại của thuốc lá đối với sức khỏe, nhằm thay đổi hành vi sử dụng thuốc lá. Qua đó, giảm thiểu gánh nặng bệnh tật do thuốc lá gây ra, góp phần xây dựng môi trường không có khói thuốc.
ĐỖ THẢO