Ủ men cho những đam mê

Mang tình yêu và mong muốn lan tỏa giá trị của rượu bàu đá Bình Ðịnh, anh Dương Văn Hành (SN 1979, ở xã Nhơn Phúc, TX An Nhơn; Phó Chủ tịch Hiệp hội Sản xuất kinh doanh rượu bàu đá tỉnh, người sáng lập Công ty TNHH BIDIR Hoàng Long) đã vượt nhiều thử thách, cho ra đời những sản phẩm mang đặc trưng quê hương. Với anh Hành, hạnh phúc lớn nhất là được tiếp nối nghề truyền thống và tự hào giới thiệu nó với bạn bè khắp nơi.

Men rượu nuôi dưỡng đam mê

Lớn lên từ quê hương An Nhơn - nơi có làng rượu bàu đá truyền thống Cù Lâm (xã Nhơn Lộc), từ từng mẻ rượu mẹ ủ, niềm đam mê của anh Hành ngày một lớn, giúp anh xây dựng thương hiệu Hoàng Long.

* Kiên trì hàng chục năm với rượu, chắc hẳn giữa anh và rượu bàu đá có mối lương duyên…

- Tôi làm quen với rượu bàu đá khi còn rất nhỏ nhờ những lần nhìn mẹ tỉ mỉ nấu, ủ và giải thích từng công đoạn. Mẹ yêu thích những mẻ rượu thơm nồng và dựa vào nó để nuôi con cái lớn khôn. Sợi dây gắn kết giữa mẹ- tôi và rượu bàu đá nhờ vậy ngày một lớn dần.

Thuở thơ ấu, tôi ngây thơ cho rằng nấu rượu thật đơn giản, lại có nhiều lợi ích: Lấy hèm nuôi gia súc, thành phẩm để dùng và bán đủ sống qua ngày. Lớn hơn, gặp nhiều khó khăn trong cuộc sống, tôi mới hiểu mẹ và những cô chú nấu rượu truyền thống vất vả nhường nào để gìn giữ cái hồn của rượu quê. Vậy nên, tôi chưa bao giờ nghĩ đến chuyện từ bỏ việc nấu rượu mà chỉ muốn gắng đến cùng vì đam mê.

* Xuất phát từ hộ kinh doanh, để phát triển theo mô hình DN, anh đã gặp không ít khó khăn?

- Tôi vốn là nông dân nên làm nghề theo kinh nghiệm truyền qua các thế hệ, cộng thêm tự học hỏi. Lúc chập chững kinh doanh ở quy mô hộ gia đình, tôi không có vốn, chỉ có thể nấu áng chừng rồi lấy hèm nuôi gia súc. Chăn nuôi khi ấy đem lại nguồn thu nhập chính giúp tôi tiếp tục nuôi dưỡng đam mê. Sau nhiều năm tích góp, tôi quyết định thành lập công ty.

Giai đoạn mới chuyển đổi sang mô hình DN, trên vai tôi là hai gánh nặng tài chính và sản phẩm, buộc tôi phải lao vào nghiên cứu, tìm tòi công thức, thời gian ủ của mỗi loại rượu sao cho đảm bảo chất lượng. Tôi tự làm và thử từng mẻ rượu, cho đến khi rượu đạt như mong muốn, tiếp đó tôi lại nghiên cứu bao bì, nhãn mác sao cho chuyên nghiệp.

Ngày trước, chủ yếu tôi bán rượu can cho người dân ở xã, không mấy quan tâm đến hình thức. Nhưng khi là DN rồi thì không thể xuề xòa như thế. Một người chưa từng qua trường lớp về thiết kế như tôi, nhờ kinh doanh rượu mà có nhiều trải nghiệm đáng nhớ.

Anh Hành giới thiệu sản phẩm rượu bàu đá BIDIR Hoàng Long, một trong ba sản phẩm của công ty đạt chuẩn OCOP 4 sao cấp tỉnh. Ảnh: DƯƠNG LINH

Cải tiến vì sức khỏe người dùng

Anh Hành khẳng định, phương châm kinh doanh của anh là đặt sức khỏe khách hàng lên trên hết. Do vậy, anh luôn lắng nghe phản hồi của khách, cập nhật kiến thức để không ngừng cải tiến, nâng cao chất lượng cho từng “đứa con tinh thần”.

* Làm thế nào để đảm bảo song song hai mục đích lợi nhuận và sức khỏe người dùng trong quá trình sản xuất, kinh doanh rượu, thưa anh?

- Tôi muốn sản phẩm đến tay người dùng phải ở trạng thái tốt nhất. Do vậy, về nguyên liệu nấu như gạo, nếp hay men ủ, tôi chọn loại tốt, chất lượng ổn định. Mạch nước ngầm dùng để nấu rượu cũng trải qua hai lần lọc để đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm.

Nghe thông tin cảnh báo về các tình trạng ngộ độc rượu, cộng với nhu cầu của khách hàng, tôi quyết định ra Hà Nội, tìm mua 4 máy tách aldehyde, methanol trong rượu. Dự kiến trong năm 2024, tôi sẽ trang bị thêm tháp chín tầng giúp quá trình nấu và tách aldehyde, methanol được diễn ra trong môi trường khép kín, làm tăng hương vị của rượu.

Tôi tin rằng khi đặt hết công sức vào sản phẩm, khách hàng sẽ nhớ và tin tưởng mình. Nói cách khác, tôi sẵn sàng thu lợi nhuận trễ đôi chút để tạo niềm tin với khách hàng. Như vậy, họ sẽ yên tâm sử dụng và quay lại ủng hộ nhiều lần. DN nhờ đó sẽ tồn tại lâu dài.

* Có ý kiến cho rằng, rượu bàu đá chỉ được gọi là truyền thống nếu làm thủ công. Khi áp dụng công nghệ hiện đại vào sản xuất thì không còn là truyền thống nữa. Anh nghĩ sao về điều này?

- Với tôi, rượu bàu đá là vẻ đẹp văn hóa quê hương cần được quan tâm và giữ gìn. Tuy nhiên, việc áp dụng công nghệ hiện đại vào sản xuất nhằm đảm bảo sức khỏe người dùng là phù hợp với sự phát triển của xã hội chứ không đồng nghĩa với việc “xóa nhòa” giá trị của nó.

Hơn nữa, cách làm này giúp thu hút các DN lớn tìm hiểu, tạo tiền đề để phát triển làng nghề theo xu thế tiêu dùng hiện nay, mang lại cơ hội đưa rượu bàu đá đi xa hơn. Tại công ty Hoàng Long, nhờ áp dụng công nghệ hiện đại, một số sản phẩm đã được 5 DN thu mua, xuất khẩu ra nước ngoài.

Chỉ tồn tại duy nhất một vấn đề khi áp dụng cách làm trên là hương vị rượu thành phẩm không trọn vẹn, chỉ đạt 70 - 80% so với nấu thủ công. Là người con lớn lên và đi lên từ nấu rượu truyền thống, tôi vẫn ưu tiên tính an toàn, bảo đảm sức khỏe người dùng. Tuy nhiên, tôi sẽ tiếp tục nghiên cứu để tìm ra cách điều chỉnh hương vị của rượu gần giống với cách nấu thủ công nhất có thể.

Lan tỏa văn hóa miền đất Võ

Tự nhận là “chân đi”, anh Hành thường xuyên mang rượu bàu đá đến khắp các tỉnh, thành trên cả nước. Tại mỗi điểm, anh đều tự hào giới thiệu hương vị và câu chuyện chứa đựng trong loại rượu quê hương.

* Để lan tỏa xa hơn giá trị của đặc sản rượu bàu đá nói riêng và nét đẹp văn hóa truyền thống của Bình Định nói chung, anh đã làm những gì?

- Tôi chọn in hình minh họa Hoàng đế Quang Trung lên tất cả sản phẩm của công ty như khẳng định nguồn gốc, xuất xứ của rượu gắn với miền đất võ Bình Định. Đồng thời, tôi thường xuyên quảng bá sản phẩm qua những kết nối dịp hội chợ giữa các tỉnh, hội đồng hương họ Dương trên cả nước, Hội đồng hương TX An Nhơn… nhằm lan tỏa xa hơn thương hiệu rượu bàu đá Bình Định nói chung và BIDIR Hoàng Long nói riêng.

Song song với đó, tôi còn có niềm đam mê với bộ môn võ cổ truyền, đã theo học võ sư Lâm Ngọc Phú (thuộc võ phái Bình Sơn) từ năm lớp 6. Hiện tại, tôi là võ sư do Liên đoàn Võ thuật cổ truyền Việt Nam công nhận, là thành viên của Liên đoàn Võ thuật cổ truyền TX An Nhơn. Do vậy, bất cứ khi nào có cơ hội, tôi đều tham gia các chương trình liên hoan võ thuật, giới thiệu với bạn bè gần xa về nét đẹp của bộ môn này.

Trong thời gian tới, tôi sẽ chính thức tổ chức tour du lịch giới thiệu văn hóa địa phương với các hoạt động như: Đưa khách tham quan mô hình làm rượu bàu đá, quy trình làm nhang sạch, thưởng thức ẩm thực như bún song thằn, heo quay, bánh ít lá gai, nem, chả, tré Bình Định, xem biểu diễn võ cổ truyển…

* Được biết, anh đã nhiều lần bán đấu giá rượu gây quỹ để chung tay giúp đỡ người có hoàn cảnh khó khăn?

- Trong chuyến gặp mặt Hội đồng hương An Nhơn tại TP Hồ Chí Minh năm 2018 và 2019, tôi đã bán đấu giá 2 bình rượu được tổng cộng 60 triệu đồng, dành tặng cho Hội đồng hương để giúp đỡ người dân có hoàn cảnh khó khăn. Sau sự gián đoạn vì Covid-19 trong 3 năm (2020 - 2022), đầu năm 2023, tôi tiếp tục đấu giá bình rượu được 35 triệu đồng, dùng để mua BHYT cho người dân khó khăn. Vào mỗi dịp cuối năm, tôi cũng thường trích một phần nho nhỏ để tặng quà cho người nghèo trong xã.

Tôi nghĩ rằng, mình sống tốt hơn nhờ rượu nên sẽ thật may mắn nếu được góp chút “lộc” nghề để làm điều ý nghĩa. Rượu bàu đá khi ấy sẽ thêm đượm tình quê hương và tôi thì có thêm niềm biết ơn khi vinh dự được tiếp nối và phát triển một thức uống mang đậm bản sắc đất võ.

* Cảm ơn anh. Chúc anh có thêm nhiều thành quả với rượu bàu đá!

DƯƠNG LINH (Thực hiện)