Chuẩn mực đạo đức cách mạng của cán bộ, đảng viên phù hợp với giai đoạn mới

Ngày 9.5.2024, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng thay mặt Bộ Chính trị ký ban hành Quy định số 144-QĐ/TW quy định chuẩn mực đạo đức cách mạng của cán bộ, đảng viên giai đoạn mới. Quy định đã hệ thống toàn diện phẩm chất của người cán bộ, đảng viên được thực tiễn cách mạng khẳng định từ trước đến nay và phù hợp với giai đoạn mới.

5 chuẩn mực đạo đức cách mạng

Quy định số 144-QĐ/TW (sau đây gọi là Quy định 144) gồm 6 điều với 21 điểm, nêu rất cụ thể yêu cầu về 5 chuẩn mực đạo đức cách mạng đối với người cán bộ, đảng viên trong giai đoạn mới. Thứ nhất là yêu nước, tôn trọng nhân dân, tuyệt đối trung thành với Đảng, với Tổ quốc. Thứ hai là có bản lĩnh, đổi mới, sáng tạo, hội nhập. Thứ ba là cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư. Thứ tư là đoàn kết, kỷ cương, tình thương, trách nhiệm. Thứ năm là gương mẫu, khiêm tốn, tu dưỡng rèn luyện, học tập suốt đời.

Với chuẩn mực thứ nhất, Quy định nêu rõ cán bộ, đảng viên phải suốt đời phấn đấu cho mục đích, lý tưởng cách mạng của Đảng; nêu cao tinh thần yêu nước, lòng tự hào dân tộc, tuyệt đối trung thành với Tổ quốc, với sự nghiệp cách mạng của Đảng; hết lòng, hết sức phụng sự Tổ quốc, phục vụ nhân dân. Việc gì có lợi cho dân phải hết sức làm, việc gì có hại đến dân phải hết sức tránh.

“Cán bộ, đảng viên phải đặt lợi ích quốc gia - dân tộc, lợi ích chung của Đảng, Nhà nước và của nhân dân lên trên hết, trước hết; kiên quyết, kiên trì đấu tranh với mọi hành vi gây phương hại đến lợi ích quốc gia - dân tộc, lợi ích của Đảng, Nhà nước và của nhân dân”, Điều 1 của Quy định 144 nêu rõ.

Việc Bộ Chính trị ban hành Quy định 144-QĐ/TW ngày 9.5.2024 về chuẩn mực đạo đức cách mạng của cán bộ, đảng viên giai đoạn mới là cơ sở quan trọng để đánh giá cán bộ, đảng viên trong giai đoạn mới. - Trong ảnh: Bí thư Tỉnh ủy Hồ Quốc Dũng thăm một vườn mai cảnh ở xã Nhơn An (TX An Nhơn) (ảnh chụp vào tháng 4.2024). Ảnh: N.H

Với chuẩn mực thứ hai, Bộ Chính trị yêu cầu xây dựng bản lĩnh chính trị người cán bộ, đảng viên vững vàng trước mọi khó khăn, thử thách. Dám nghĩ, dám nói, dám làm, dám chịu trách nhiệm, dám đổi mới, sáng tạo, dám đương đầu với khó khăn, thách thức, hành động vì lợi ích chung, vì nước, vì dân.

Với chuẩn mực thứ ba, Bộ Chính trị quy định cán bộ, đảng viên phải trong sạch, không tham ô, tham nhũng, tiêu cực, không gây phiền hà, sách nhiễu. Chủ động phòng ngừa, đấu tranh ngăn chặn tham nhũng, tiêu cực, suy thoái về tư tưởng, chính trị, đạo đức, lối sống, chủ nghĩa cá nhân, lợi ích nhóm, những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ.

Nêu cao lòng tự trọng, danh dự, không cơ hội chính trị, tham vọng quyền lực, giữ gìn phẩm giá của người cán bộ, đảng viên, không để tác động lôi kéo, cám dỗ tiêu cực. Không để gia đình, người thân và người khác lợi dụng chức vụ, vị trí công tác để trục lợi; bảo vệ uy tín, danh dự của bản thân và tổ chức Đảng. Thực hiện văn hóa từ chức khi không đủ khả năng, uy tín.

Với chuẩn mực thứ tư, cán bộ, đảng viên phải kiên quyết đấu tranh với những biểu hiện chia rẽ, bè phái, cục bộ, lợi ích nhóm; xây dựng, chỉnh đốn Đảng và hệ thống chính trị thật sự trong sạch, vững mạnh toàn diện. Kiên quyết đấu tranh, phê phán mọi hành vi né tránh, đùn đẩy, hoặc có tư tưởng trung bình chủ nghĩa, làm việc cầm chừng, sợ trách nhiệm, không dám làm.

Với chuẩn mực thứ năm, cán bộ, đảng viên cần gương mẫu, khiêm tốn, tu dưỡng rèn luyện, học tập suốt đời. Không ngừng học tập, tu dưỡng, rèn luyện, nâng cao phẩm chất, đạo đức, trình độ, năng lực công tác. Nói đi đôi với làm, làm đi đôi với nói, đã nói là làm.

“Tự lui” khi không còn uy tín

Theo đồng chí Nguyễn Giờ - Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Trưởng Ban Tổ chức Tỉnh ủy, Quy định 144 thể hiện tầm tư duy mới, đánh dấu bước phát triển cao trong nhận thức và hành động của Đảng. Quy định này không đơn thuần là sự cập nhật quan điểm chỉ đạo triển khai thực hiện Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng về công tác xây dựng Đảng, hệ thống chính trị, mà còn là sự phát triển, bổ sung và hoàn thiện tư tưởng Hồ Chí Minh, hệ thống quan điểm của Đảng về công tác xây dựng Đảng trong tình hình mới. Đây cũng sẽ là căn cứ chính trị để chuẩn bị tốt công tác nhân sự phục vụ đại hội Đảng các cấp nhiệm kỳ 2025 - 2030, tiến tới Đại hội XIV của Đảng.

“Quy định 144 đã hệ thống toàn diện phẩm chất của cán bộ, đảng viên được thực tiễn cách mạng khẳng định từ trước đây và phù hợp với giai đoạn mới. Đồng thời bổ sung những nội dung mới, tiêu chí mới, như bản lĩnh, đổi mới, sáng tạo và hội nhập. Đây là quy định rất cụ thể, nghiêm khắc, đòi hỏi người cán bộ, đảng viên phải có phẩm chất chính trị thật trong sáng, gương mẫu, thật sự là người “công bộc” của nhân dân”, đồng chí Nguyễn Giờ nhận định.

Cán bộ Huyện ủy Vĩnh Thạnh kiểm tra một mô hình trồng ớt xuất khẩu trên địa bàn xã Vĩnh Thịnh. Ảnh: N.H

Điểm rất đáng chú ý ở Quy định 144 là lần đầu tiên trong các chính sách, quy định của Đảng đã ghi rõ ràng cụm từ “thực hiện văn hóa từ chức đối với cán bộ, đảng viên khi không đủ khả năng, uy tín”. Như vậy, cùng với Quy định 41-QĐ/TW của Bộ Chính trị về việc miễn nhiệm, từ chức đối với cán bộ, Quy định 144 tiếp tục làm rõ hơn về “văn hóa từ chức” trong Đảng và hệ thống chính trị.

Ngoài việc bị miễn nhiệm, cho thôi nhiệm vụ do vi phạm như các quy định đã có, Quy định 144 còn định hướng cán bộ, đảng viên, nhất là cán bộ lãnh đạo khi đã nỗ lực hết khả năng mà không đảm đương công việc hay có vi phạm, khuyết điểm làm mất niềm tin, suy giảm uy tín thì nên xin từ chức, không tham quyền cố vị.

Đảng viên Trần Văn Nghĩa (ở phường Nguyễn Văn Cừ, TP Quy Nhơn) nêu quan điểm: “Thời gian qua, không ít cán bộ, đảng viên đã thiếu tu dưỡng, rèn luyện đạo đức cách mạng, vi phạm những điều đảng viên không được làm, ảnh hưởng nghiêm trọng đến uy tín và vai trò lãnh đạo của Đảng. Vì thế, người dân đồng tình, ủng hộ cao quy định “văn hóa từ chức” đối với cán bộ, đảng viên không đủ khả năng, uy tín, được nêu ra tại Quy định 144. Trong bối cảnh hiện nay, việc bồi đắp đạo đức cách mạng đối với mỗi cán bộ, đảng viên càng có ý nghĩa sâu sắc hơn bao giờ hết”.        

NGUYỄN HÂN