• Chính trị
  • Kinh tế
  • Xã hội
  • Thể thao
  • Pháp luật
  • Văn hóa - Nghệ thuật
  • Hội nhập quốc tế
  • Du lịch
  • Tòa soạn - Bạn đọc
  • Tấm gương HCM
  • Biển đảo
  • Báo in
  • Podcasts
EnglishEnglish
Quốc Hội|Quốc phòng toàn dân|Xây dựng Đảng - Chính quyền|Hội - đoàn thể
Giáo dục|Sức khỏe|Hôn nhân - Gia đình|
An ninh - Trật tự|Pháp Luật
Bình Định - Đất và Người|Giải trí|Sáng tác
Bạn đọc viết|Nhịp cầu nhân ái
Giáo dục

Bạc mà không bạc

Không ít người nghĩ rằng bạc trong thành ngữ hồng nhan bạc phận là “màu bạc”, tức “màu trắng đục” và bạc phận là “phận bạc như vôi”. Thực ra, bạc ở đây không phải là từ chỉ màu sắc.

Nó là một từ Hán Việt, nghĩa gốc là kim loại dát mỏng, rồi mang nghĩa tính từ “mỏng”, chuyển nghĩa ẩn dụ “ít, kém, sơ sài, nghĩa tình trước sau không như một”. Bạc phận chính là “phận mỏng”. Nên mới có cách ví “Nghĩ mình phận mỏng cánh chuồn” (Truyện Kiều). Ta còn gặp từ này trong: Bạc ác, bạc bẽo, bạc đãi, bạc tình, phận mỏng đức bạc, “Cha mẹ thói đời ăn ở bạc” (Tú Xương)…

Đây cũng chính là từ bạc trong lễ bạc, tâm/lòng thành. Từ điển thành ngữ tiếng Việt phổ thông giảng: “Lòng thành tâm, chân thật của người dâng cúng là quý, chứ lễ vật nhiều hay ít không quan trọng” (NXB ĐHQG Hà Nội, tr.415). Nhân đây, ta lại nói đến chuyện đốt vàng mã.

Tục đốt vàng mã, nhất là vào dịp Vu Lan báo hiếu, là truyền thống văn hóa với những ý nghĩa tốt đẹp ban đầu nhưng hiện nay đang dần biến tướng. Từ quan niệm “dương sao âm vậy”, đồ vàng mã người sống đốt cho người đã khuất bây giờ không chỉ là tiền, quần áo mà có cả nhà lầu, xe hơi, điện thoại, máy tính, thậm chí có cả người phục vụ... Nhiều người tin rằng đốt càng nhiều, càng… xịn thì càng được chứng, càng được nhiều tài lộc. Chẳng biết những món đồ “xịn sò” ấy, ông bà ở thế giới bên kia có dùng được không nhưng chắc một điều, giá tiền cho những món đồ giả ấy không hề rẻ, nhất là trong những mùa cao điểm như Vu Lan.

Người xưa dạy “lễ bạc lòng thành”. Lòng chưa thành thì lễ có hậu bao nhiêu cũng là vô nghĩa. Chưa kể, việc lạm dụng vàng mã đến thái quá còn kéo theo nhiều mối nguy hại về kinh tế, môi trường, hỏa hoạn, nhất là sự u mê cuồng tín. Càng mê muội thì càng kém cỏi, không thể khác được.

“Nhân ư bách hạnh, hiếu vi tiên” (trong trăm đức hạnh của con người, hiếu là đầu). Thờ cúng, tưởng nhớ ông bà đã khuất là hiếu. Nhưng hết lòng phụng dưỡng cha mẹ khi còn đang tại thế mới là đại hiếu. “Tu đâu cho bằng tu nhà/ Thờ cha kính mẹ ấy là chân tu”, lời dạy này đâu chỉ dành riêng cho phật tử.

Th.S PHẠM TUẤN VŨ

email
email
Chia sẻ:
Images/bookmark/facebook_48.png Images/bookmark/yahoo.jpg Images/bookmark/twitter_48.png Images/bookmark/google_48.png
top
(0)
(*) Đề nghị bạn đọc sử dụng tiếng Việt có dấu và ghi rõ địa chỉ email để Tòa soạn liên hệ khi cần thiết. Tòa soạn cảm ơn và xin tiếp thu tất cả các ý kiến mang tính xây dựng của bạn đọc.
(*)
Các tin bài khác
Hỗ trợ học bổng, sinh hoạt phí nghỉ hè cho sinh viên Lào  (17/8/2021)  
Kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2021 đợt 2: Thí sinh Trần Đức Trọng (Bình Định) đạt điểm cao nhất khối D  (17/8/2021)  
Không tăng giá SGK từ lớp 3 đến lớp 12 trong năm học mới  (17/8/2021)  
Chuẩn bị năm học mới trong bối cảnh dịch bệnh kéo dài: Bộn bề công việc  (16/8/2021)  
Công bố điểm thi tốt nghiệp đợt 2, cấp chứng nhận tốt nghiệp tạm thời chậm nhất 23.8  (16/8/2021)  
Học sinh các cấp tựu trường vào ngày 1.9, khai giảng ngày 5.9  (14/8/2021)  
Ưu tiên tập trung triển khai chương trình giáo dục phổ thông mới với lớp 6  (13/8/2021)  
Ngành GD&ĐT chuyển trạng thái, thích ứng với tình huống dịch Covid-19 còn lâu dài  (12/8/2021)  
Địa phương giãn cách có thể lùi tựu trường sang tháng 10  (12/8/2021)  
Bộ GD&ĐT: Hạn chế việc dạy học trực tuyến với học sinh lớp 1  (11/8/2021)  
TẤM GƯƠNG HCM
ĐƯA NGHỊ QUYẾT ĐẠI HỘI ĐẢNG VÀO CUỘC SỐNG
CHUYỂN  ĐỔI SỐ
Quảng cáo Báo Bình Định
Liên hệ quảng cáo
bidiphar
Đầu tư vào Bình Định
Công báo
 
Chính trị | Kinh tế | Xã hội | Thể thao | Pháp luật | Văn hóa - Nghệ thuật | Du lịch | Khoa học - Công nghệ | Trong nước | Thế giới | Đất nước - Con người
Góp ý - Liên hệ
Đặt Báo Bình Định làm trang chủ
Font Unicode
[ Back to top ]
Bản quyền thuộc về Báo Bình Định
Giấy phép hoạt động báo in và báo điện tử số 129/GP-BTTTT của Bộ Thông Tin và Truyền Thông cấp ngày 17.4.2023
Tổng biên tập: TRẦN THANH HẢI
Tòa soạn: 84 Phạm Hùng, TP.Quy Nhơn
Điện thoại: 0256.3821867 - 3813573 - 3818664
E-mail:baobinhdinh1@gmail.com. Website:https://baobinhdinh.vn
Chung nhan Tin Nhiem Mang