Sau bão

● Tạp bút của CAO VĂN QUYỀN

Buổi sáng sau bão mưa chỉ còn lác đác vài hạt. Mẹ tỉ mẩn ngồi xếp từng thanh củi cho vào sân hóng chút nắng sớm mai, đặng chúng kịp khô khén còn lấy vô bếp thổi cơm. Mọi thứ trước mắt ngổn ngang, bóng già cứ lăng xăng hết chỗ này tới chỗ kia, mỗi chỗ dọn một ít, dường như không biết phải bắt đầu dọn dẹp từ đâu.

 ***

Mấy chục năm sống trên đời là từng ấy năm chứng kiến mùa mưa bão to, bé. Cây mít già giữa vườn là một minh chứng cho dòng thời gian khắc nghiệt trôi. Bao nhiêu nhánh chồi lên to xanh rồi lại gãy xuống. May mắn thay cùng với tuổi tác, hẳn là rễ của nó đã kịp tỏa lan thật rộng, cắm vào lòng đất thật sâu, gốc cây to vững chãi nên nó vẫn còn hiện diện cho đến tận bây giờ. Mẹ vừa làm việc vừa nhìn mấy quả mít non rụng lả tả dưới gốc tiếc rẻ, cứ lầm bầm đừng có cơn bão hôm qua chắc chỉ vài tháng nữa thôi là có mít chín để ăn.

Tranh của họa sĩ NGUYỄN TẤN VĨ

Rồi mẹ cui cúi đi về góc sân vườn bên phải, nơi những cành mãng cầu ngả rạp, trên cành vẫn còn những quả non chi chít. Vừa dọn, mẹ vừa xót. Tuy không nói ra nhưng cách mẹ lâu lâu sờ những quả non thì ai cũng biết bà đang tiếc của lắm. Mà tiếc chứ sao không? Nếu không có cơn bão đêm qua thì chỗ quả ấy sau này cũng được một phiên chợ bán, kiếm đồng ra đồng vào dấm dúi thêm ít tiền cho con, tấm quà cho cháu. Mẹ nói sau khi dọn xong, chiều nay sẽ gồng gánh ra đồng cào ít rạ ẩm gánh về ủ vào gốc cây mong cây sớm hồi sức.

Ở góc sân ba ngồi chẻ từng thanh tre đóng cọc dựng mấy cây cà tím đứng lên. Có chú hàng xóm đi ngang thấy trêu đùa. Mấy cây cà đó cứu làm sao nổi, trồng thứ khác chắc có lẽ nhanh hơn. Ba nhìn lại không nói gì miệng mỉm cười còn tay vẫn tỉ mẩn làm việc. Ba nói, còn nước còn tát, miễn là cây còn xanh lá, ba cũng sẽ cứu nó tới cùng. Con nắng lên chừng nửa cái đầu, ba kêu bầy con lại bên hiên ngồi ăn đu đủ. Mấy quả đu đủ mới chín tới, ba gọt sẵn. Tuy chưa được ngọt như lúc chín mọng nhưng cũng đã ngon lắm rồi.

Ba lại nhắc nhớ chuyện cơn bão năm xưa. Cái hồi nhà là nền đất và vách nứa. Mỗi mùa bão về khổ vô cùng. Mưa gió tốc mái, ướt hết đồ đạc, lúa gạo… Suốt những ngày bão bầy con khóc ti tỉ phần vì sợ, phần nữa vì đói. Mới đó, vậy mà thoắt cái, bầy con của ba mẹ lần lượt lớn vổng lên. Về quê thăm nhà gặp đúng ngày mưa bão. Sau bão thì vẫn ngổn ngang xơ xác nhưng nhà cửa kiên cố, không còn lo sợ, thiếu đói. Dọn sân vườn xong còn có thời gian ngồi bên hiên nhìn những tia nắng yếu ớt loang loáng trên cánh đồng trước nhà.

Bầy con rủ nhau đội nón mê cầm chổi dọn sân nhưng ba mẹ gàn kêu cứ ngồi nghỉ đã, dọn dẹp thì để sau. Rồi ba lóc cóc ra vườn nhặt nhạnh những trái cây rụng mang vô nhà. Trong rổ trái cây, vẫn không thể thiếu mấy trái đu đủ vừa chín tới. Mẹ mang theo tô đá bào, ít đường dầm cho mấy đứa cháu đang ríu ran khám phá khu vườn của nội.

 ***

Cơn bão đi qua bộn bề dẹp dọn nhưng cùng với đong đầy ký ức, kỷ niệm là nỗi ấm áp chan hòa những điều mất mát khó khổ xưa kia dần dần lùi lại nhường cho những yêu thương đong đầy bên ba mẹ, bên mái nhà và quê hương yêu dấu cứ vạm vỡ hơn, vững chãi hơn kiểu như cây mít thân thuộc giữa vườn.